Những nhịp cầu lan tỏa ngôn ngữ và vun đắp quan hệ hai dân tộc Lào-Việt

Em Vila Xaynhavong, học sinh lớp 8A Trường Song ngữ Lào-Việt Nam Nguyễn Du tham gia phần thi kể chuyện bằng tiếng Việt với chủ đề "Địa đạo Vịnh Mốc-Quảng Trị, nơi sự sống bất diệt". (Ảnh: Xuân Tú/TTXVN)

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Tôn vinh tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài - sự kiện có ý nghĩa nhằm nâng cao nhận thức và lan tỏa giá trị của tiếng Việt trong cộng đồng kiều bào cũng như bạn bè quốc tế, Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Minh Tâm đã chia sẻ nhiều nhận định sâu sắc với phóng viên TTXVN tại Viêng Chăn.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm bày tỏ sự tự hào khi Lào là nước đầu tiên 3 năm liên tiếp có đại diện được vinh danh là “Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài.” Đây không chỉ là sự ghi nhận xứng đáng với những cá nhân có nhiều đóng góp cho việc gìn giữ, lan tỏa và phát triển tiếng Việt tại Lào, mà còn là sự tôn vinh toàn thể cộng đồng người Việt Nam tại đây.

Việc này cũng phản ánh rõ nét sự gắn bó mật thiết, bền chặt giữa hai dân tộc Việt Nam và Lào, đồng thời chứng minh tiếng Việt đang ngày càng có sức sống và hiện diện sâu rộng trong đời sống cộng đồng cũng như môi trường giáo dục tại Lào.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh 3 cá nhân được vinh danh trong 3 năm qua đều là những tấm gương tiêu biểu, có nhiều đóng góp cụ thể, bền bỉ và đầy cảm hứng.

Năm 2023, chị Nguyễn Thị Thu Huyền, Ủy viên Thường vụ, Chánh Văn phòng Hội người Việt Nam tại thủ đô Viêng Chăn, một doanh nhân và cán bộ hội đoàn tận tâm, đã tổ chức nhiều lớp tiếng Việt miễn phí cho thế hệ trẻ người gốc Việt và cả người Lào, góp phần duy trì bản sắc văn hóa và tạo cầu nối giao lưu với người dân sở tại.

Năm 2024, chị Lanny Phetnion, giảng viên người Lào của Khoa Tiếng Việt, Đại học Quốc gia Lào, không chỉ giỏi tiếng Việt mà còn trực tiếp giảng dạy, truyền cảm hứng cho sinh viên Lào, mở trung tâm dạy tiếng Việt và biên soạn tài liệu giảng dạy, thể hiện tiếng Việt đã trở thành phần không thể thiếu trong đời sống học thuật và văn hóa Lào.

Năm 2025, bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Hiệu trưởng Trường Song ngữ Lào-Việt Nam Nguyễn Du, đã đóng vai trò trung tâm trong việc xây dựng mô hình giáo dục song ngữ chất lượng cao, giúp thế hệ trẻ thông thạo hai ngôn ngữ và thấm nhuần giá trị văn hóa, lịch sử, cùng mối quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa hai dân tộc.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm nhận định đây là kết quả của quá trình hợp tác hiệu quả, sự đầu tư bền bỉ từ phía Nhà nước, các cơ quan ngoại giao, tổ chức hội đoàn Việt Nam tại Lào, cùng sự hỗ trợ của chính quyền và người dân Lào. Đây cũng là nguồn cổ vũ lớn để cộng đồng người Việt tại Lào tiếp tục kiên trì, sáng tạo trong công cuộc giữ gìn và phát huy tiếng Việt.

Học sinh hào hứng tìm hiểu về sách tiếng Việt tại Lễ Tôn vinh tiếng Việt tại Lào năm 2025. (Ảnh: Xuân Tú/TTXVN)

Hơn nữa, đây là biểu hiện sinh động của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào. Việc một giảng viên người Lào như chị Lanny được tôn vinh, hay Trường Song ngữ Lào-Việt Nam Nguyễn Du trở thành điểm sáng trong giáo dục cho thấy tiếng Việt không chỉ là ngôn ngữ mẹ đẻ của cộng đồng người Việt tại Lào, mà còn trở thành cầu nối hiệu quả trong hợp tác văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân giữa hai nước.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm bày tỏ tin tưởng, với nền tảng gắn bó keo sơn giữa hai dân tộc cùng sự hỗ trợ tích cực từ các cơ quan, tổ chức liên quan, tiếng Việt tại Lào sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, từ đó góp phần vun đắp thế hệ trẻ hai nước có tri thức, hiểu biết sâu sắc về lịch sử, văn hóa, ngôn ngữ của nhau, và quan trọng hơn cả là có ý thức, trách nhiệm trong việc gìn giữ và phát huy mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Lào.

