Những băn khoăn đầu năm học mới được giải tỏa
Những vấn đề còn tồn tại ở các nhà trường cũng như nhiều mối quan tâm của phụ huynh được các nhà giáo, chuyên gia và cơ quan quản lý giải đáp đầy đủ, thỏa đáng
Sáng 9-9, Báo Người Lao Động tổ chức cuộc trao đổi, chủ đề "Năm học mới cùng những vấn đề mới trong giáo dục", với sự tham dự của đại diện Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP HCM cùng một số lãnh đạo của các trường THPT, THCS và tiểu học trên địa bàn thành phố.
Nhiều nhiệm vụ quan trọng
Ngay sau khai giảng, các nhà trường bước vào những tuần thực học chính thức, một trong những vấn đề nóng được các cơ sở giáo dục cùng phụ huynh quan tâm là thực hiện chương trình 2 buổi/ngày ở các trường phổ thông theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT. Chương trình 2 buổi/ngày kéo theo những vấn đề liên quan như sắp xếp thời khóa biểu cũng như thực hiện các chương trình nhà trường khác.

Nội dung chương trình sáng 9-9 nhận được sự quan tâm, theo dõi của đông đảo bạn đọc. Ảnh dưới: Các diễn giả khách mời trao đổi thêm sau chương trình .Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Ông Nguyễn Thái Vĩnh Nguyên, Phó trưởng Phòng Giáo dục phổ thông, Sở GD-ĐT TP HCM, cho biết theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT ở Công văn 4567 về dạy 2 buổi/ngày, thực tế ở TP HCM nhiều năm qua đã triển khai rất đầy đủ ở các bậc học.
Theo đó, buổi một (buổi sáng hoặc buổi chiều) được quy định dành cho việc giảng dạy Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) 2018. Buổi hai là thời gian để củng cố, ôn tập kiến thức và tổ chức các hoạt động giáo dục khác như câu lạc bộ, hoạt động tăng cường theo hình thức xã hội hóa. Nhà trường phải bảo đảm thực hiện đầy đủ Chương trình GDPT 2018, bao gồm số tiết theo quy định, song song đó là công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên (GV) có trình độ đạt chuẩn.
Nói thêm về nhiệm vụ triển khai năm học mới ở lĩnh vực chuyên môn, ông Vĩnh Nguyên cho biết ngành GD-ĐT TP HCM tập trung thực hiện nhiều nhiệm vụ mang tính chiến lược, đột phá, trong đó có nhiệm vụ trọng tâm như tiếp tục thực hiện tốt chương trình 2018. Cũng theo ông Nguyên, sau sáp nhập, ngành GD-ĐT TP cũng sẽ chuẩn bị lộ trình đào tạo bồi dưỡng, tập huấn để đồng bộ chất lượng đội ngũ GV để thực hiện chương trình.
Đối với việc thực hiện Kết luận 91 của Bộ Chính trị về từng bước đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ 2 trong trường học, TP HCM đã có những bước chuẩn bị. "Từ trước đến nay, TP HCM có các chương trình tiếng Anh rất đa dạng, ngoài các chương trình như tiếng Anh tăng cường, tiếng Anh theo Đề án 5695, chương trình toán - khoa học bằng tiếng Anh, Sở GD-ĐT TP cũng khuyến khích các trường mạnh dạn thực hiện nhiều loại hình tăng cường ngoại ngữ khác. Ngoài tiếng Anh, nhiệm vụ chuyển đổi số cũng được ngành GD-ĐT TP HCM quan tâm…" - ông Nguyên nhấn mạnh.
Theo ông Trần Khắc Huy, Trưởng Phòng Kế hoạch Tài chính, Sở GD-ĐT TP HCM, sau sáp nhập, TP HCM trở thành siêu đô thị về giáo dục, nên GD-ĐT là một trong những cốt lõi để góp phần xây dựng TP HCM vững chắc. Để làm được điều đó, mỗi nhà trường, mỗi địa phương phải xác định được chiến lược phát triển GD-ĐT, từ đó xây dựng lộ trình, kế hoạch và mục tiêu phù hợp.
