Nhận thức của cộng đồng chưa cao

Đại diện Ban PCTHTL tỉnh giám sát việc phòng, chống hút thuốc lá ở một số cơ quan đơn vị

Sau khi Luật PCTHTL có hiệu lực vào năm 2015, Thừa Thiên Huế đã thành lập Ban Chỉ đạo PCTHTL tỉnh. Với vai trò là đầu mối thực hiện, ban chỉ đạo đã đề ra kế hoạch PCTHTL trên địa bàn với nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho nhiều nhóm đối tượng.

Đáng nói, các huyện, thị, thành phố tích cực hưởng ứng đưa Luật PCTHTL vào cuộc sống, nhưng tính nghiêm minh và chế tài xử lý vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt đối với hành vi hút thuốc lá nơi công cộng. Tại các điểm, khu vực bến xe, nhà ga, công viên… tình trạng hút thuốc lá vẫn diễn ra phổ biến. Với tình trạng đó, hiện chẳng thấy có trường hợp nào nhắc nhở, xử phạt nên tính răn đe, giúp người dân hạn chế, từ bỏ thuốc lá chưa cao.

Khi tham khảo ý kiến của ban, đơn vị có trách nhiệm về hạn chế trên, họ cho rằng, việc bố trí nguồn lực để thực hiện nhiệm vụ này còn yếu, không đủ lực lượng giám sát, nhắc nhở và không có thẩm quyền xử phạt.

Tình trạng bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi vẫn diễn ra. Các trường cao đẳng, đại học chỉ cấm hút thuốc lá trong nhà, cho phép hút thuốc lá trong khuôn viên nên vẫn còn tình trạng sử dụng thuốc lá tại các khu vực ít người qua lại như ban công, hành lang, cầu thang, căng tin… Việc thực hiện môi trường không khói thuốc ở địa điểm nhà hàng, quán ăn, cơ sở lưu trú du lịch còn nhiều hạn chế.

Thời gian qua, Ban chỉ đạo PCTHTL tỉnh mới tập trung chủ yếu vào các hoạt động phổ biến, tuyên truyền Luật PCTHTL, tập huấn, nói chuyện sức khỏe, cấp phát tờ rơi... và mới triển khai ở cơ quan nhà nước, cơ sở y tế, trường học. Các hoạt động này vẫn chưa được triển khai đồng bộ rộng rãi ở cộng đồng. Bên cạnh đó, nhân lực triển khai còn hạn chế, chế tài xử phạt chưa phù hợp.

Theo đại diện lãnh đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, hiện nay công tác thanh tra, kiểm tra việc thực thi Luật PCTHTL chưa tốt, đặc biệt là công tác kiểm tra thực hiện quy định cấm hút thuốc lá tại các địa điểm cấm hút thuốc theo quy định của luật chưa được thực hiện thường xuyên. Việc xử phạt những hành vi vi phạm còn ít, chưa nghiêm, chưa đủ sức răn đe. Đây cũng là một khó khăn chung trong cả nước vì hiện nay việc xử phạt các hành vi hút thuốc lá tại khu vực cấm còn rất khó khăn, hoạt động kiểm soát thuốc lá nhập khẩu, buôn lậu thuốc lá… chưa thực hiện toàn diện.

Hơn nữa, hiện giá thuốc lá còn quá rẻ, không có sự kiểm soát về nguồn cung cấp thuốc lá. Việc quảng cáo, tiếp thị và khuyến mại thuốc lá đâu đó vẫn còn diễn ra… Điều cũng phải thừa nhận rằng, một thói quen ăn sâu tâm trí người Việt đã xem hút thuốc lá là hành vi bình thường. Việc mời nhau hút thuốc lá tại các cuộc vui chơi, hàng quán ăn uống, cà phê… là phổ biến.

Vấn đề khó khăn nữa là các hoạt động tuyên truyền ở một số ban, ngành, địa phương còn chưa thường xuyên, liên tục; nội dung chưa hấp dẫn, đa dạng. Vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thiếu ý thức trong việc chấp hành quy định không hút thuốc tại nơi làm việc. Trong khi đó, những người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, tổ chức vẫn chưa phát huy được vai trò trong nêu gương, giám sát trong việc thực hiện luật này.

Những vấn đề đang lưu cữu trên chính là những rào cản, khó khăn trong việc thực thi Luật PCTHTL.

Bài, ảnh: Minh Huy