Niềm tin của công chúng - động lực của nghề

Những lá thư của bạn đọc

Hơn 20 năm làm nghề báo thì có hơn 10 năm tôi gắn bó với chuyên mục Diễn đàn cử tri, một chuyên mục chính luận của Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Phước. Tháng 10-2019, Báo Bình Phước và Đài Phát thanh - Truyền hình Bình Phước hợp nhất thành cơ quan mới là Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước (BPTV), tôi tiếp tục được giao phụ trách chuyên mục và được thử sức ở 4 loại hình báo chí, gồm: báo hình, báo nói, báo in và báo điện tử.

Nghề báo đã rèn cho tôi tính kiên nhẫn, biết lắng nghe, đồng cảm với người đối diện. Có thể bạn sẽ nói, điều này chỉ phù hợp với những nhà báo chuyên viết về mảng đề tài nhân đạo, nhưng với tôi, một nhà báo viết điều tra, phản ánh vẫn biết lắng nghe “hơi thở” cuộc sống, đồng cảm, tìm cách giúp đỡ mọi người xung quanh. Trong nhiều năm gắn bó với nghề, tôi tiếp nhận nhiều đơn thư kiến nghị, phản ánh của bạn đọc từ khắp nơi trong tỉnh gửi về. Có thể kể một số vụ việc đã được thực hiện phóng sự.

Nhà báo phải biết lắng nghe, đấu tranh, phản biện cái xấu. Trong ảnh: Tác giả tác nghiệp tại chợ Thành Tâm, thị xã Chơn Thành

Trong lá đơn kêu cứu, bà Đoàn Thị Mỹ Nhung (62 tuổi) đại diện hơn 20 hộ dân ở thôn Sơn Tùng, xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng phản ánh: “Nhiều năm nay, lò sấy cà phê của ông H.M.T ở đối diện nhà tôi hoạt động từ rạng sáng đến tận đêm khuya, thường xuyên xả khói, bụi, tiếng ồn giữa khu dân cư. Nhiều người dân trong xóm đã bị các bệnh về hô hấp, vì thường xuyên hít phải khói, bụi. Cơ quan chức năng đã đến kiểm tra, lập biên bản nhưng lò sấy vẫn hoạt động. Rất mong nhà báo giúp đỡ, chúng tôi không thể sống trong tình trạng ô nhiễm kéo dài...”.

Từ lá đơn của bà Nhung, nhóm phóng viên chuyên mục đã triển khai ghi hình phóng sự trong điều kiện trời vừa dứt mưa, ẩm ướt. Xung quanh lò sấy luôn có “tai, mắt” canh chừng của người nhà chủ lò và đàn chó dữ. Bằng biện pháp nghiệp vụ, chúng tôi đã bí mật ghi lại cảnh lò sấy “nhả khói” giữa khu dân cư. Có trực tiếp chứng kiến cảnh tượng lò sấy đang hoạt động, tôi mới hiểu được sự bức xúc của những hộ dân sống gần lò, ngọn lửa và khói bốc lên cao mù mịt như một căn nhà đang cháy hừng hực. Khi phóng sự “Lò sấy cà phê “nhả khói” giữa khu dân cư” phát sóng, Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) đã gửi công văn yêu cầu UBND huyện Bù Đăng kiểm tra xử phạt hành vi gây ô nhiễm môi trường của chủ lò sấy. Và tất nhiên, lò sấy cà phê của ông H.M.T đã chấm dứt hoạt động sau đó.

Nghề báo rèn luyện tính kiên nhẫn, được đi nhiều nơi, gặp nhiều người. Trong ảnh: Tác giả trao đổi với lãnh đạo xã Minh Tâm, huyện Hớn Quản

Ông Nguyễn Trí Lương (65 tuổi) đại diện 25 hộ dân ở ấp 6, xã Lộc An, huyện Lộc Ninh gửi thư phản ánh: “Tại khu dân cư ấp 6 có 3 hộ chăn nuôi heo trên đồi cao, được huyện Lộc Ninh cấp giấy phép chăn nuôi vào năm 2014. Mặc dù giấy phép đã hết hạn nhưng các hộ vẫn tiếp tục nuôi heo với số lượng lớn gấp nhiều lần giấy phép (cũ), quy mô mỗi trại từ 500-2.000 con. Điều đáng nói là những hộ chăn nuôi không thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường, xả phân heo trực tiếp ra mặt đất. Khi trời mưa, chất thải tràn xuống đường bê tông, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân…”.

Từ thư phản ánh, nhóm phóng viên chuyên mục đã triển khai thực hiện phóng sự. Sau khi đi bộ xuyên qua khu vườn cao su rậm rạp, chúng tôi “đột nhập” vào trang trại chăn nuôi heo của ông N.Q.H và ông T.Đ.H ghi lại hình ảnh phân heo xả trực tiếp ra vườn. Trong khu vườn cao su của 2 trang trại có gần 10 hố phân heo lộ thiên chưa qua xử lý, chảy tràn ra mặt đất, bốc mùi hôi nồng nặc. Sau khi phóng sự phát sóng, UBND huyện Lộc Ninh đã thành lập đoàn kiểm tra, xử phạt, buộc các trang trại thực hiện đúng cam kết bảo vệ môi trường.

