Những chân lý của thời đại từ mùa thu cách mạng - Bài 4: Đảng của dân tộc, gắn bó mật thiết với Nhân dân
Thắng lợi chói lọi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, với sự ra đời của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á là minh chứng cho sự thực: 'Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng là nhân tố quyết định thắng lợi của Cách mạng Việt Nam'.
Không phải ngẫu nhiên mà Đảng được gọi là “Đảng ta”
Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt, khi mà đất nước đang là xứ thuộc địa, nửa phong kiến, dân tộc “mất quyền độc lập”; khi mà người dân đang bị “mất quyền tự do”, chịu cảnh nô lệ, lầm than, rên xiết dưới gót giày thực dân. Ngay từ khi ra đời, Đảng đã gắn bó máu thịt với dân tộc, với Nhân dân. Đảng từ Nhân dân mà ra. Đảng vì dân tộc, vì Nhân dân mà chiến đấu, mà hành động. Đảng không chỉ mang bản chất giai cấp, đại diện cho quyền lợi của giai cấp mà còn là Đảng của Nhân dân lao động Việt Nam, dân tộc Việt Nam.
Ngay từ khi thực dân nổ súng xâm lược, với lòng yêu nước nồng nàn, Nhân dân ta đã chiến đấu chống lại quân xâm lược. Từ cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX ở Việt Nam, nhiều phong trào yêu nước theo các khuynh hướng khác nhau như dân chủ tư sản, phong kiến nổ ra nhưng cuối cùng đều bị thất bại. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thất bại là do thiếu một đường lối cứu nước đúng đắn và giai cấp tiên tiến lãnh đạo.
Nhận thức được sự bế tắc, khủng hoảng về đường lối “Ngày mai dân ta sẽ sống sao đây?/Sông Hồng chảy về đâu? Và lịch sử?/Bao giờ dải Trường Sơn bừng giấc ngủ/Cánh tay thần Phù Đổng sẽ vươn mây?” (*), với một lý tưởng dâng hiến tất cả cho giải phóng dân tộc, hạnh phúc Nhân dân, Nguyễn Tất Thành - Nguyễn Ái Quốc đã bôn ba khắp năm châu bốn bể, chịu bao đau khổ, hiểm nguy, vượt lên đói rét, tù đày để tìm ra con đường đúng đắn, tổ chức cuộc đấu tranh cứu nước, cứu dân. Người đã chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức và trực tiếp chủ trì hội nghị hợp nhất các tổ chức cộng sản ở Đông Dương, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Sự kiện Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời với đường lối cứu nước đúng đắn đã mở ra bước ngoặt cho Cách mạng Việt Nam, chấm dứt cuộc khủng hoảng về đường lối cứu nước. Ngay từ Cương lĩnh đầu tiên (tháng 2/1930) Đảng đã xác định rõ con đường phát triển của cách mạng là “Làm tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”. Như vậy, ngay từ khi ra đời, mục tiêu của Đảng không chỉ nhằm vào lợi ích riêng của giai cấp mà đặt giải phóng dân tộc lên hàng đầu, coi đó là điều kiện để đem lại lợi ích cho đại đa số Nhân dân.
Trong các cao trào cách mạng 1930 - 1931, 1936 - 1939 và nhất là cao trào 1939 - 1945, Đảng không ngừng tôi luyện bản lĩnh, rút kinh nghiệm từ thất bại, mở rộng lực lượng, phát triển căn cứ địa. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương (khóa I) họp tại Pắc Bó (tỉnh Cao Bằng) (tháng 5/1941), nêu rõ: Quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia, dân tộc; trong lúc này, nếu không giải quyết được vấn đề giải phóng dân tộc, không đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia, dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa, trâu, mà quyền lợi của bộ phận, của giai cấp đến hàng vạn năm cũng không đòi lại được.
Từ Cương lĩnh đầu tiên năm 1930 đến Hội nghị Trung ương 8 (năm 1941) và trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, tư tưởng “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội” đã trở thành định hướng xuyên suốt, “ánh sáng soi đường”, thể hiện sự đúng đắn, sáng suốt trong tầm nhìn và hoạch định đường lối cách mạng của Đảng, là ngọn cờ tập hợp toàn dân tranh đấu.
Vai trò của Đảng trong Cách mạng Tháng Tám không chỉ thể hiện ở tầm nhìn và hoạch định đường lối chiến lược mà còn thể hiện trong việc xây dựng, tổ chức và tập hợp lực lượng, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân qua từng cao trào cách mạng, đặc biệt là tổ chức Mặt trận Việt Minh. Thông qua các tổ chức quần chúng như: thanh niên cứu quốc, phụ nữ cứu quốc, nông dân cứu quốc… đóng vai trò quan trọng trong việc lan tỏa tinh thần yêu nước, giác ngộ lý tưởng và tập hợp lực lượng tham gia, ủng hộ cách mạng.
Cách mạng Tháng Tám năm 1945 cũng không thể thành công nếu Đảng Cộng sản Việt Nam không sáng suốt “chớp thời cơ” đúng lúc, thể hiện tầm nhìn xa (qua khả năng dự báo từ sớm), chuẩn bị đủ (về cả thế, lực, sự chính danh, tính pháp lý) và hiệu triệu đúng “khoảnh khắc” (Quân lệnh số 1, Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa). Từ tư duy, tầm nhìn chiến lược đến hành động nhanh chóng, táo bạo, kịp thời, quyết đoán là nhân tố quyết định biến “thời cơ chín muồi” trở thành cuộc cách mạng “long trời lở đất”, lập nên Chính quyền Nhân dân chỉ sau ít tuần lễ.
