Nhiều địa phương chủ động tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội

Bảo đảm an sinh cho người cao tuổi

Trợ cấp hưu trí là loại hình bảo hiểm xã hội do ngân sách Nhà nước bảo đảm cho người cao tuổi đủ điều kiện theo quy định. Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị định số 176/2025-NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm xã hội về trợ cấp hưu trí xã hội, quy định từ ngày 1/7/2025, các đối tượng sau đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội là công dân Việt Nam được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội khi từ đủ 75 tuổi trở lên không hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng; hoặc người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng thấp hơn mức trợ cấp hưu trí quy định.

Hà Nội đã lấy ý kiến đóng góp của Nhân dân về dự thảo nghị quyết của HĐND TP, đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội từ 500.000 đồng lên 700.000 đồng/tháng. Ảnh minh họa: Lại Tấn

Bên cạnh đó, một đối tượng khác cũng được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội là công dân Việt Nam từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo theo quy định của Chính phủ và đáp ứng đủ điều kiện quy định.

Các đối tượng trên được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng mức 500.000 đồng/tháng. Người đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế. Khi những đối tượng này chết thì tổ chức, cá nhân lo mai táng được nhận hỗ trợ chi phí mai táng theo quy định của pháp luật về người cao tuổi.

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị định số 176/2025-NĐ-CP cũng nêu rõ, tùy theo điều kiện kinh tế - xã hội, khả năng cân đối ngân sách, huy động các nguồn lực xã hội, UBND cấp tỉnh trình HĐND cùng cấp quyết định hỗ trợ thêm cho người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Đến nay, một số địa phương trong cả nước đã điều chỉnh nâng trợ cấp hưu trí xã hội cao hơn mức chuẩn quy định chung. Đơn cử như, tại TP Hồ Chí Minh, HĐND TP đã thông qua Nghị quyết quy định mức trợ cấp hưu trí xã hội trên địa bàn TP Hồ Chí Minh, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 28/8/2025. TP Hồ Chí Minh đã tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội lên 650.000 đồng/người/tháng, cao hơn 1,3 lần mức Chính phủ quy định (500.000 đồng) để bảo đảm công bằng, ổn định đời sống người cao tuổi không có lương hưu hoặc trợ cấp thường xuyên. TP Hồ Chí Minh dự kiến kinh phí thực hiện khoảng 1.522 tỷ đồng/năm từ ngân sách Nhà nước, tăng thêm 351 tỷ đồng so với trước.

Trước đó, HĐND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Nghị quyết quy định mức trợ cấp hưu trí xã hội, định mức kinh phí chi cho công tác quản lý và chi phí chi trả chính sách trợ cấp hưu trí xã hội trên địa bàn tỉnh, có hiệu lực từ ngày 27/7/2025. Theo Nghị quyết, tỉnh Quảng Ninh nâng mức trợ cấp hưu trí xã hội hàng tháng lên 700.000 đồng/tháng, tăng 200.000 đồng so với quy định của Chính phủ. Đối tượng áp dụng là người cao tuổi từ 75 tuổi trở lên và người từ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi thuộc hộ nghèo, cận nghèo.

Hà Nội đề xuất tăng mức chuẩn trợ giúp xã hội lên 700.000 đồng/tháng

Mặc dù mức chuẩn trợ giúp xã hội của Chính phủ quy định tại Nghị định số 76/2024/NĐ-CP là 500.000 đồng và TP Hà Nội đang áp dụng nhưng mức này vẫn còn thấp so với mặt bằng mức sống trung bình của người dân Thủ đô. Các chế độ, chính sách bảo trợ xã hội mới chỉ hỗ trợ được một phần nhu cầu thiết yếu.

Đoàn Thanh niên phường Phú Thượng, TP Hà Nội hỗ trợ người dân kê khai hồ sơ trợ cấp hưu trí xã hội.

Vì lý do đó, cuối tháng 8/2025, UBND TP Hà Nội đã lấy ý kiến đóng góp của Nhân dân về dự thảo Nghị quyết của HĐND TP Hà Nội quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội và đối tượng hưởng chính sách trợ giúp xã hội đặc thù của TP Hà Nội. UBND TP Hà Nội đề xuất mức chuẩn trợ giúp xã hội từ 500.000 đồng/tháng lên 700.000 đồng/tháng (tăng 200.000 đồng, cao hơn 1,4 lần so với mức chuẩn của Chính phủ).

Đề xuất của UBND TP Hà Nội dựa trên cơ sở Luật Thủ đô năm 2024 quy định: xây dựng hệ thống chính sách xã hội, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội của Thủ đô bảo đảm đa dạng, toàn diện, hiện đại, bền vững, bao phủ toàn dân. Luật cũng cho phép TP hỗ trợ đối với các đối tượng khác theo mức cao hơn mức quy định hoặc cho đối tượng chưa được quy định trong văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên.

Đề xuất của UBND TP Hà Nội cũng căn cứ vào Chương trình số 08-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển hệ thống an sinh xã hội, nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống của Nhân dân Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025”. Trong chương trình này, Thành ủy đặt ra mục tiêu “nâng mức trợ cấp xã hội, mức hỗ trợ hàng tháng phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối ngân sách của TP”.

Trao đổi về việc một số tỉnh, thành đã tăng mức chuẩn trợ cấp hưu trí xã hội, TS Nguyễn Hữu Dũng – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học – Lao động và Xã hội thuộc Bộ LĐTB&XH (nay là Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động – Bộ Nội vụ) cho biết: Việt Nam đang trong quá trình già hóa dân số nhanh chóng nhưng tỷ lệ người cao tuổi được hưởng trợ cấp từ bảo hiểm xã hội vẫn còn rất thấp. Nhiều người cao tuổi vẫn phải dựa vào sự hỗ trợ của gia đình. Do đó, việc Chính phủ quy định trợ cấp hưu trí xã hội mức 500.000 đồng/tháng là một chính sách ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa.

Chuyên gia an sinh xã hội cho rằng, các tỉnh, TP lớn cần cân đối ngân sách để tăng mức trợ cấp hưu trí xã hội. Điều này không chỉ giúp người cao tuổi nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn thể hiện trong sự phát triển kinh tế - xã hội, địa phương luôn quan tâm đến các đối tượng yếu thế, qua đó góp phần đảm bảo an sinh xã hội.

Thủy Trúc