Một trong mục tiêu đó là tiếp tục mở rộng đầu tư và xây dựng trường, lớp; thường xuyên rà soát cơ sở vật chất, các nhà vệ sinh để bảo đảm sức khỏe học sinh (HS); bảo đảm các tiêu chí giáo dục địa phương…
Giải đáp thắc mắc về lịch học, phụ phí
Nhiều câu hỏi trực tiếp của phụ huynh được gửi tới chương trình. Trong đó, có ý kiến cho rằng, hiện nay một số cơ sở giáo dục sắp xếp thời khóa biểu học ngày thứ bảy gây khó cho phụ huynh. Ngoài ra, thời khóa biểu các ngày trong tuần cũng chưa được cân đối khiến phụ huynh đưa đón con vất vả.
Theo ông Nguyễn Thái Vĩnh Nguyên, hiện nay không phải trường THCS nào cũng tổ chức chương trình ngày thứ bảy. Trong trường hợp nhà trường tổ chức các hoạt động giáo dục vào ngày thứ bảy thì đây cũng là những hoạt động giáo dục nhẹ nhàng, phụ huynh không cần quá lo lắng.
Tuy nhiên, ở góc độ quản lý chuyên môn, Sở GD-ĐT TP khuyến khích các đơn vị nhà trường nên cố gắng sắp xếp lịch học từ thứ hai đến thứ sáu, nếu trong điều kiện phải tổ chức sáng thứ bảy thì phải truyền thông để phụ huynh cùng hiểu và ủng hộ.
Từ thực tế cơ sở giáo dục, ông Lê Hồng Thái, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phan Văn Trị (phường Cầu Ông Lãnh), cho biết hiện nay hầu hết các trường thực hiện chương trình giáo dục mở, ở bậc tiểu học thì đến 16 giờ, HS sẽ ra về. Song, các trường đều có các CLB, hoạt động sau giờ học, đặc biệt là các CLB thể dục thể thao, phụ huynh có thể cân nhắc cho con tham gia các CLB phù hợp. Nhờ vậy, phụ huynh vừa có thể cân đối thời gian đưa đón nếu có các con học khác trường, khác bậc học vừa giúp con được phát triển thể chất, kỹ năng ở trường.
Ông Nguyễn Công Phúc Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Trần Văn Ơn (phường Tân Định), cho biết ngoài thực hiện quy định mỗi ngày không quá 7 tiết, trường sẽ có tiết thứ 8 dành cho các em HS có nhu cầu, hoặc phụ huynh đón con không kịp. Hình thức tổ chức tiết thứ 8 đa dạng, linh hoạt, tùy theo nhu cầu của phụ huynh. Hoặc nhà trường luôn mở cửa thư viện để các em HS có nhu cầu đọc sách, chờ phụ huynh đến đón. "Hiện nay chương trình của nhà trường rất linh động, phụ huynh có thể cùng đóng góp với nhà trường để cùng tìm giải pháp, phương thức thực hiện giáo dục tốt nhất cho HS" - ông Khánh chia sẻ.
Trước ý kiến của nhiều bạn đọc, phụ huynh thắc mắc về cơ chế quản lý các khoản thu đầu năm học, ông Trần Khắc Huy cho biết Sở GD-ĐT TP HCM đã có các hướng dẫn liên quan về cơ chế thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác ở các cơ sở giáo dục trên địa bàn TP. Đồng thời sẽ tổ chức tập huấn cho tất cả các cơ sở giáo dục ở 168 địa bàn phường, xã của TP HCM.
