Những đối tượng cần đặc biệt quan tâm trong 'cuộc chiến' với khói thuốc

Mỗi ngày, gần 300 gia đình Việt Nam mất người thân vì thuốc lá

Theo ước tính, tại Việt Nam, việc sử dụng thuốc lá là nguyên nhân dẫn đến hơn 100.000 trường hợp tử vong mỗi năm tại nước ta, tương đương mỗi ngày có gần 300 ca tử vong, đằng sau đó là nỗi đau của ít nhất gần 300 gia đình Việt.

Trong số này, khoảng 84.500 người tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc chủ động và 18.800 người tử vong do các bệnh liên quan đến hút thuốc thụ động, tức là những người không trực tiếp hút thuốc nhưng hít phải khói thuốc.

Không chỉ gây tổn thất về sức khỏe và sinh mạng, thuốc lá còn tạo ra gánh nặng kinh tế đáng kể. Ước tính, thiệt hại kinh tế do thuốc lá gây ra tại Việt Nam lên đến 108.000 tỷ đồng hàng năm, một con số rất lớn, cao hơn gấp 5 lần nguồn thu từ thuế thuốc lá.

Tại Việt Nam, dù đã có những nỗ lực tích cực đáng ghi nhận từ Bộ Y tế, Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, cùng sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, song công tác phòng chống tác hại thuốc lá vẫn đối mặt với nhiều thách thức.

Thầy thuốc Bệnh viện Bạch Mai phổ biến quy định nghiêm cấm hoàn toàn việc sử dụng thuốc lá trong cơ sở y tế. Ảnh: Bệnh viện Bạch MaiTác giả bài: Lê hảo

PGS.TS. Vũ Văn Giáp, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, thẳng thắn nhìn nhận số người nghiện thuốc lá ở nước ta vẫn còn rất lớn. Điều này đòi hỏi chúng ta cần phải cố gắng hơn nữa, nỗ lực hơn nữa, có nhiều biện pháp hơn nữa, quyết tâm hơn nữa để giảm tỷ lệ hút thuốc trong cộng đồng.

Những đối tượng cần được ưu tiên quan tâm và bảo vệ

Tại Hội thảo khoa học về tư vấn và điều trị nghiện thuốc lá do Bệnh viện Bạch Mai tổ chức, PGS.TS Vũ Văn Giáp chỉ ra những đối tượng cần được ưu tiên quan tâm và bảo vệ trong cuộc chiến với thuốc lá.

Thế hệ trẻ, tương lai của đất nước là nhóm đối tượng đầu tiên được vị chuyên gia đề cập. Đó là trẻ em, thanh thiếu niên. “Sự tò mò, muốn thể hiện mình có thể đẩy các em vào vòng xoáy nghiện ngập. Việc bảo vệ thế hệ trẻ khỏi thuốc lá chính là bảo vệ tương lai của đất nước”, PGS.TS Vũ Văn Giáp nói.

Bệnh nhân và những người có bệnh nền cũng cần được quan tâm. Bởi với những người đang mắc các bệnh liên quan hoặc không liên quan đến thuốc lá, việc sử dụng thuốc lá sẽ khiến "tiên lượng điều trị khó khăn hơn, chi phí điều trị tốn kém hơn" và làm tăng tỷ lệ kháng thuốc. Ông đưa ra ví dụ cụ thể về bệnh nhân can thiệp mạch vành, nếu tiếp tục hút thuốc, chiếc stent đắt tiền có nguy cơ tắc lại, hiệu quả điều trị bị vô hiệu hóa...

Phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) là bệnh lý phổ biến do thuốc lá gây ra. Bệnh nhân mắc bệnh này cũng cần lưu ý bởi thực tế nhiều người sau khi qua đợt cấp, hết khó thở lại lén hút thuốc trở lại, khiến bệnh tái phát, việc kiểm soát trở nên vô cùng khó khăn, các thuốc điều trị mất dần hiệu quả.

PGS.TS Vũ Văn Giáp đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc "bảo vệ giống nòi" thông qua bảo vệ phụ nữ mang thai và trong độ tuổi sinh sản. Việc người mẹ tiếp xúc với khói thuốc, dù chủ động hay bị động, đều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của bào thai, từ thể chất đến trí não.

Theo ông, việc đẩy mạnh công tác tư vấn và hỗ trợ cai nghiện bằng những câu hỏi đơn giản để phát hiện người nghiện, tư vấn thay đổi hành vi, tác động và hỗ trợ người bệnh bỏ thuốc là nhiệm vụ quan trọng. "Một việc rất nhỏ nhưng nếu làm tốt công tác phòng bệnh sẽ mang lại hiệu quả rất lớn", PGS.TS Vũ Văn Giáp nhấn mạnh.

Lê Hảo