Những kỹ năng 'bỏ túi' cần biết sau vụ du khách tử vong ở rừng Cúc Phương

Du lịch mạo hiểm luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro. (Ảnh minh họa: CTV/Vietnam+)

Nằm trên địa phận ba tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa và Phú Thọ (Hòa Bình cũ), Vườn quốc gia Cúc Phương rộng hơn 22.200 ha, là vườn quốc gia đầu tiên của Việt Nam được công nhận (năm 1962), nổi tiếng với hệ sinh thái rừng mưa nhiệt đới phong phú.

Đặc biệt, nơi đây là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn cho những ai yêu thích khám phá thiên nhiên. Tuy nhiên, rừng Cúc Phương cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro với những "tay mơ."

Sau sự việc đáng tiếc một nam du khách vừa tử vong ở khu vực rừng này, một lần nữa câu chuyện phải trang bị tốt kỹ năng khi vào rừng già, hang sâu lại được gióng lên.

Sở quản lý địa phương cảnh báo

Sở Du lịch Ninh Bình vừa gửi công văn tới Ban quản lý lý các khu, điểm du lịch, các cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bản tỉnh về cảnh báo an toàn du khách khi tham gia các hoạt động như đi bộ đường dài, leo núi, đạp xe, chèo thuyền kayak, tham quan hang động, cắm trại...

Để đảm bảo an toàn cho du khách khi trải nghiệm các loại hình kể trên trong rừng tại các khu, điểm du lịch có điều kiện tự nhiên đặc thù, Sở Du lịch đề nghị Ủy ban nhân dân cấp xã, Ban Quản lý các khu, điểm du lịch sinh thái cần tăng cường công tác khuyến cáo, đặt biển cảnh báo, hướng dẫn, cắm mốc chỉ đường, đồng thời phối hợp với lực lượng kiểm lâm, an ninh để kiểm soát chặt chẽ hoạt động trekking trái phép.

Các đơn vị phải công khai số điện thoại hỗ trợ khách du lịch tỉnh Ninh Bình (19000117) và số điện thoại của Ban quản lý khu, điểm du lịch tại các vị trí dễ thấy. Ngoài ra, phối hợp xây dựng và tổ chức thực hiện các phương án cứu nạn, cứu hộ, chuẩn bị phương tiện để sẵn sàng phục vụ nhiệm vụ tìm kiếm, cứu nạn và cứu hộ du khách trong mọi tình huống.

Nên đi theo nhóm khi vào rừng sâu. (Ảnh minh họa: Mai Mai/Vietnam+)

Đối với các doanh nghiệp lữ hành, Sở Du lịch yêu cầu bồi dưỡng và cử hướng dẫn viên dẫn đoàn có kinh nghiệm, am hiểu địa hình, kỹ năng cứu nạn, cứu hộ tham gia đoàn; hướng dẫn viên khi tổ chức tour cần phổ biến kỹ nội quy, lộ trình và trang thiết bị cần thiết.

Đối với du khách, cần tuân thủ nghiêm túc các khuyến cáo, hướng dẫn an toàn, chuẩn bị sức khỏe, trang thiết bị phù hợp trước khi tham gia các hoạt động trong rừng, cụ thể: luôn đi theo đoàn, tuyệt đối không tách nhóm hoặc đi một mình; trang phục gọn gàng, giày leo núi phù hợp, mang theo áo mưa, thuốc chống côn trùng; chuẩn bị đầy đủ nước uống, một số vật dụng y tế cơ bản, đồ ăn nhẹ cần thiết; giữ liên lạc thường xuyên với hướng dẫn viên/nhóm, tuân thủ tín hiệu tập trung; không xâm hại cảnh quan thiên nhiên, không chạm vào động thực vật lạ; thông báo ngay cho hướng dẫn viên hoặc ban quản lý nếu cảm thấy mệt, lạc đường hoặc gặp sự cố.…

Những kỹ năng “bỏ túi” cần thiết

Trước mỗi chuyến đi vào rừng già, hang sâu, du khách cần trang bị những kỹ năng gì?