Đó là 2 trong số nhiều phóng sự được thực hiện từ đơn thư của bạn đọc gửi về chuyên mục Diễn đàn cử tri. Trong quá trình theo nghề, tôi luôn tâm niệm, nhà báo phải biết đồng cảm, thấu hiểu thì mới có thể đấu tranh phản biện cái xấu. Mỗi phóng sự, bài báo được công chúng đón nhận là động lực để tôi viết tiếp và làm tốt vai trò cầu nối cho người dân, doanh nghiệp với các cấp chính quyền.

Biến niềm tin thành sức mạnh

Hiện nay, báo chí không chỉ tham gia cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần làm trong sạch hệ thống chính trị và bộ máy công quyền mà còn tích cực đấu tranh phê phán các luận điệu sai trái, thù địch để bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ. Báo chí không chỉ cổ vũ phong trào khởi nghiệp, khuyến khích nhà nhà làm giàu chính đáng, phổ biến, nhân rộng cách làm hay, sáng tạo mà còn động viên, khích lệ người dân sống tốt, góp phần xây dựng một xã hội tiến bộ, văn minh.

Với sứ mệnh đấu tranh, phản biện cái xấu, trong mỗi bài báo, tôi luôn đề cao tính chính xác, trung thực, khách quan lên hàng đầu. Để thông tin phản ánh đa chiều, đúng sự thật khách quan, nhà báo không được “bẻ cong” ngòi bút vì cám dỗ vật chất. Nếu thông tin chỉ một chiều thì sẽ gây thất vọng cho công chúng, làm giảm chất lượng, uy tín của chính tác giả và còn ảnh hưởng đến cơ quan báo chí. Vì vậy, trong mỗi tác phẩm, tôi luôn quan sát, khai thác đề tài nhiều khía cạnh, để nhân vật bày tỏ chính kiến, sau đó là định hướng dư luận.

Trong bài phản ánh “Nhiều ý kiến về quy hoạch ven hồ Long Thủy” đăng Báo Bình Phước ngày 14-6-2024, nhiều hộ dân có đất ven hồ Long Thủy rất lo lắng khi biết quy hoạch ven bờ hồ bị thay đổi từ đất ở đô thị thành đất khu vui chơi, giải trí công cộng, trồng cây xanh. Sau khi bài báo đăng tải, không lâu sau đó, thị xã Phước Long đã có động thái xem xét điều chỉnh quy hoạch trong thời gian sớm nhất. Mới đây, phóng sự “Kiến nghị của người dân thôn 1, xã Long Hà” (Diễn đàn cử tri ngày 26-5-2025) phản ánh 35 hộ dân chưa được đầu tư điện lưới, gặp khó khăn trong bơm nước tưới, phát triển kinh tế nông nghiệp. Khi phóng sự phát sóng, Điện lực Phú Riềng đã triển khai cải tạo lưới điện hạ áp, cấp điện kịp thời cho các hộ dân. Ông Nguyễn Văn Mạnh, Trưởng ban công tác Mặt trận thôn 1, xã Long Hà, huyện Phú Riềng xúc động: “Chúng tôi cảm ơn nhà báo rất nhiều. 4 năm nay, chúng tôi kiến nghị nhiều lần vẫn chưa được cơ quan chức năng giải quyết. Nhờ nhà báo thực hiện phóng sự mà khu vực tổ 5, thôn 1 đã được cấp điện. Bà con rất phấn khởi, vì từ nay có thể sử dụng điện để bơm nước tưới”.

Tác giả (thứ 2 từ phải qua) nhận giải tại cuộc thi báo chí tỉnh Bình Phước năm 2023

Tác giả (thứ 3 từ phải qua) nhận giải tại Liên hoan nghiệp vụ báo chí tỉnh Bình Phước lần thứ II, năm 2024

Tác giả nhận giải tại cuộc thi Liên hoan nghiệp vụ báo chí tỉnh Bình Phước lần thứ II, năm 2024

Chính sự tin yêu của công chúng đã tiếp thêm động lực cho tôi theo đuổi nghề báo đến hôm nay. Trong quá trình làm nghề, tôi luôn nghiêm túc thực hiện 10 điều quy định đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam và Bản quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo. Có ai đó đã nói với tôi rằng: “Một bài báo mà sai lầm thì tác động đến cả chục triệu người. Vì thế, nhà báo phải luôn rèn luyện đạo đức trong sáng, là một chiến sĩ dũng cảm. Nhà báo có tâm sáng, quyết đoán, có dũng khí thì chắc chắn sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ, kể cả trong đấu tranh với tiêu cực”. Với tôi, tác phẩm báo chí không phải là của một cá nhân nhà báo mà còn nhân danh cơ quan báo chí. Tôi luôn chỉn chu trong từng câu, từ, để mỗi tác phẩm đến với công chúng một cách dễ hiểu nhất và trên hết, nhà báo phải chịu trách nhiệm với tác phẩm của mình.

Thùy Linh