Ninh Bình: Phân bổ tối đa ngân sách, đạt thành tựu nông thôn mới sau hợp nhất ba tỉnh

Ninh Bình mới là một tỉnh nằm ở cửa ngõ phía Nam Thủ đô Hà Nội, với tổng diện tích gần 4.000 km2 và dân số trên 4,4 triệu người (xếp thứ 6 cả nước).

Quy mô nền kinh tế năm 2024 đạt 310.000 tỷ đồng, dự kiến năm 2025 đạt 352.000 tỷ đồng. Thu ngân sách nhà nước năm 2024 đạt trên 55.000 tỷ đồng (xếp thứ 6 cả nước). Thu nhập bình quân đầu người năm 2024 là 70 triệu đồng/người/năm, dự kiến năm 2025 sẽ đạt 89,45 triệu đồng/người/năm.

Diện mạo nông thôn mới ở 1 vùng quê Ninh Bình.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Ninh Bình, tỉnh luôn nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước về xây dựng nông thôn mới (NTM) với nhiều thành tựu nổi bật, đặc biệt từ sau năm 2020 khi chương trình thực sự trở thành phong trào của người dân. Đến nay, toàn tỉnh có 97/97 xã đạt chuẩn NTM, trong đó 65 xã đạt NTM nâng cao và 4 xã đạt NTM kiểu mẫu. Tỉnh có 980 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, bao gồm 3 sản phẩm 5 sao, 1 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 152 sản phẩm 4 sao và 824 sản phẩm 3 sao.

Điểm nhấn của Ninh Bình là khả năng huy động sức dân, khi người dân trong tỉnh hiến hơn 1,5 triệu m2 đất; tháo dỡ khoảng 650 nhà ở dân cư trị giá hơn 57 tỷ đồng; tháo dỡ hơn 2.400 công trình trị giá hơn 90 tỷ đồng; đồng thời quyên góp hơn 640 tỷ đồng và 590 nghìn ngày công lao động để xây dựng các công trình hạ tầng.

Dù đạt được nhiều kết quả nổi bật, quá trình triển khai NTM nâng cao và kiểu mẫu vẫn gặp không ít khó khăn, nhất là bài toán vốn và tiêu chí nâng cao thu nhập. Nhiều xã còn lúng túng khi xác định hướng phát triển sản xuất, vẫn phụ thuộc vào sản xuất lúa, hiệu quả chưa cao, trong khi đồng ruộng manh mún và đầu ra bấp bênh. Tỉnh đã yêu cầu các địa phương tiếp tục rà soát, củng cố tiêu chí, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn, xây dựng hệ thống văn bản chỉ đạo Chương trình NTM giai đoạn 2026-2030 và triển khai hiệu quả Chương trình OCOP.

Với mục tiêu trở thành hình mẫu tiêu biểu về NTM gắn với phát triển đô thị, Ninh Bình đặc biệt chú trọng nâng cao chất lượng sống, môi trường và hội nhập. Tỉnh đang triển khai kế hoạch phát triển sản phẩm OCOP năm 2025, phấn đấu có thêm 10 đến 20 sản phẩm từ 3 sao trở lên, trong đó hướng đến 1 hoặc 2 sản phẩm đủ điều kiện đề nghị công nhận 5 sao cấp quốc gia. Song song, tỉnh duy trì và nâng cao chất lượng các sản phẩm OCOP hiện có, qua đó khẳng định vị thế và giá trị sản phẩm đặc trưng của địa phương.

Hành trình xây dựng NTM của Ninh Bình đã đánh dấu một chặng đường bứt phá toàn diện, làm thay đổi sâu sắc diện mạo nông thôn, nâng cao chất lượng sống của cư dân và tạo nền tảng để tỉnh hướng tới mục tiêu trở thành vùng đất năng động, thịnh vượng và đáng sống trong tương lai.

Phân bổ 100% nguồn vốn ngân sách Trung ương cho Chương trình MTQG xây dựng NTM

Ông Lê Hồng Đức - Phó Chánh Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Ninh Bình, nhấn mạnh: Xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu là nhằm mục tiêu cốt lõi là làm cho đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn giàu có và thịnh vượng, tiệm cận với khu vực đô thị.

Ông Lê Hồng Đức, Phó Chánh Văn phòng chuyên trách Văn phòng Điều phối NTM tỉnh Ninh Bình báo cáo kết quả thực hiện Chương trình MTQG Xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh.

Những định hướng phát triển NTM của tỉnh Ninh Bình cụ thể, phát triển mạnh mẽ, chú trọng sản xuất nông nghiệp sạch, công nghệ cao gắn với công nghiệp chế biến, thương mại, dịch vụ, du lịch và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế-xã hội nông thôn đồng bộ, hiện đại và kết nối chặt chẽ với quá trình đô thị hóa; Môi trường, cảnh quan nông thôn sáng, xanh, sạch, đẹp; xã hội nông thôn dân chủ, đoàn kết, văn minh, giàu bản sắc văn hóa truyền thống, thực sự là miền quê thanh bình.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh được Trung ương phân bổ 982,619 tỷ đồng, đã phân bổ 100% nguồn vốn ngân sách Trung ương cho Chương trình MTQG xây dựng NTM. Đến hết tháng 9/2025, tổng nguồn vốn huy động thực hiện Chương trình ước đạt hơn 104.238 tỷ đồng.

Tại xã Nam Ninh, giai đoạn 2020-2025, kinh tế của xã liên tục tăng trưởng, thu ngân sách tăng bình quân 13,05% mỗi năm; giá trị sản phẩm thu hoạch trên mỗi héc-ta canh tác đạt 130 triệu đồng; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 81%, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt 95%, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm còn 0,77% và 100% dân số sử dụng nước sạch.

Thời điểm đầu triển khai NTM, nhiều cán bộ và người dân vẫn xem đây là chương trình đầu tư của Nhà nước, dẫn đến tâm lý ỷ lại. Để thay đổi nhận thức, các địa phương đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, ban hành kịp thời các cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, du lịch, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo.

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, nhiều tỉnh đã bứt phá mạnh mẽ, hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM trước thời hạn, trong đó Nam Định được công nhận hoàn thành nhiệm vụ năm 2019, Hà Nam năm 2020 và Ninh Bình năm 2024. Sau sáp nhập, bộ mặt nông thôn Ninh Bình thay đổi rõ rệt, hạ tầng điện, đường, trường, trạm được đầu tư đồng bộ, đời sống Nhân dân được nâng lên, mức sống tiệm cận khu vực đô thị.

Trong thời gian tới, tỉnh Ninh Bình sẽ tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, tập trung xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu gắn với đổi mới tổ chức sản xuất, nâng cao đời sống nhân dân.

Cũng như triển khai chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới hướng tới nông thôn mới thông minh.

Minh Châu