Các chuyên gia nhấn mạnh du khách cần trang bị đầy đủ trang phục, vật dụng cần thiết. Lựa chọn tối ưu là giày thể thao hoặc giày leo núi chống trơn trượt sẽ giúp người di chuyển trên những con dốc ướt, vách đá lởm chởm hay cây rừng rậm rạp an toàn, vững vàng hơn.

Mỗi du khách cũng nên mang theo nước uống, vật dụng y tế cá nhân, thuốc chống côn trùng, áo mưa gọn nhẹ và đèn pin, gương nhỏ, còi...

Điện thoại di động phải được sạc đầy pin, luôn mang bên người để kết nối liên lạc ở những nơi có sóng; lưu sẵn số điện thoại khẩn cấp của ban quản lý hay cơ quan chức năng địa phương để phòng tình huống bất trắc xảy đến.

Để bình tĩnh xử lý tình huống khi gặp nạn, cần dành thời gian để rèn luyện, thực hành biến các kỹ năng thành phản xạ thành thục. (Ảnh: CTV/Vietnam+)

Du khách nên đi theo nhóm hoặc có hướng dẫn viên thông thạo địa hình. Đoàn đi cần phân công người theo dõi/kiểm soát quân số, ngoài người dẫn đường cần có chốt đoàn và thường xuyên nhắc nhở nhau tuân thủ lộ trình. Trường hợp muốn trekking một mình, nên đăng ký trước với ban quản lý, thông báo thời gian ra/vào rừng và chỉ đi theo tuyến được chỉ dẫn.

Cần xử lý thế nào khi bị lạc hoặc mất phương hướng?

Lạc giữa rừng già là một trong những tình huống nguy hiểm nhất. Khi đó, giữ bình tĩnh là nguyên tắc hàng đầu. Du khách nên đứng yên tại chỗ (nếu không có bản đồ chỉ dẫn, sức khỏe yếu thì việc cố gắng mạo hiểm tìm lối ra có thể khiến bạn càng đi xa hơn, gặp địa hình hiểm trở hay khu vực nguy hiểm). Lập tức dùng điện thoại liên hệ với người thân/lực lượng cứu hộ qua số khẩn cấp. Nếu sóng yếu, nên tìm vị trí cao ráo, trống trải để dễ bắt tín hiệu hơn.

Trường hợp chẳng may điện thoại hết pin/không có sóng điện thoại, hãy phát tín hiệu cấp cứu. Theo đó, cách phát tín hiệu thủ công bao gồm: dùng gương hoặc bất kỳ vật phản chiếu nào (kính, đồng hồ…) để phản chiếu ánh Mặt Trời theo hướng có dấu hiệu của người tìm kiếm; sử dụng còi cứu sinh bằng việc thổi 3 hồi liên tục - dừng - lặp lại (đây là quy ước quốc tế về tín hiệu khẩn cấp); ra dấu SOS bằng tay đèn pin/ vải / đá bằng cách 3 dấu “S” tương đương chấm ngắn, ba dấu “O” là 3 chấm dài, ba dấu “S” là 3 chấm ngắn - lặp lại.

Người gặp nạn cũng có thể tạo đám khói bằng cách đốt lá cây xanh hoặc vật có thể cháy chậm (khói trắng dễ thấy hơn khói đen); dùng ứng dụng phát tín hiệu bằng đèn Flash nếu điện thoại vẫn còn pin.

Đặc biệt, hãy học cách “nhịn đói an toàn” trong 6-12 tiếng (hoặc hơn). Khi mắc kẹt, thức ăn không phải là ưu tiên số một mà nước, nhiệt và bình tĩnh quan trọng hơn. Do đó, mẹo sinh tồn là không ăn nếu không có nước, bởi tiêu hóa sẽ làm mất nước, sẽ khiến bạn kiệt sức nhanh hơn./.

Hãy để mỗi chuyến trekking là một hành trình vui, khỏe và được thư giãn. (Ảnh minh họa: Mai Mai/Vietnam+)

(Vietnam+)