Niềm tin tố tụng từ 2 vụ gà lôi trắng và ông hiệu trưởng ở Cà Mau

Những ngày vừa qua, dự luận đặc biệt quan tâm đến hai vụ án đó là vụ thầy hiệu trưởng ở Cà Mau bị cáo buộc tham ô 10,7 triệu đồng và vụ anh nông dân nuôi gà lôi trắng nhận bản án sơ thẩm 6 năm tù.

Hiện cả ông Trần Văn Tâm và anh Thái Khắc Thành đã được thay đổi biện pháp ngăn chặn, cho tại ngoại sau một thời gian dài bị tạm giam. Động thái này của các cơ quan tố tụng nhận được sự tán đồng, ủng hộ của dư luận.

Từ trái qua: Ông Trần Văn Tâm và anh Thái Khắc Thành.

Vừa đúng luật vừa hợp lòng dân

Bạn đọc Hoàng Minh (phường Tân Sơn Nhất, TP.HCM) cho rằng: "Vụ gà lôi trắng cho thấy một điểm tích cực là có sự lắng nghe của các cơ quan tố tụng từ nhiều phía, nhưng quyết định cuối cùng vẫn dựa trên pháp luật. Điều này giúp người dân tin tưởng hơn vào cơ chế giám sát trong tố tụng. Cơ quan cấp trên làm đúng luật và thực tế đã chứng minh điều đó. Tuy nhiên, dư luận cũng có mặt trái. Nếu tiếng nói xã hội quá mạnh, đôi khi sẽ tạo áp lực vô hình. Điều quan trọng là cơ quan tố tụng phải biết chọn lọc, chỉ tiếp thu điều phù hợp pháp luật".

Bạn đọc Nguyễn Thành (Đồng Nai): "Vụ thầy Tâm hiệu trưởng ở Cà Mau, trước khi báo chí, xã hội lên tiếng thì cấp phúc thẩm đã hủy toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại. Đây là bằng chứng cho thấy cơ quan tố tụng cấp trên đã nhận ra vấn đề và căn cứ trên quy định pháp luật để hủy án, chứ họ không hề chạy theo dư luận, mà thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao.

Tôi cho rằng, báo chí với vai trò của mình đã góp phần rất tích cực trong việc phản ánh, nêu lên nhiều khía cạnh, giúp dư luận hiểu rõ hơn vụ việc. Bên cạnh đó là tiếng nói của nhiều chuyên gia, người dân trên các mạng xã hội khác. Thế nhưng cũng đừng hiểu nhầm rằng chỉ khi dư luận lên tiếng thì công lý mới được thực thi".

"Cấp sơ thẩm làm chưa ổn, cấp phúc thẩm hủy án - điều đó cho thấy cơ chế vận hành của bộ máy tư pháp đã được hoạt động đúng mục tiêu đề ra. Hệ thống pháp luật đã có thiết kế giám sát nhiều tầng và vụ này là minh chứng rõ ràng. Mong rằng, dưới sự giám sát của người dân, các cơ quan tố tụng luôn xét xử công tâm, có cơ chế rà soát kỹ lưỡng, tránh sai sót", bạn đọc Bảo Châu (phường Cầu Kiệu, TP.HCM).

Bạn đọc Hồng Nhung (Đông Hưng Thuận, TP.HCM): "Thú thật, có những vụ việc, những bản án không thuyết phục được người dân, khiến niềm tin vào người xét xử, vào công lý đôi lúc bị lung lay. Nhưng rồi với những động thái của cơ quan tố tụng ở Cà Mau và Hưng Yên trong hai vụ việc thầy Tâm và anh Thái Khắc Thành đã góp phần củng cố niềm tin của người dân vào các cơ quan tố tụng, vào việc công lý luôn được thực thi đúng đắn".

Pháp luật và nhân văn trong tố tụng

Luật sư Phan Mậu Ninh, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, hai vụ việc gần đây cho thấy nhiều bài học quan trọng về cách thức vận hành của tố tụng hình sự và mối quan hệ giữa pháp luật - dư luận - công lý.

Trước hết, trong vụ thầy hiệu trưởng ở Cà Mau, việc cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm, yêu cầu điều tra lại, sau đó thì VKS ban hành quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn đã thể hiện tinh thần thượng tôn pháp luật, đồng thời cũng gửi đi thông điệp rằng tư pháp không “chạy theo” dư luận, mà quyết định trên nền tảng pháp lý.

Luật sư Phan Mậu Ninh, Đoàn Luật sư TP.HCM.

"Và tất cả chúng ta đều mong rằng ở các giai đoạn tố tụng tiếp theo, thì mọi quyết định của cơ quan tố tụng sẽ đảm bảo cả tính nhân văn. Công lý không chỉ là việc áp dụng đúng điều luật, mà còn là sự cân nhắc tương xứng giữa hành vi và chế tài, để bảo đảm công bằng và tránh gây ra những hệ lụy xã hội không cần thiết" - luật sư Ninh nói.

Còn trong vụ án gà lôi trắng, động thái tố tụng của cơ quan tố tụng cấp trên là kịp thời và đúng quy trình. Ngày 13-8, Viện trưởng VKSND tỉnh Hưng Yên kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm theo hướng hủy án để điều tra lại. Đồng thời, TAND tỉnh thay đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú.

"Đây là cách ứng xử tố tụng chuẩn mực, sửa sai nhanh, bảo đảm quyền con người, nhất quán với nguyên tắc áp dụng pháp luật mới có lợi trong tố tụng hình sự", LS Ninh nói.

HUỲNH THƠ