Nhiều người dân bị 'nợ thuế oan', Bộ Tài chính nói gì?

Theo phản ánh của cử tri, thời gian qua xuất hiện tình trạng người dân và doanh nghiệp bất ngờ bị thông báo nợ thuế dù không phát sinh hoạt động kinh doanh hay nghĩa vụ tài chính. Việc bị "nợ thuế oan" gây ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, danh dự, đồng thời khiến người dân lo lắng, bức xúc.

Nguyên nhân chủ yếu được xác định do sai sót trong quá trình cập nhật, đồng bộ dữ liệu của cơ quan thuế hoặc do các đối tượng xấu lợi dụng thông tin cá nhân để đăng ký kinh doanh trái phép.

Từ thực tế trên, cử tri kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo cơ quan thuế tăng cường kiểm tra, đối chiếu thông tin, thậm chí lập biên bản xác nhận với người nộp thuế trước khi ban hành thông báo nợ thuế nhằm bảo đảm tính chính xác, minh bạch, tránh xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

Nhiều người đân phản ánh bị thông báo nợ thuế, dù không hề phát sinh nghĩa vụ tài chính (Ảnh minh họa)

Trả lời kiến nghị, Bộ Tài chính cho biết theo quy định hiện hành, người nộp thuế có trách nhiệm tự xác định số thuế phải nộp, số tiền chậm nộp, trừ các trường hợp do cơ quan quản lý thuế tính.

Sau 30 ngày kể từ ngày hết hạn nộp, nếu người nộp thuế chưa nộp tiền thuế, tiền chậm nộp hoặc tiền phạt vào ngân sách nhà nước, cơ quan thuế sẽ thực hiện thông báo số tiền thuế nợ.

Việc thông báo hiện chủ yếu được thực hiện bằng phương thức điện tử thông qua tài khoản thuế điện tử hoặc ứng dụng eTax Mobile.

Trường hợp người nộp thuế phản ánh số liệu nợ không chính xác, cơ quan thuế sẽ phối hợp rà soát, đối chiếu. Nếu xác định thông báo nợ thuế phát sinh do sai sót từ phía cơ quan thuế, nghĩa vụ thuế sẽ được điều chỉnh lại theo đúng quy định.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho biết qua rà soát thực tiễn, ngoài các trường hợp “nợ thuế oan” do sai sót trong cập nhật, đồng bộ số liệu hoặc do đối tượng xấu lợi dụng thông tin cá nhân để đăng ký kinh doanh, còn một số nguyên nhân chủ quan từ lỗi người nộp thuế.

Cụ thể như: người nộp thuế chưa chấp hành nộp ngân sách nhà nước; đã nộp nhưng ghi sai thông tin trên chứng từ (như mã số thuế, tiểu mục, cơ quan thu…); hoặc không thực hiện, thực hiện kê khai không đúng nghĩa vụ kê khai theo quy định.

Tiếp thu ý kiến của cử tri, Bộ Tài chính cho biết đã chỉ đạo cơ quan thuế triển khai nhiều giải pháp nhằm chuẩn hóa, làm sạch dữ liệu người nộp thuế. Đồng thời, triển khai các biện pháp kịp thời thông tin đến người nộp thuế, đảm bảo người nộp thuế nắm được đầy đủ tình trạng nghĩa vụ của mình.

Cụ thể, các biện pháp triển khai như: Gửi thông báo nợ thuế đến người nộp thuế qua nhiều kênh như eTax, eTax Mobile, email, tin nhắn SMS và văn bản giấy (với trường hợp không có tài khoản giao dịch điện tử).

Hệ thống eTax Mobile cũng được tự động hóa chức năng cảnh báo nợ thuế. Đáng chú ý, ứng dụng eTax đã triển khai tính năng "Phản ánh thu nhập không đúng, nợ sai", cho phép người dân gửi phản ánh và theo dõi tiến độ xử lý trực tuyến.

Đồng thời, cơ quan thuế tăng cường xác thực mã số thuế với dữ liệu dân cư nhằm hạn chế tình trạng bị lợi dụng, sử dụng trái phép thông tin cá nhân.

Về kiến nghị lập biên bản xác nhận với người nộp thuế trước khi ban hành thông báo nợ thuế, Bộ Tài chính cho rằng nếu áp dụng đại trà sẽ làm phát sinh thêm thủ tục hành chính, kéo dài thời gian xử lý, tăng chi phí tuân thủ cho người nộp thuế và cơ quan thuế, làm chậm quá trình thông tin kịp thời về nợ thuế...

Do đó, việc lập biên bản chỉ nên áp dụng trong các trường hợp dữ liệu có dấu hiệu bất thường, mâu thuẫn hoặc nghi ngờ bị lợi dụng thông tin cá nhân.

“Hiện nay, trong Thông báo nợ thuế gửi người nộp thuế đã có đầy đủ thông tin liên hệ của cán bộ thuế phụ trách, qua đó, người nộp thuế có thể trao đổi, xác minh và yêu cầu giải thích ngay lập tức mà không cần phải làm biên bản trực tiếp, bảo đảm thuận lợi, nhanh chóng và minh bạch” – Bộ Tài chính cho biết.

Theo Cục Thuế, tổng nợ thuế tính đến cuối năm nay khoảng 228.926 tỷ đồng, tăng 12,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Cơ quan thuế đã ban hành hơn 91.600 thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với các cá nhân, đại diện pháp luật của doanh nghiệp nợ thuế chây ỳ.

Nhật Linh