Những ngày hè tháng sáu

Mùa hè bắt đầu từ tháng tư. Nhưng với tuổi học trò, muốn thực sự nếm trải vị hè phải chờ sang tháng sáu! Không có gì lạ, bởi cuối tháng năm trường mới nghỉ. Và khi ngôi trường thường nhật ồn ào bỗng chốc trở nên yên tĩnh dài hơi: cổng chính đóng, lá vàng rơi, trống trường phủ bụi nằm im nghe chim lích rích chuyền cành mới xem như hè thật sự đến.

Hạnh phúc làm sao khi xong buổi lễ tổng kết, ôm tấm giấy khen về nhà, sướng lâng lâng khi nghĩ tới chuyện từ mai không phải đến trường. Càng sướng hơn khi sáng hè đầu tiên tỉnh giấc, mắt nhắm mắt mở toan phóng xuống giường lo đi học đã kịp nhớ ra: hè rồi. Lại tiếp tục thả mình, vùi đầu vào gối chăn, tận hưởng cảm giác giờ ta muốn nằm "nướng" bao lâu cũng được…

Những ngày hè tháng sáu của tuổi học trò tôi thường bắt đầu như thế!

Ấy nhưng chỉ vài bữa đầu thôi. Phải tìm chuyện "động chân động tay" chứ nằm hoài chán chết. Nhà tôi ở quê, vậy nên tới hè có thể giúp mẹ cha chuyện đồng áng. Tháng sáu nhằm mùa khô, mùa gặt, công việc quanh đi quẩn lại có cuốc đất trong vườn, gánh/gặt/đập lúa, dọn rạ ngoài đồng và vân vân. Khỏe làm mệt nghỉ nên cũng chẳng mấy vất vả, có điều con nít chóng chán mấy chuyện đơn điệu vài ba thao tác làm hoài.

Tháng sáu mùa đồng khô, lúa má gặt xong, cơ hội tốt nhất để ra quân diệt chuột. Vui lắm cảnh đồng khô buổi chiều chí chóe tiếng trẻ chia nhau rình, chặn các ngách hang đón bắt lũ chuột đồng nhăm nhe đào tẩu khi cửa hang chính bị cha dùng cuốc "khui" banh. Cũng là việc, nhưng mấy việc đây không đơn điệu bởi đầy kịch tính, cuốn hút tuổi nhỏ tham gia hoài không thấy chán.

Ngày nào không theo cha, chúng tôi sẽ tự bày trò chơi riêng: thả diều, bắt dế, đi câu, nặn đất sét, dựng nhà chòi... cũng quá chừng vui. Những niềm vui không dính dáng đến sách vở. Đêm ngủ nằm mơ toàn chuyện chạy nhảy, vui chơi ngoài đồng bãi khiến cái đầu nhẹ tênh. Tôi chưa bao giờ là đứa lười học, nhưng nói thật tình cái gì lặp lại lặp đi kéo dài hàng năm mà chẳng gây ngán, kể cả… chữ nghĩa. Mẹ hay nhìn cảnh chúng tôi chơi miệt mài cả tháng không nói gì tới sách vở lắc đầu đùa vui: chắc "chữ thầy trả lại cho thầy" hết rồi…

Mẹ thật khéo lo: hết tháng sáu đồng đón nước về, lo gieo sạ, bắt đầu vụ mới. Các trò tung tăng đồng bãi mùa khô chính thức kết thúc. Riêng tôi còn thủ một trò vui riêng: đọc sách! Mùa hè, dịp tốt cho tôi ngấu nghiến những cuốn sách dày đun hấp dẫn trong niên khóa không rảnh để đọc. Cũng là chuyện chơi, nhưng trò chơi này đương nhiên dính dáng tới… chữ nghĩa, khỏi lo chữ thầy trả hết cho thầy…

Giờ những ngày hè của cháu con tôi cũng bắt đầu từ tháng sáu. Khác cái từ quê lên phố, không còn cảnh trẻ nghê nga đồng bãi, đọc sách hoặc chơi những thú chơi một thời lôi cuốn tuổi nhỏ. Mùa hè của trẻ bây giờ gắn với lớp học thêm, với laptop, điện thoại thông minh hoặc tụ năm tụ ba tán gẫu nơi hàng quán. Thấy hơi buồn cho sự mai một của những ký ức dễ thương ngày cũ.

Y NGUYÊN