Ông Huy thông tin trong tháng 9, Sở GD-ĐT đã có hướng dẫn các nhà trường không triển khai thu học phí. Liên quan đến các khoản thu dịch vụ, HĐND TP vừa qua đã ban hành 9 nội dung thu, các nội dung này đều có mức trần và mức sàn cụ thể. Các trường sẽ căn cứ thực tế ở trường để xây dựng mức thu tương ứng theo quy định. Đối với 15 nội dung thu khác, các nhà trường lấy ý kiến và thống nhất với ban đại diện cha mẹ HS, thống nhất và công khai ngay đầu năm học. Các nội dung thu này phải căn cứ vào chương trình nhà trường và tổ chức lấy ý kiến phụ huynh HS.
"Sở GD-ĐT sẽ thành lập các đoàn kiểm tra để kiểm tra các nhà trường trong công tác triển khai các khoản thu đầu năm" - ông Huy nhấn mạnh.
Nhiều giải pháp nâng cao giáo dục năng lực số
Trước nhiệm vụ để giáo dục công dân Việt Nam thành công dân toàn cầu, ý kiến của các chuyên gia, nhà giáo tại chương trình đã hiến kế nhiều giải pháp cụ thể.
Theo ông Huỳnh Quốc Thắng, Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn Khoa học - Công nghệ Bách Khoa, trong nhà trường hay ngoài doanh nghiệp, việc người dân sẵn sàng chi trả tiền cho hoạt động công nghệ ứng dụng nào đó vẫn còn khá dè dặt, chần chừ. Tâm lý chung mọi người thường muốn sử dụng những phần mềm, ứng dụng miễn phí. Để thúc đẩy HS yêu thích khoa học - công nghệ, nhà trường cũng cần dành thời gian nhiều cho môn học này. Có trường trang bị phòng học số nhưng lại không sử dụng nhiều, có trường thì có chủ trương học nhiều nhưng lại thiếu thốn cơ sở vật chất. "Để nâng cao năng lực số cho HS, cần nhiều hơn sự chung tay từ nhà trường, gia đình, xã hội và các doanh nghiệp" - ông Thắng đặt vấn đề.
Ông Lê Hồng Thái cho biết với lợi thế là trường chuẩn quốc gia, nhà trường có nhiều thuận lợi trong tổ chức các hoạt động giáo dục cho HS, như tham gia các hoạt động thể dục thể thao. Riêng với yêu cầu ngoại ngữ và trí tuệ nhân tạo, theo quan điểm của nhà trường là phải có quá trình chuẩn bị bài bản. Thực tế trường đã tổ chức nhiều chương trình tập huấn, mời chuyên gia, triển khai thử nghiệm để GV quen tay.
Ông Nguyễn Công Phúc Khánh cho rằng một trong những lợi thế để triển khai giáo dục công dân toàn cầu cho HS là nhà trường được quan tâm, đầu tư cơ sở vật chất, có hồ bơi cho HS… Nhà trường chú trọng cho HS phát triển thể dục thể thao, đẩy mạnh giáo dục STEM, giáo dục hướng nghiệp. Đối với công tác chuyển đổi số, nhiều năm qua, nhà trường tổ chức các buổi tập huấn dành cho GV, tập huấn xây dựng các bài giảng, xây dựng hệ thống LMS, kiểm tra đánh giá thường xuyên trên nền tảng số để người học bên cạnh tương tác trực tiếp còn tạo được hứng thú học tập.
Bà Lý Thị Hồng Thắm, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Công Trứ (phường Thông Tây Hội), thông tin nhà trường tiếp tục tổ chức các chương trình tăng cường tiếng Anh, các chuyên đề, các CLB, sân chơi tăng cường ngoại ngữ, khuyến khích tạo điều kiện để HS giao lưu quốc tế... Ở bậc THPT, các em HS từ lớp 10 đã có định hướng nghề nghiệp cụ thể. "Mấu chốt để việc nâng cao năng lực số thành công ảnh hưởng rất lớn từ GV. GV chủ động trang bị khả năng ứng dụng AI, thiết kế các tiết học AI cho HS sẽ giúp việc nâng cao năng lực số hiệu quả hơn" - bà Thắm cho hay.