Nhận biết sớm dấu hiệu, điều trị đúng cách

Gia tăng trẻ nhập viện

Ở Việt Nam, trung bình hằng năm có trên 800.000 người mắc cúm, số mắc thường gia tăng vào thời điểm giao mùa. Riêng Hà Nội thời gian gần đây đã ghi nhận nhiều ca mắc cúm A, số bệnh nhi mắc cúm A và các bệnh hô hấp gia tăng đột biến, trong đó có tới 80% trẻ phải chăm sóc đặc biệt.

Bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư khám cho bệnh nhi mắc cúm A. Ảnh: BVCC

Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới T.Ư hiện đang điều trị nội trú cho gần 50 bệnh nhân cúm A, đa số là trẻ em; số ca đến khám ngoại trú tăng đột biến trong vài tuần qua. Trong đó, bệnh nhi 16 tháng tuổi T.T.H (Hà Nội) được chẩn đoán cúm A, có viêm phế quản phổi bội nhiễm, may mắn được điều trị kịp thời. Bác sĩ Nguyễn Đình Dũng cảnh báo, hầu hết trẻ mắc cúm A đều sốt cao, sổ mũi, ho tăng dần, quấy khóc. Trẻ lớn và người lớn thường thấy rõ hơn biểu hiện đau mỏi người, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, trẻ có thể gặp co giật do sốt cao, nôn trớ, tiêu chảy. Nếu bệnh diễn tiến nặng, trẻ có thể lừ đừ, ít phản ứng, thở nhanh hoặc rút lõm ngực là dấu hiệu cảnh báo biến chứng.

Tại Trung tâm Nhi Khoa, Bệnh viện Bạch Mai, chỉ trong vài tuần trở lại đây, các bệnh lây qua đường hô hấp đang chiếm tỷ lệ cao trong số trẻ đến khám. Khoảng 3% ca khám phải nhập viện, nhiều trẻ cần chăm sóc đặc biệt. Đơn cử như bệnh nhi 2 tháng tuổi ở xã Đông Anh, nhập viện điều trị cúm A với biến chứng viêm phổi, phải đưa vào cấp cứu, thở oxy. Đây cũng là tình trạng chung của trẻ mắc cúm A đang điều trị.

“Hiện tại, tỷ lệ trẻ em vào khám cấp cứu tăng đột biến, dẫn đến tình trạng quá tải nghiêm trọng trong công tác khám chữa bệnh. Nguyên nhân nổi bật là sự gia tăng của các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, trong đó chủ yếu là trẻ em nhiễm cúm A và virus RSV. Sự lây lan mạnh của 2 loại bệnh này khiến số lượng bệnh nhi tăng đáng kể” - Phó Giám đốc Trung tâm Nhi Khoa, Bệnh viện Bạch Mai Lê Sỹ Hùng cho hay.

Tương tự, tại Bệnh viện Nhi T.Ư, số ca mắc cúm mùa, đặc biệt là cúm A, cũng có xu hướng gia tăng. Nhiều trẻ nhập viện do biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa, co giật do sốt. Tính từ đầu tháng 10 đến nay, bệnh viện ghi nhận hơn 3.700 ca cúm mùa, trong đó gần 500 trẻ phải điều trị nội trú. Chỉ riêng tuần qua, có hơn 1.600 ca dương tính với cúm, trong đó hơn 10% trẻ nhập viện. “Chỉ những trường hợp có nguy cơ nặng, viêm phổi, suy hô hấp biến chứng bác sĩ mới chỉ định cho nhập viện điều trị nội trú. Như vậy, thực tế số trẻ mắc cúm A đến khám cao hơn nhiều” - Phó Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi T.Ư Đỗ Thiện Hải cho hay.

Nhiều biện pháp đối phó

Tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, cứ 10 trẻ ốm sốt đến khám có đến 9 trẻ nhiễm virus cúm. Bác sĩ Nguyễn Thị Hồng Nhân - Trưởng khoa Nhi tiêu hóa, Dinh dưỡng - Lây, cho biết số ca trẻ mắc cúm và các loại virus đường hô hấp đang có xu hướng tăng. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Trong những tuần gần đây, khoảng 90% trẻ đến khám tại khoa mắc các bệnh do virus, trong đó 60 - 70% phải nhập viện để theo dõi và điều trị, chủ yếu do sốt cao, ho, viêm đường hô hấp hoặc rối loạn tiêu hóa.

Trong khoảng hơn 1 tháng trở lại đây, Bệnh viện Đa khoa Gia Lâm ghi nhận số ca mắc cúm mùa có xu hướng tăng rõ rệt, đặc biệt ở nhóm trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Trung bình mỗi ngày, Khoa Khám bệnh của đơn vị tiếp nhận từ 30 - 40 bệnh nhân có triệu chứng nghi cúm. Còn Bệnh viện Nhi Hà Nội ghi nhận trong tuần đầu tháng 11/2025 có 280 bệnh nhi đến khám, trong đó, có 65 trường hợp nhập viện.

Bệnh cúm A đang lan nhanh trong môi trường học đường, khiến phụ huynh lo lắng. Những tuần gần đây, nhiều cơ sở giáo dục ghi nhận hàng chục trường hợp nghỉ học mỗi ngày vì cúm A. Nhiều trường có tỉ lệ học sinh nghỉ học do cúm chiếm từ 20 - 30% sĩ số; có lớp phải tạm dừng hoạt động vài ngày để khử khuẩn và theo dõi sức khỏe học sinh. Một số trường đã chủ động bố trí phòng cách ly tạm thời, phân công cán bộ y tế đo thân nhiệt đầu mỗi buổi học, yêu cầu phụ huynh không đưa con đến lớp nếu có biểu hiện sốt, ho, mệt mỏi. Các trường cũng đẩy mạnh tuyên truyền phòng chống cúm, nhắc học sinh rửa tay, đeo khẩu trang trong giờ học, hạn chế dùng chung đồ cá nhân. Nhiều cơ sở giáo dục còn phối hợp với trạm y tế tổ chức phun khử khuẩn khuôn viên, vệ sinh bàn ghế, đồ dùng học tập và khu nhà ăn. Một số trường đã triển khai mô hình “Trường học an toàn mùa cúm”, gắn tuyên truyền phòng bệnh với giờ sinh hoạt đầu tuần, hoạt động ngoại khóa và góc y tế học đường.

Trước tình hình số ca mắc cúm A tăng nhanh, đặc biệt trong nhóm trẻ nhỏ, Hà Nội đã và đang thực hiện nhiều biện pháp để chuẩn bị và đối phó. Hệ thống y tế tăng cường sàng lọc, chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm tránh biến chứng nặng (viêm phổi, suy hô hấp cấp) cho bệnh nhân. Theo Sở Y tế Hà Nội, các đơn vị y tế trên toàn TP đang tăng cường giám sát dịch tễ tại cộng đồng, đặc biệt là các khu dân cư và trường học. Hệ thống y tế cơ sở được yêu cầu chuẩn bị sẵn vật tư y tế, bố trí khu điều trị cách ly, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền tiêm vaccine cúm mùa cho học sinh, giáo viên và người dân.

Theo các chuyên gia y tế, cúm A có triệu chứng tương tự như các loại cúm thông thường, tuy nhiên nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường, đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng cách là rất quan trọng. Việc điều trị cúm A cho trẻ cần thận trọng, đặc biệt là việc sử dụng Tamiflu. Ngoài ra, phụ huynh cần chú ý cho trẻ tiêm phòng cúm đầy đủ và đúng lịch giúp giảm 70 - 90% nguy cơ lây nhiễm và biến chứng nặng.

Thảo Trần