Nhiều vụ án oan sai chưa được bồi thường

Sau hơn 5 năm được minh oan, vợ chồng ông Võ, bà Thưởng vẫn chưa được nhận tiền bồi thường

Năm 2016, từ một giao dịch mua bán đất đai năm 2008, ông Nguyễn Văn Võ và vợ là Nguyễn Thị Thưởng, trú xã Tuy Đức, tỉnh Lâm Đồng (trước đó là xã Đắk Búk So, huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông) bị cơ quan công an khởi tố về hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Năm 2018, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Tuy Đức tuyên phạt ông Võ 2 năm tù giam và bà Thưởng 2 năm tù treo cùng về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”. Tháng 1/2019, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử phúc thẩm tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm để điều tra lại. Sau đó, Công an huyện Tuy Đức đình chỉ điều tra vụ án hình sự do không tìm được bằng chứng phạm tội, đình chỉ điều tra bị can, hủy bỏ biện pháp ngăn chặn đối với vợ chồng ông Võ.

Tháng 3/2020, vợ chồng ông Võ có đơn yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại, phục hồi danh dự. Sau nhiều lần thương lượng không thành, ông Võ, bà Thưởng khởi kiện lên TAND tỉnh Đắk Nông. Năm 2024, TAND tỉnh Đắk Nông xét xử, buộc TAND huyện Tuy Đức phải bồi thường oan sai tổng số tiền hơn 303 triệu đồng. Tuy nhiên, vợ chồng ông Võ kháng cáo bản án này.

Đến ngày 8/4/2025, TAND cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xét xử phúc thẩm vụ án tranh chấp bồi thường thiệt hại do oan sai trong hoạt động tố tụng hình sự. Ở cấp này, hội đồng xét xử quyết định không chấp nhận kháng cáo và giữ nguyên Bản án dân sự sơ thẩm số 16/2024/DS-ST ngày 18/11/2024, tức đồng ý đền bù cho vợ chồng ông Võ số tiền hơn 303 triệu đồng.

Ngày 2/6/2025, TAND huyện Tuy Đức đã ban hành Tờ trình số 03/TT-TA trình TAND tỉnh Đắk Nông đề nghị TAND tối cao cấp kinh phí bồi thường. Sau đó, TAND tối cao đã cấp kinh phí bồi thường gần 313 triệu đồng. Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Lâm Đồng, đại diện gia đình cho biết, mặc dù đã “gõ cửa” một số cơ quan chức năng, nhưng đến nay vợ chồng ông Võ vẫn chưa nhận được tiền bồi thường.

Tương tự, năm 2018, cơ quan Công an huyện Đắk Glong đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt tạm giam 2 vợ chồng ông Lê Trường và bà Tôn Nữ Kim Loan, trú phường Bắc Gia Nghĩa (trước đây là xã Đắk Ha, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông) về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. 6 năm sau, năm 2024, cơ quan này đình chỉ điều tra vụ án. Mang thân phận bị can trong nhiều năm liền, vợ chồng ông Trường đã có đơn yêu cầu cơ quan có liên quan thực hiện bồi thường gần 6 tỷ đồng.

Ngày 14/5/2025, Viện kiểm sát nhân dân (KSND) huyện Đắk Glong ban hành Báo cáo số 138/BC-VKS đề nghị tạm ứng 550 triệu đồng kinh phí bồi thường cho ông Lê Trường, bà Tôn Nữ Kim Loan. Đến ngày 6/6, ông Lê Trường, bà Tôn Nữ Kim Loan bổ sung yêu cầu bồi thường đối với thiệt hại về tinh thần số tiền hơn 1 tỷ đồng.

Ngày 1/8, Viện KSND khu vực 6 đã tổ chức thương lượng bồi thường nhưng không thành. Ngày 28/10, Viện KSND khu vực 6 đã tổ chức thương lượng bồi thường lần 2. Kết quả tương tự lần trước nên ông Trường và bà Loan đã khởi kiện ra TAND cùng cấp để giải quyết. Theo Sở Tư pháp Lâm Đồng, ngày 31/10, TAND khu vực 6, tỉnh Lâm Đồng đã ban hành thông báo thụ lý. Hiện vụ việc vẫn trong quá trình giải quyết và chưa đi đến kết quả cuối cùng.

Ngoài 2 vụ việc trên, Sở Tư pháp Lâm Đồng cho biết, còn một số hồ sơ đang được xử lý nhưng quá trình giải quyết gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, dễ phát sinh khiếu nại. Đáng chú ý, khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều nhiệm vụ của cấp huyện chuyển xuống cấp xã, trong khi các địa phương không có công chức chuyên trách về bồi thường, dẫn đến lúng túng trong phân công và thụ lý hồ sơ.

Đặng Dương .