Cách mạng Tháng Tám không mang phép màu nào trong lòng nó. Ðây là cuộc cách mạng do Ðảng ta, một Ðảng tiên phong của giai cấp, của dân tộc, khi ấy mới 15 tuổi, với khoảng năm nghìn đảng viên dẫn đường. Ý chí, khát vọng lớn của Ðảng, của Bác Hồ đã hội tụ với ý chí đoàn kết, sức mạnh vô địch của toàn dân, thắp lên ngọn lửa cháy bùng thời đại, phù hợp với xu thế phát triển của nhân loại. “Toàn bộ cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền trên toàn cõi Việt Nam diễn ra trong vòng nửa tháng, hầu như không đổ máu với tốc độ thần tốc”, GS. TS Tạ Ngọc Tấn nhận định.
Gánh vác trọng trách mà lịch sử giao phó, Đảng phải không ngừng lớn mạnh
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định ý nghĩa to lớn của Cách mạng Tháng Tám năm 1945: “Chẳng những giai cấp lao động và Nhân dân Việt Nam ta có thể tự hào, mà giai cấp lao động và những dân tộc bị áp bức nơi khác cũng có thể tự hào rằng: Lần này là lần đầu tiên trong lịch sử cách mạng của các dân tộc thuộc địa và nửa thuộc địa, một Đảng mới 15 tuổi đã lãnh đạo cách mạng thành công, đã nắm chính quyền toàn quốc”.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng, quân và dân ta đã làm nên những mốc son vĩ đại trong thế kỷ XX, chiến thắng trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ, hoàn thành sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Hoàn thành trọng trách lãnh đạo sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam với tư cách là Đảng duy nhất cầm quyền đã lãnh đạo Nhân dân ta tiến hành thắng lợi công cuộc đổi mới, tiếp tục đạt được những thành tựu vĩ đại, toàn diện trên các lĩnh vực.

Các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước thực hiện nghi thức khai mạc Triển lãm “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”, khẳng định những thành tựu kinh tế - xã hội của đất nước, ngày 28/8/2025. (Ảnh: Nhật Bắc)
Những thành công, thắng lợi, thành tựu của đất nước 80 năm qua đã khẳng định vai trò, nhân tố quyết định đó là sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam. Thực tiễn đó đã khẳng định: Ở Việt Nam, không có một lực lượng chính trị nào khác ngoài Đảng Cộng sản Việt Nam có đủ năng lực, bản lĩnh, trí tuệ, kinh nghiệm và uy tín để lãnh đạo đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đưa sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Có được những thành tựu vĩ đại đó, đặc biệt là nhờ Đảng ta luôn gắn bó mật thiết với Nhân dân, được Nhân dân tin yêu. Niềm tin yêu là bởi Đảng không chỉ thể hiện sự tiên phong, cách mạng mà còn là hiện thân của bản lĩnh, trí tuệ, “là đạo đức, là văn minh”, luôn đặt lợi ích của Nhân dân, của dân tộc lên trên hết, trước hết như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Nhiệm vụ của Đảng ta là một lòng, một dạ phụng sự Tổ quốc và Nhân dân. Ngoài lợi ích của Tổ quốc, của Nhân dân, Đảng ta không có lợi ích gì khác”, “Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài. Nó phải làm tròn nhiệm vụ giải phóng dân tộc, làm cho Tổ quốc giàu mạnh, đồng bào sung sướng”.
Đất nước đang đứng trước những thời cơ và vận hội lớn, lịch sử đang trao phó cho Đảng những trọng trách vinh quang, để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển hùng cường, thịnh vượng. “Để tiếp tục gánh vác trọng trách đó của lịch sử, Đảng phải không ngừng lớn mạnh, giữ vững bản chất cách mạng, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền, sức chiến đấu và sự gắn bó mật thiết với Nhân dân. Đảng phải luôn tự đổi mới, tự chỉnh đốn, phát huy dân chủ trong nội bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ vững mạnh, trong sạch, kiên định với mục tiêu, lý tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đồng thời, Đảng phải không ngừng hoàn thiện lý luận, nâng cao chất lượng công tác tư tưởng, tạo nền tảng vững chắc để lãnh đạo đất nước phát triển nhanh và bền vững”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh trong bài viết “Rạng rỡ Việt Nam”, nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2025).
“Nhìn lại lịch sử, truyền thống vẻ vang và đầy tự hào của Đảng trong 95 năm qua, chúng ta càng thấy rõ hơn trách nhiệm của thế hệ lãnh đạo và đảng viên hôm nay trong tiến trình lịch sử của dân tộc. Sứ mệnh của Đảng hiện nay là phải lãnh đạo, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên giàu mạnh, xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu; bảo đảm mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, được hỗ trợ phát triển, làm giàu; đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và thế giới, vì hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu. Ưu tiên hàng đầu là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao”.
Tổng Bí thư Tô Lâm, trích bài viết “Rạng rỡ Việt Nam”
(*) Người đi tìm hình của nước (Chế Lan Viên).
(Còn tiếp)