Nhân loại hiểu sai về 'mật mã sự sống' của Sao Hỏa?

Sao Hỏa có thể dễ dàng được nhận biết trên bầu trời. Nó đủ gần Trái Đất để tỏa sáng như một vì sao và mang màu đỏ đặc trưng. Màu đỏ đó cũng phản ánh một thế giới có thể từng có nước và sự sống.

Theo Sci-News, từ lâu các nhà khoa học đã chỉ ra rằng màu đỏ này là do khoáng chất sắt bị gỉ trong bụi tạo nên, liên quan đến một thời kỳ ẩm ướt đã hoàn toàn kết thúc hàng tỉ năm trước.

Nhưng một nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications lại chỉ ra rằng Sao Hỏa vẫn đang đầy nước, chỉ là tồn tại ở một trạng thái khác.

Sao Hỏa thời kỳ ẩm ướt, có thể cũng là thời kỳ mà sự sống còn ngự trị - Ảnh đồ họa: NASA

Để có được số bụi đỏ khổng lồ này, sắt liên kết trong đá trên Sao Hỏa tại một thời điểm nào đó đã phản ứng với nước lỏng hoặc nước và oxy trong không khí, tương tự như cách gỉ sét hình thành trên Trái Đất.

Trải qua hàng tỉ năm, vật liệu gỉ sét này - oxit sắt - đã bị phân hủy thành bụi và được gió đưa đi khắp hành tinh, một quá trình vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay.

Nhưng oxit sắt có nhiều loại và tính chất hóa học chính xác của gỉ sét trên Sao Hỏa vẫn gây nhiều tranh cãi, với nhiều nghiên cứu dựa trên quan sát của các tàu vũ trụ cho rằng không tìm thấy bằng chứng về nước chứa trong đó.

Hầu hết các nhà khoa học cho rằng loại oxit sắt của Sao Hỏa chủ yếu là hematit, được hình thành trong điều kiện bề mặt khô thông qua phản ứng với bầu khí quyển Sao Hỏa trong hàng tỉ năm, khi thời kỳ ẩm ướt đã kết thúc.

Tuy nhiên, một phân tích mới sử dụng quan sát tàu vũ trụ kết hợp với các kỹ thuật phòng thí nghiệm cho thấy màu đỏ của Sao Hỏa phù hợp hơn với loại oxit sắt ngậm nước là ferrihydrite.

Đó là một khoáng chất oxyhydroxit sắt ngậm nước phổ biến trên bề mặt Trái Đất. Nếu nó hiện diện trên Sao Hỏa, nó phải ra đời khi Sao Hỏa hãy còn nước trên bề mặt.

Điều này có nghĩa Sao Hỏa đã bắt đầu bị gỉ sét sớm hơn chúng ta nghĩ, từ khi nó hãy còn các đại dương trên bề mặt.

Và gỉ sét đó vẫn giữ được bản chất ngậm nước cho đến nay, một cách kỳ diệu.

"Chúng tôi thấy rằng ferrihydrite trộn với bazan, một loại đá núi lửa, phù hợp nhất với các khoáng chất mà tàu vũ trụ nhìn thấy trên Sao Hỏa" - các tác giả cho biết.

Họ cũng tin rằng các khoảng chất ngậm nước có thể đang tồn tại trên hành tinh đỏ nhiều hơn so với những gì chúng ta từng mong đợi.

Còn quá sớm để đưa ra một kết luận cụ thể, nhưng các nhà khoa học mong họ sẽ có câu trả lời rõ ràng hơn khi các tàu vũ trụ tương lai mang được mẫu vật Sao Hỏa về.

Điều đó sẽ giúp đo chính xác lượng ferrihydrite có trong bụi và phơi bày rõ ràng hơn lịch sử của nước trên Sao Hỏa, cũng có thể chính là lịch sử của sự sống nơi đây.

Anh Thư