Nhiều giải pháp đồng bộ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong Thi hành án dân sự

Bảo đảm hiệu quả, thực chất

Ngày 27/10/2023, Bộ Chính trị ban hành Quy định 132-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Đây là văn bản có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thiết lập các cơ chế phòng ngừa, phát hiện, xử lý hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để can thiệp trái pháp luật vào hoạt động tố tụng; quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan liên quan, nhất là người đứng đầu trong kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tố tụng, thi hành án.

Ngày 26/4/2024, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp đã ban hành Kế hoạch số 196-KH/BCSĐ triển khai, tổ chức thực hiện Quy định 132-QĐ/TW, trong đó chỉ rõ trách nhiệm của cơ quan THADS trong kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của các đơn vị, cơ quan trong hoạt động THADS, thi hành án hành chính (THAHC) và hoạt động khác có liên quan; trong lãnh đạo, chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ quy trình THADS, THAHC từ thủ tục ra quyết định, thông báo, xác minh điều kiện thi hành án, áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế và xử lý tiền, tài sản thi hành án bảo đảm theo các nguyên tắc kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Bộ Tư pháp yêu cầu công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động THADS, THAHC phải bảo đảm hiệu quả, thực chất. Không để xảy ra hành vi vi phạm, lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn, lạm quyền, tham nhũng, tiêu cực thuộc phạm vi trách nhiệm, thẩm quyền quản lý.

Để thực hiện hiệu quả các quy định nói trên, Bộ Tư pháp triển khai, quán triệt, tổ chức học tập các văn bản, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm nêu gương; đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nhiều biện pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong THADS với nhiều hình thức phong phú, đa dạng đã được triển khai thực hiện.

Theo đó, Bộ đã tiếp tục chỉ đạo và thực hiện các biện pháp công khai, minh bạch về tổ chức và hoạt động gắn với cải cách thủ tục hành chính, trong đó tập trung công khai ở các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng như: công khai các thủ tục hành chính, công khai việc phân bổ, sử dụng ngân sách nhà nước, công khai mua sắm tài sản công, công khai việc tuyển dụng công chức và các chế độ, chính sách đối với công chức, viên chức và người lao động; dự toán ngân sách; việc giao biên chế và phân bổ người làm việc tại các cơ quan, đơn vị; công tác quy hoạch cán bộ; công khai nội quy, quy chế làm việc và các thủ tục hành chính mới được sửa đổi, thay thế. Bộ Tư pháp cũng đã tiếp tục tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm các kết luận của các cơ quan có thẩm quyền.

Kiểm soát chặt chẽ trình tự, thủ tục thi hành án

Ở địa phương, các cơ quan THADS đã ban hành kế hoạch phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, triển khai và thực hiện nhiều biện pháp cụ thể, gắn với công tác cải cách hành chính, củng cố kiện toàn tổ chức bộ máy và nâng cao trách nhiệm của đội ngũ công chức làm công tác THADS nhằm ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực. Theo đó, đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu; dân chủ trong quản lý và điều hành hoạt động của cơ quan, đơn vị; thực hiện nghiêm việc kê khai tài sản, thu nhập, công khai tài sản, thu nhập và xác minh tài sản thu nhập; thực hiện cải cách hành chính, ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý. Các địa phương tổ chức ký cam kết không vi phạm quy định của Đảng về phòng, chống tham nhũng, tiến hành kiểm tra chuyên đề, tăng cường tự kiểm tra; siết chặt kỷ cương, kỷ luật công vụ, kiểm soát chặt chẽ trình tự, thủ tục thi hành án, đặc biệt là trong một số hoạt động nhạy cảm, có nhiều sai phạm. Bên cạnh đó, kiên quyết thực thi công vụ một cách công khai, minh bạch, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân cũng như bảo đảm an toàn tính mạng, uy tín, danh dự của đội ngũ công chức làm công tác thi hành án.

Thời gian tới, Bộ Tư pháp cho biết sẽ tăng cường công tác tự kiểm tra, kiểm tra công vụ, nội bộ, kịp thời chấn chỉnh, xem xét trách nhiệm đối với người đứng đầu các đơn vị thực hiện không hiệu quả công tác kiểm tra, tự kiểm tra. Tập trung kiểm tra, thanh tra, giám sát đối với công tác thu hồi tài sản trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế, chức vụ; thu hồi nợ cho các tổ chức tín dụng; công tác xác minh, phân loại án; thẩm định giá, bán đấu giá tài sản thi hành án và những khâu nhạy cảm, dễ xảy ra tiêu cực, sai phạm.

Tiếp tục tham mưu kiểm soát chặt chẽ tình hình tổ chức, hoạt động THADS theo Kế hoạch phòng, chống tham nhũng, tiêu cực năm 2025 và Chương trình hành động của Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong THADS giai đoạn 2023 - 2026.

Kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý nghiêm mọi trường hợp, mọi hành vi lợi dụng, lạm dụng quyền lực để tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động thi hành án, các trường hợp sai phạm phát hiện sau thanh tra, kiểm tra, giám sát. Thực hiện các biện pháp quyết liệt, hiệu quả trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

6 tháng đầu năm 2025, toàn hệ thống THADS đã ban hành 123 văn bản về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Trong đó, Tổng cục THADS (nay là Cục Quản lý THADS) đã ban hành Kế hoạch phòng, chống tham nhũng, tiêu cực năm 2025 trong hệ thống THADS, ban hành 23 văn bản chỉ đạo, điều hành, góp ý và báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Thu Nguyễn