'Nhớ mãi những ngày thực hiện phim Đại thi hào Nguyễn Du tại Hà Tĩnh'

Bộ phim tài liệu nghệ thuật “Đại thi hào Nguyễn Du” hoàn thành năm 2021, gồm 3 tập, có tổng thời lượng 180 phút, khắc họa cuộc đời Nguyễn Du từ thuở sinh ra ở phường Bích Câu (Thăng Long) đến những biến cố thăng trầm trong cuộc đời Đại thi hào, đặc biệt là hành trình ông thai nghén và sáng tạo nên Truyện Kiều - kiệt tác bất hủ của văn học Việt Nam.

Sau khi trình chiếu trên cả nước, “Đại thi hào Nguyễn Du” đã nhận được sự đánh giá cao của giới chuyên môn và tình cảm yêu mến của khán giả.

Poster phim Đại thi hào Nguyễn Du (Ảnh tư liệu).

Ít ai biết rằng, bộ phim là kết quả làm việc bền bỉ của ê-kíp gần 60 người. Trong đó, đoàn phim đã ròng rã suốt 2 năm trời (2020-2021), thực hiện hàng trăm cảnh quay tại các tỉnh: Hưng Yên, Bắc Ninh, Huế và đặc biệt là Hà Tĩnh - quê hương của Đại thi hào, nơi lưu dấu những năm tháng ông gắn bó với quê hương nguồn cội.

Tiến sĩ Phạm Xuân Mừng - Giám đốc sản xuất phim chia sẻ: “Xuất phát từ mong muốn tôn vinh, lan tỏa di sản mà Nguyễn Du để lại cho dân tộc, bộ phim nhận được sự đồng hành của nhiều học giả, nhà nghiên cứu văn hóa, nhà Kiều học trong và ngoài nước. Trong quá trình thực hiện, tại mỗi địa phương chúng tôi đến đều nhận được sự hỗ trợ lớn từ chính quyền, người dân. Trong đó, ở Hà Tĩnh, chính quyền và người dân quê hương của Đại thi hào đã tiếp thêm cho đoàn sức mạnh để hoàn thành tâm nguyện ấy”.

Tiến sỹ Phạm Xuân Mừng - nhà sản xuất bộ phim Đại thi hào Nguyễn Du.

Để tái hiện chân thực khung cảnh hơn 200 năm trước, đoàn phim huy động hơn 50 diễn viên chính và hàng trăm diễn viên quần chúng. Việc tìm bối cảnh phù hợp, phục trang cổ, diễn viên cho những đại cảnh đông người rất khó khăn, nhưng nhờ sự hỗ trợ tận tình của chính quyền và người dân Hà Tĩnh, mọi việc đều suôn sẻ.

Nhà nghiên cứu văn hóa Trần Đình Tuấn - biên kịch bộ phim kể lại: “Chúng tôi nhớ mãi về những ngày thực hiện bộ phim “Đại thi hào Nguyễn Du” tại Hà Tĩnh. Thời điểm khảo sát bối cảnh, chúng tôi ở nhờ nhà dân thôn Phong Giang (xã Tiên Điền) suốt gần 1 tháng. Có ngày đi qua về lại hàng km vẫn chưa chọn được cảnh ưng ý, về đến nhà đã khuya, bà con vẫn chờ cơm nước, hỏi han ân cần. Mọi người còn cho mượn xe máy, ô tô, thậm chí cho đoàn dùng nhà mình để dựng phim. Có lẽ, chính lòng kính ngưỡng cụ Nguyễn Du mà người dân Hà Tĩnh hết lòng giúp đỡ đoàn như vậy”.

Biên kịch Trần Đình Tuấn (bên phải) tham gia một vai nhỏ trong phim Đại thi hào Nguyễn Du.

Những cảnh quay lớn như: hát phường vải Trường Lưu, bến Giang Đình, lễ vinh quy bái tổ dòng họ Nguyễn Tiên Điền… huy động hàng trăm người dân tham gia. Dù phải quay đi quay lại nhiều lần, bà con vẫn nhiệt tình, say mê.

