Những dấu hiệu dễ bỏ qua của ung thư tụy bạn cần biết

Theo Nguyễn Thị Thúy - Điều dưỡng Khoa Ung thư tổng hợp, Bệnh viện TWQĐ 108, ung thư tụy được đánh giá là một trong những ung thư nguy hiểm nhất hiện nay.

Điều đáng lo ngại là ở giai đoạn đầu, bệnh thường diễn tiến âm thầm, triệu chứng nghèo nàn, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa thông thường nên phần lớn bệnh nhân chỉ được phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.

Theo thống kê, tại Mỹ chỉ khoảng 10% ca ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm, trong khi có tới 53% bệnh nhân phát hiện bệnh khi đã di căn xa. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2018 cũng ghi nhận, ung thư tụy đứng thứ 8 trong nhóm ung thư gây tử vong nhiều nhất, với hơn 432.000 ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu.

Điều đáng nói là tỷ lệ tử vong cao có nguyên nhân trực tiếp từ việc bệnh khó nhận biết sớm, bởi những triệu chứng ban đầu rất mờ nhạt, dễ bị bỏ qua.

Khối u tụy gây chèn ép ống mật và tiêu hóa. .Ảnh minh họa

Các triệu chứng thường gặp của ung thư tụy gồm vàng da, nước tiểu sẫm màu do khối u chèn ép ống mật; đau bụng âm ỉ vùng thượng vị, cơn đau tăng dần, lan sang hai bên hoặc xuyên ra sau lưng; rối loạn tiêu hóa với tình trạng đi ngoài phân sống do thiếu men tụy, kèm buồn nôn, nôn, chán ăn; cơ thể suy nhược, sụt cân nhanh chóng.

Đặc biệt, có khoảng 25% bệnh nhân xuất hiện bệnh đái tháo đường trong vòng 2 năm trước khi được phát hiện ung thư tụy.

Bên cạnh đó, những yếu tố nguy cơ phổ biến có thể dẫn tới ung thư tụy là hút thuốc lá, sử dụng rượu bia kéo dài, tiếp xúc thường xuyên với hóa chất độc hại, có tiền sử đái tháo đường hoặc viêm gan B, chế độ dinh dưỡng nhiều dầu mỡ, ít rau xanh và trái cây, thừa cân béo phì, hoặc trong gia đình có người từng mắc bệnh.

Hiện nay, chìa khóa để cải thiện tiên lượng và kéo dài sự sống cho bệnh nhân chính là tầm soát và phát hiện sớm.

Một số phương pháp đang được áp dụng bao gồm: xét nghiệm máu tìm chất chỉ điểm khối u CA19-9 (tăng cao trong khoảng 80% trường hợp ung thư tụy), siêu âm nội soi giúp phát hiện tổn thương nhỏ, nội soi đường mật ngược dòng kết hợp sinh thiết để kiểm tra khối u, sinh thiết kim qua da dưới hướng dẫn của X-quang. Đồng thời, chụp cắt lớp vi tính (CT) và chụp cộng hưởng từ (MRI) để đánh giá chi tiết mức độ xâm lấn và khả năng phẫu thuật.

Dù chưa có biện pháp phòng ngừa tuyệt đối, việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ hoàn toàn có thể thực hiện được. Các chuyên gia khuyến cáo mỗi người nên từ bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ và đường ngọt, duy trì cân nặng hợp lý, vận động thể chất đều đặn, ăn nhiều rau xanh và trái cây.

Một lối sống lành mạnh sẽ giúp cơ thể tăng sức đề kháng, đồng thời giảm nguy cơ mắc không chỉ ung thư tụy mà cả nhiều bệnh ung thư khác.

Bá Hiển