Những nguyên nhân có thể khiến máy bay Ấn Độ rơi ngay sau khi cất cánh

Khoảnh khắc máy bay rơi.

Ký túc xá của Cao đẳng Y khoa BJ tại khu vực Meghaninagar của Ahmedabad, nơi chuyến bay Boeing 787-8 Dreamliner của Air India đến London bị rơi ngay sau khi cất cánh, ở trong tình cảnh hỗn loạn và tàn phá cho đến tận đêm 12/6. Lính cứu hỏa, quân nhân và nhân viên cứu hộ làm việc không ngừng nghỉ trong đống đổ nát.

Chiếc máy bay chở 242 người, bao gồm cả phi hành đoàn, cất cánh từ sân bay Ahmedabad, rồi bị rơi không lâu sau. Tính đến đêm 12/6, cảnh sát cho biết khoảng 290 người thiệt mạng, bao gồm các nạn nhân trên máy bay và trên mặt đất.

Nhiều người trong số họ là sinh viên y khoa, bên cạnh đó có ít nhất 11 trẻ em. Trong số những người được xác nhận thiệt mạng cũng có một cựu bộ trưởng là ông Gujarat Vijay Rupani. Ít nhất một hành khách sống sót kì diệu sau vụ tai nạn.

Dòng máy bay Boeing 787-8 có hồ sơ an toàn hoàn hảo cho đến khi chuyến bay AI171 của Air India mất tín hiệu. Trong khi hộp đen dự kiến sẽ đưa ra một số câu trả lời về nguyên nhân thảm kịch, các chuyên gia và quan chức hàng không thu hẹp xuống còn bốn kịch bản có thể khiến máy bay phản lực thân rộng này lao xuống gần như ngay lập tức sau khi cất cánh.

Mất lực đẩy nghi do va chạm với chim

Cựu phi công Saurabh Bhatnagar cho biết đoạn video ghi lại khoảnh khắc máy bay hạ xuống cho thấy có thể là do "va chạm với nhiều con chim khiến cả hai động cơ mất lực đẩy". Ông nói: “Chuyến cất cánh ban đầu diễn ra hoàn hảo, nhưng ngay sau đó máy bay bắt đầu hạ độ cao, điều này chỉ có thể xảy ra nếu động cơ mất lực đẩy hoặc máy bay không tạo được lực nâng”.

Sân bay Ahmedabad nằm tương đối gần các thiên đường của chim, một trong số đó là Khu bảo tồn chim hồ Thol. Khu phức hợp sân bay có nhiều bãi đất trống rộng lớn với cỏ và cây bụi—nơi săn bắt lý tưởng cho các loài chim. Dân số và hoạt động của con người ngày càng tăng xung quanh sân bay, dẫn đến việc quản lý chất thải không đúng cách, có thể dễ dàng thu hút các loài chim.

Trong nhiều năm qua, các cơ quan quản lý sân bay và Tổng công ty thành phố Ahmedabad đã thực hiện một số biện pháp để quản lý mối đe dọa chim, nhưng các vụ việc chim đâm phải vẫn tiếp tục được báo cáo.

Một phần mảnh vỡ máy bay.

Sự cố xảy ra ở thời điểm nhạy cảm

Chuyên gia hàng không Davidson nhận định rằng độ cao thấp và vận tốc cao của máy bay vào thời điểm cuối cùng có thể là dấu hiệu của “quỹ đạo lao mũi xuống hoặc tình trạng thất tốc” ngay sau khi cất cánh – một tình huống thường xảy ra do lỗi kỹ thuật hoặc điều kiện môi trường làm ảnh hưởng đến lực nâng. “Bất kể điều gì đã xảy ra, nó xảy ra rất nhanh, đúng vào giai đoạn nhạy cảm nhất của chuyến bay”.

Trong thời điểm nhạy cảm này, nếu có vấn đề kỹ thuật hoặc cơ khí với một số bộ phận khác của máy bay, như các vấn đề về thủy lực, điều khiển bay hoặc điện tử đều có thể trở thành thảm họa lớn, khi phi công không có nhiều thời gian để xử lý.

Tình trạng kỹ thuật và cấu hình cất cánh

Đại tá John R. Davidson, một cựu phi công không quân Mỹ và chuyên gia tư vấn an toàn hàng không, nhận định: “Có nhiều khả năng như vấn đề về lực đẩy hoặc hiệu suất động cơ, trọng lượng máy bay vượt ngưỡng, cấu hình vạt cánh hoặc cân bằng không đúng, hoặc một lỗi nghiêm trọng nào đó ảnh hưởng đến khả tăng độ cao”.

Ông cũng không loại trừ các yếu tố như thời tiết, gió thay đổi tốc độ hoặc hướng đột ngột (windshear), hoặc va chạm với chim.

Tuy nhiên, Giáo sư Paul Williams, chuyên gia khí tượng tại Đại học Reading, khẳng định thời tiết tại sân bay Ahmedabad lúc đó hoàn toàn tốt, không có hiện tượng nhiễu loạn hay điều kiện thời tiết xấu nào có thể là nguyên nhân gây tai nạn.

Hành lý của hành khách.

Mất điện dẫn đến thiết bị khẩn cấp được kích hoạt

Một số chuyên gia trên các diễn đàn phi công cho rằng có dấu hiệu cho thấy turbine khẩn cấp Ram Air Turbine (RAT) đã được kích hoạt trước khi máy bay rơi – điều này thường xảy ra khi máy bay bị mất điện hoặc lực đẩy hoàn toàn.

Giáo sư John McDermid, Chủ tịch an toàn tại Đại học York, cho rằng: “Thật bất ngờ khi tai nạn xảy ra trước khi máy bay đạt độ cao 200m. Với khả năng hủy cất cánh ở giai đoạn muộn và các hệ thống dự phòng hiện đại, có vẻ như sự cố đã xảy ra quá đột ngột và nghiêm trọng đến mức không thể kiểm soát được”.

Lỗi con người cũng chưa được loại trừ. Dù vậy, Cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người chỉ huy chuyến bay, đã có 8.200 giờ kinh nghiệm bay trên máy bay 787 Dreamliner và tổng cộng khoảng 15.000 giờ kinh nghiệm trong sự nghiệp kéo dài ba thập kỷ của mình. Cơ phó Clive Kunder có khoảng 1.100 giờ kinh nghiệm bay loại này.

Phương Anh (Nguồn: Daily Mail, India Today )