Nhiều trường đại học tăng học phí: Phụ huynh, học sinh lo lắng, cân nhắc kỹ lựa chọn

Trần Văn Thêm (giữa) tìm hiểu thông tin các trường trước khi lựa chọn nhập học.

Sau khi thi tốt nghiệp, mặc dù đã đăng ký chọn xét tuyển vào Đại học Bách khoa và Học viện Quân y, tuy nhiên em Trần Văn Thêm (Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên Hưng Hà) vẫn băn khoăn chọn lựa giữa các trường mà mình đã đăng ký, ưu tiên hơn cả vẫn là mức học phí, bởi gia đình em bố mẹ làm nông nghiệp, với mức học phí cao cộng thêm chi phí ăn, ở, số tiền mỗi tháng đội lên rất nhiều. Thêm cho biết: Em mong muốn sẽ đỗ vào Học viện Quân y bởi vì trường có nhiều chính sách đãi ngộ cho học sinh, mức học phí phù hợp với gia đình em hơn.

Đọc được thông tin nhiều trường đại học áp dụng tăng học phí năm học 2025-2026, ông Bùi Thanh Thành (xã Ân Thi) là phụ huynh có con đang chuẩn bị vào lớp 12 chia sẻ: Tôi thấy có trường học phí cả trăm triệu đồng cho một năm học, nhìn mức học phí tăng, tôi cũng khá băn khoăn, do tôi là công nhân, thu nhập chỉ vừa đủ trang trải cuộc sống. Thương con nhưng thực tế thấy, nếu không có học bổng thì sẽ khó khăn lắm.

Theo quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP và Nghị định số 97/2023/NĐ-CP của Chính phủ, mức trần học phí đại học công lập năm học 2025 – 2026 được chia theo nhóm ngành và loại hình trường. Đối với các trường chưa tự bảo đảm chi thường xuyên, mức thu dao động từ 1,59 đến 3,11 triệu đồng/tháng, tăng khoảng 11 – 12% so với năm học trước. Với các trường tự chủ tài chính, học phí có thể gấp 2,5 lần mức trần.

Nhiều trường đại học đã công bố mức học phí mới như: Đại học Kinh tế Quốc dân từ 18 – 25 triệu đồng/năm (chương trình chuẩn), Đại học Bách khoa Hà Nội khoảng 28 – 35 triệu đồng, Đại học Dược Hà Nội từ 17,1 – 27,6 triệu đồng (hệ đại trà)... tăng từ 2 đến 5 triệu đồng so với năm học trước; Trường Đại học Y Dược Thái Bình năm học 2025-2026 từ 42 đến 55,5 triệu đồng, tăng 10,8-14,3 triệu đồng so với năm học 2024-2025.

Nhiều phụ huynh bày tỏ mong muốn các trường đại học tăng cường truyền thông minh bạch về học phí, học bổng, hỗ trợ sinh viên để gia đình có thể chủ động trong việc chuẩn bị tài chính.

Trước những băn khoăn của học sinh trong bối cảnh học phí đại học tăng, thầy Hà Quang Vinh, Hiệu trưởng Trường THPT Đức Hợp chia sẻ: Học sinh nên chọn đúng ngành yêu thích, phù hợp với năng lực, sở trường để các em phát huy hết năng lực của mình. Hiện nay Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ cho vay học phí, đồng thời nếu các em học tốt sẽ có tiền học bổng... sẽ giảm bớt áp lực về kinh tế cho gia đình...

Lê Thị Kiều Trinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh đại học.

Em Lê Thị Kiều Trinh, xã Khoái Châu cho biết: Được 20 điểm khối C trong kỳ thi tốt nghiệp THPT, em đã thay đổi nguyện vọng từ một số trường đại học ở Hà Nội sang đăng ký ngành Quản trị kinh doanh tại Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên. Bố của Trinh, ông Lê Văn Sơn bộc bạch: Hai vợ chồng tôi làm nghề tự do, thu nhập không ổn định. Nuôi một cháu học đại học đã khó, trong khi còn hai cháu nhỏ nữa. Việc con chọn học gần nhà, chi phí hợp lý là điều chúng tôi rất mừng”.

Theo bà Đặng Vân Anh, Giám đốc Trung tâm Tuyển sinh và Truyền thông, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên: Khi lựa chọn ngành học, học sinh nên cân nhắc ba yếu tố: năng lực học tập, sở thích cá nhân và điều kiện kinh tế. Không nên chạy theo trào lưu hoặc trường danh tiếng mà vượt quá khả năng chi trả học phí. Đồng thời, cần lưu ý xu hướng thị trường lao động để chọn ngành học có cơ hội việc làm cao sau khi tốt nghiệp.

Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên tổ chức tư vấn tuyển sinh cho học sinh Trường THPT Khoái Châu.

Giải đáp những băn khoăn, lo lắng của thí sinh về việc tăng học phí của trường mình theo lộ trình dưới 10% mức học phí của năm 2024-2025, ông Hà Văn Đổng, Phó Hiệu trưởng Thường trực Trường Đại học Thái Bình cho biết: Việc dự kiến tăng học phí dưới 10% trong năm học 2025-2026 của các trường công lập được xem là hợp lý, có kiểm soát, phụ huynh, học sinh không nên quá lo lắng bởi việc tăng học phí để tăng cường đầu tư, nâng cao chất lượng chương trình đào tạo và tăng các dịch vụ hỗ trợ, các hoạt động ngoại khóa, kỹ năng mềm cho sinh viên. Đối với Trường Đại học Thái Bình, sinh viên có cơ hội nhận được hơn 200 suất học bổng toàn phần, bán toàn phần do doanh nghiệp tài trợ và 200 suất học bổng tiếng Anh và nhiều chính sách khuyến khích, ưu đãi khác...

Sinh viên Trường Đại học Thái Bình tham gia trải nghiệm tại doanh nghiệp.

Sự gia tăng học phí trong bối cảnh thu nhập của phần lớn người dân chưa có nhiều thay đổi đang tạo ra áp lực không nhỏ với học sinh và gia đình. Điều này đòi hỏi các cơ quan quản lý, nhà trường cần đồng hành cùng người học bằng chính sách học bổng, tín dụng ưu đãi, hỗ trợ sinh viên có hoàn cảnh khó khăn để cánh cửa đại học không trở thành gánh nặng, mà thực sự là nơi chắp cánh cho những ước mơ.

Ngọc Bích - Hương Giang