Những cánh rừng vàng ở miền biên cương Hà Tĩnh

Cách đây hơn 30 năm, ông Trần Văn Sơn ở thôn Khe 5, xã Sơn Kim 1 (Hương Sơn) nhận khoán 23ha rừng khoanh nuôi, bảo vệ từ dự án trồng mới 5 triệu ha rừng theo Quyết định 661/QĐ-TTg ngày 29/7/1998 của Thủ tướng Chính phủ. Từ đó đến nay, gia đình ông đã và đang nỗ lực chăm sóc, bảo vệ, trồng dặm để cánh rừng ngày càng trở nên xanh tốt.

Ông Trần Văn Sơn ở thôn Khe 5 (xã Sơn Kim 1) phát dọn, kiểm tra các gốc gỗ quý trong khu rừng được giao cho gia đình khoanh nuôi, bảo vệ, xúc tiến tái sinh.

Hiện nay, cánh rừng của gia đình ông Sơn có hàng trăm gốc lim xanh, dổi mỡ, cồng…, đường kính từ 100 – 200cm, trị giá hàng chục tỷ đồng. Đây được xem là nguồn “vàng xanh” của miền biên cương Hà Tĩnh.

Thôn Khe 5 hiện có khoảng 80/124 hộ nhận khoanh nuôi, bảo vệ rừng với các phần diện tích lớn nhỏ khác nhau. Trong đó, anh Phạm Quang Minh có 3ha với rất nhiều cây gỗ lớn nằm sát vườn nhà. Trong khu rừng tái sinh này có nhiều cây lát xoan, lim xanh, dổi mỡ, săng lẻ, cồng… có tuổi đời trên 70 năm với đường kính từ 100 – 300cm.

Rừng cây bản địa với những gốc lớn của gia đình anh Phạm Quang Minh.

Dù có giá từ 50 – 70 triệu đồng/cây bản địa lâu năm nhưng anh Minh vẫn kiên quyết không bán. Với anh, cánh rừng tái sinh này không chỉ là tài sản vô giá, “quả ngọt” sau hàng chục năm kiên trì chăm sóc, bảo vệ mà đây còn là trách nhiệm đối với thiên nhiên, với rừng già.

Lực lượng chức năng và người dân xã Sơn Kim 1 tuần tra, kiểm tra, bảo vệ các cánh rừng tái sinh.

Ông Phan Hữu Duẫn – Trưởng thôn Khe 5 (xã Sơn Kim 1) cho biết: Toàn thôn có 80 hộ nhận khoán khoanh nuôi, bảo vệ trên 3.000ha rừng tái sinh (lim xanh chiếm khoảng 40%); trong đó, có những hộ sở hữu trên 10ha như: bà Trần Thị Nga, ông Trần Văn Sơn, ông Trần Ngọc Lâm, ông Lưu Trọng Bằng...

“Đối với người dân chúng tôi, những cánh rừng tự nhiên này là tài sản vô giá nên mọi người đều có ý thức trách nhiệm cao, chung tay bảo vệ, chăm sóc. Ngoài sự giúp đỡ của lực lượng kiểm lâm, biên phòng, công an, chính quyền địa phương, thôn đã thành lập 4 tổ bảo vệ rừng thay phiên nhau tuần tra, canh gác để ngăn chặn các hành vi xâm hại rừng” - ông Phan Hữu Duẫn thông tin.

Cây lim trên 100 năm trong rừng tái sinh thuộc vườn nuôi cây giống của Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp và Dịch vụ Hương Sơn hàng năm cung cấp hàng nghìn cây non phục vụ nhiệm vụ phát triển rừng.

Để xúc tiến tái sinh, làm giàu cho các cánh rừng tự nhiên trước đây nghèo kiệt và bảo vệ “vàng xanh” của núi rừng, các chủ rừng lớn ở Hương Sơn cũng đã thể hiện được vai trò, tinh thần trách nhiệm của mình.

Anh Lê Đức Long – Phó phân trường Ngã Đôi (Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp và Dịch vụ Hương Sơn) cho hay: “Chúng tôi và người dân lân cận luôn dành sự chăm sóc, bảo vệ đặc biệt đối với vườn nuôi cây giống rộng 65ha của đơn vị. Ở vườn giống này hiện có hàng nghìn cây bản địa trên 50 năm, có đường kính trên 70cm, nhiều nhất là lim xanh và dổi mỡ. Từ vườn giống này, mỗi năm cung cấp hàng vạn cây non để đơn vị và bà con trong vùng phủ xanh các cánh rừng tự nhiên được giao khoanh nuôi, xúc tiến tái sinh”.

Để cải thiện môi trường sinh thái và nâng cao thu nhập cho người dân, Hương Sơn đã trồng 1.244 ha cây dược liệu dưới tán lá rừng tái sinh, trong đó nhiều nhất là cây thiên niên kiện.

Theo ông Lê Ngọc Danh – Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Hương Sơn, mấy năm gần đây, chúng tôi đã cùng vào cuộc tuyên truyền, vận động người dân trồng và làm giàu được hàng nghìn ha rừng và các loại cây dược liệu dưới tán rừng. Hiện, chúng tôi đang nỗ lực cùng các lực lượng chức năng, các cộng đồng tiếp tục chăm sóc, bảo vệ, quản lý và phát triển các cánh rừng tái sinh, rừng tự nhiên nghèo kiệt để rừng thêm tươi xanh.

Ông Trần Quang Hòa – Phó phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Hương Sơn cho biết: “Những năm gần đây, huyện đã nỗ lực đưa Nghị quyết số 123 và Nghị quyết số 51 của HĐND tỉnh vào cuộc sống để cải thiện chất lượng cho những cánh rừng nghèo. Theo đó, thực hiện các chính sách này, từ năm 2021 đến nay, toàn huyện đã thực hiện hỗ trợ gần 6 tỷ đồng để bảo vệ rừng tự nhiên; hơn 4,8 tỷ đồng để trồng bổ sung, làm giàu rừng tự nhiên là rừng sản xuất bằng các loại cây bản địa; hơn 12,4 tỷ đồng phát triển 1.244 cây lâm sản ngoài gỗ và cây dược liệu dưới tán lá rừng. Cùng với nguồn lực trên, các cấp, ngành cũng tập trung vào cuộc quyết liệt để khuyến khích người dân thực hiện tốt công đoạn khoanh nuôi, xúc tiến tái sinh, bảo vệ và phát triển rừng”.

Tiến Dũng