“Tôi nhớ mãi niềm xúc động của anh Phan Thanh Là - cán bộ Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Nghi Xuân cũ, khi được chọn vào vai cụ Nguyễn Nhiệm. Anh đã nhập vai rất tự nhiên, để lại ấn tượng sâu sắc. Còn rất nhiều gương mặt như nghệ nhân Nguyễn Trọng Tuấn, chị Vân Huyền, nghệ nhân Nguyễn Thị Hồng Oanh, ca sĩ Nguyễn Noọng và cậu con trai 5 tuổi (vai Nguyễn Du thuở nhỏ)… đã để lại trong đoàn những kỷ niệm không thể nào quên” - ông Tuấn chia sẻ.

Với nữ diễn viên Hoàng Phượng, người thủ vai bà Trần Thị Tần (mẹ Nguyễn Du), dù đã tham gia nhiều phim và đạt giải thưởng quốc tế, chị vẫn đặc biệt xúc động khi nhớ lại những ngày ở Hà Tĩnh: “Từ những cảnh quay tại Khu di tích Nguyễn Du đến các buổi giao lưu ra mắt phim, tôi luôn cảm nhận được sự chân tình, hiếu khách của người dân nơi đây. Tôi hiểu vì sao mảnh đất này sinh ra nhiều bậc hiền tài, bởi truyền thống văn hóa, hiếu học, nghĩa tình luôn được người dân gìn giữ”.

Diễn viên Hoàng Phượng hóa thân thành bà Trần Thị Tần - mẹ của Đại thi hào Nguyễn Du trong bộ phim cùng tên...

Chị Hoàng Phượng vừa là biên tập viên VTV, vừa tham gia đóng phim (Trong ảnh: diễn viên Hoàng Phượng chuẩn bị thực hiện một cảnh quay trong phim "Phù sa ngọt" do Đài Truyền hình Hà Nội sản xuất năm 2025). Ảnh: NVCC

Góp phần tạo nên thành công của bộ phim còn có phần âm nhạc sâu lắng do nhạc sĩ, ca sĩ Đinh Khánh Ly thực hiện. Chị tâm sự: “Người dân Hà Tĩnh khiến tôi xúc động bởi ai cũng có thể hát ví, giặm hay đọc Truyện Kiều bằng niềm tự hào. Chính điều đó truyền cho tôi cảm hứng sáng tác nên các ca khúc chủ đề được khán giả yêu thích”.

Theo các thành viên đoàn phim, trong thời gian quay tại Hà Tĩnh, nhiều địa phương, hội phụ nữ còn tự nguyện nấu cơm mời đoàn, không khí vô cùng ấm áp. Sự quan tâm, sẻ chia ấy trở thành động lực để mỗi người thêm tâm huyết với tác phẩm. Chính quyền các cấp cũng tạo mọi điều kiện thuận lợi.

“Chúng tôi cần phỏng vấn lãnh đạo tỉnh, và thật bất ngờ, các anh Hoàng Trung Dũng, Trần Thế Dũng, Võ Hồng Hải, Đặng Quốc Vinh… đều sẵn lòng. Những chia sẻ của họ đã làm tăng giá trị học thuật và chiều sâu văn hóa cho bộ phim” - TS. Phạm Xuân Mừng kể.

Một số cảnh quay ấn tượng trong phim "Đại thi hào Nguyễn Du" được thực hiện tại Hà Tĩnh.

Bộ phim “Đại thi hào Nguyễn Du” không chỉ khắc họa chân dung, nhân cách, tài năng của người con lỗi lạc quê Tiên Điền mà còn là bản hòa ca tôn vinh văn hóa con người Hà Tĩnh, mảnh đất đã nuôi dưỡng hồn thơ, cốt cách của Nguyễn Du. Hành trình tạo nên bộ phim là minh chứng cho sức sống bền bỉ của di sản Nguyễn Du trong lòng Nhân dân - di sản luôn được gìn giữ, trân quý và tiếp nối qua từng thế hệ.

Thiên Vỹ