Trong bối cảnh khu vực và quốc tế có nhiều biến động, Đại sứ Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh vai trò chiến lược ngày càng quan trọng của tiếng Việt như một cầu nối trong quan hệ đối ngoại, giao lưu nhân dân, hợp tác giáo dục và văn hóa giữa Việt Nam-Lào.

Để các “Sứ giả tiếng Việt” có thể phát huy tối đa khả năng lan tỏa và gắn kết, cần chú trọng xây dựng và duy trì một hệ sinh thái thuận lợi cho tiếng Việt phát triển bền vững tại Lào, như củng cố, mở rộng các lớp dạy tiếng Việt trong cộng đồng và đưa tiếng Việt vào các chương trình đào tạo chính quy ở nhiều cấp học, đặc biệt tại những khu vực có đông người Việt sinh sống.

Ngoài ra, cần đầu tư vào cơ sở vật chất, tài liệu giảng dạy hiện đại, công nghệ hỗ trợ học tập và chính sách khuyến khích nhằm duy trì đội ngũ giáo viên tiếng Việt chất lượng cao tại chỗ.

Đại sứ cũng lưu ý về tầm quan trọng của việc tăng cường đào tạo, bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ “Sứ giả tiếng Việt”, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập giáo dục. Việc dạy và học tiếng Việt cần linh hoạt, sáng tạo, ứng dụng công nghệ số và truyền thông đa phương tiện để kết nối với thế hệ trẻ người Lào cũng như cộng đồng người Việt thế hệ mới tại nước bạn.

Ngoài ra, Đại sứ Nguyễn Minh Tâm cũng nhấn mạnh, việc gắn ngôn ngữ với văn hóa qua hoạt động giao lưu, trải nghiệm đa dạng như trại hè, hợp tác nghiên cứu, du học, du lịch sẽ giúp người học không chỉ biết tiếng Việt mà còn hiểu sâu sắc và gắn bó hơn với văn hóa, lịch sử, con người Việt Nam.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm cũng cho rằng việc tôn vinh, động viên và tạo điều kiện cho những cá nhân tiêu biểu có đóng góp xuất sắc là rất cần thiết để các “Sứ giả tiếng Việt” có thể yên tâm cống hiến lâu dài, đồng thời truyền cảm hứng cho nhiều người khác cùng tham gia gìn giữ và phát huy tiếng Việt.

Theo Đại sứ Nguyễn Minh Tâm, tiếng Việt không chỉ là di sản văn hóa mà còn là công cụ hội nhập, tăng cường sự hiểu biết và gắn kết giữa hai dân tộc Việt - Lào. Nếu có định hướng đúng và đầu tư bài bản, các “Sứ giả tiếng Việt” sẽ tiếp tục là “cầu nối mềm” đầy sức mạnh, đóng góp thiết thực cho mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước trong thời kỳ mới.

Về vai trò của tiếng Việt trong tăng cường sự hiểu biết, tin cậy và giao lưu nhân dân giữa hai nước, đặc biệt là trong thế hệ trẻ con em kiều bào và người Lào, Đại sứ cho rằng tiếng Việt không chỉ là phương tiện giao tiếp mà còn là “cầu nối mềm” giàu giá trị, góp phần bền vững vào sự gắn kết giữa nhân dân hai nước.

Với cộng đồng người Việt tại Lào, tiếng Việt là yếu tố then chốt giúp duy trì bản sắc văn hóa dân tộc, truyền thống gia đình và mối liên hệ thiêng liêng với quê hương.

Khi thế hệ trẻ con em kiều bào được học và sử dụng tiếng Việt, các em không chỉ giữ được cội nguồn mà còn có hành trang để hội nhập tốt hơn vào môi trường đa văn hóa, đồng thời trở thành nhịp cầu thế hệ mới kết nối, lan tỏa văn hóa và tình hữu nghị giữa hai quốc gia.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm cũng ghi nhận và trân trọng xu hướng ngày càng nhiều bạn trẻ Lào lựa chọn học tiếng Việt, thể hiện sự yêu mến văn hóa, con người và đất nước Việt Nam. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy tiếng Việt đang lan tỏa một cách tự nhiên và được đón nhận như một phần trong hợp tác và giao lưu giữa hai dân tộc.

Trong bối cảnh hợp tác Việt Nam-Lào ngày càng sâu rộng, giao lưu nhân dân, đặc biệt thế hệ trẻ, trở thành nền tảng quan trọng để củng cố lòng tin chiến lược và sự gắn bó lâu dài giữa hai nước. Tiếng Việt, với vai trò là kênh giao tiếp văn hóa-giáo dục hiệu quả, chính là chìa khóa giúp làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai quốc gia.

Đại sứ Nguyễn Minh Tâm kết luận đầu tư cho tiếng Việt tại Lào chính là đầu tư cho tương lai của quan hệ Việt-Lào, xây dựng trên sự thấu hiểu, tình cảm chân thành và sự kết nối bền vững giữa nhân dân hai nước, đặc biệt là thế hệ trẻ./.

(TTXVN/Vietnam+)