Nhà máy ô tô lớn nhất Anh nâng cấp cho cuộc cách mạng xe điện

Bên trong nhà máy của Nissan ở Sunderland (Anh), các thân xe được treo trên hệ thống đường ray phía trên, di chuyển qua từng trạm lắp ráp. Tại điểm lắp đặt pin mới, máy nâng đẩy bộ phận quan trọng nhất lên thân xe.

Robot lắp và siết chặt 16 bu lông trong vòng chưa đầy một phút, đủ nhanh để đảm bảo dòng vận chuyển liên tục của các phương tiện xung quanh nhà máy sản xuất ô tô lớn nhất nước Anh.

Bên trong nhà máy sản xuất Nissan ở Sunderland, Anh. (Ảnh: The Guardian)

Hôm 16/12, hãng xe Nhật Bản thông báo bắt đầu đưa vào sản xuất hàng loạt mẫu Nissan Leaf thế hệ thứ ba, sau gói nâng cấp trị giá 450 triệu bảng Anh (hơn 15.800 tỷ đồng). Hiện tại, Leaf vẫn là mẫu xe điện duy nhất được sản xuất với số lượng lớn tại Anh.

Phát biểu tại sự kiện ra mắt, Bộ trưởng Công nghiệp Anh Chris McDonald cho rằng khoản đầu tư của Nissan là một phần quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang xe điện của ngành công nghiệp ôtô nước này. Tuy nhiên, thời điểm ra mắt Leaf thế hệ mới lại không thực sự thuận lợi.

Sự chuẩn bị dài hạn

Cùng ngày Nissan công bố sản xuất Leaf, Liên minh châu Âu (EU) thông báo đề xuất nới lỏng lệnh cấm xe chạy xăng và diesel từ năm 2035, cho phép 10% doanh số bán xe ở châu Âu sử dụng động cơ đốt trong sau thời điểm này.

Nissan cũng điều chỉnh chiến lược. Chỉ hai năm trước, hãng từng cam kết chỉ bán xe điện tại châu Âu từ năm 2030. Tuy nhiên, Giám đốc Nissan khu vực châu Âu Massimiliano Messina cho biết công ty không muốn đưa ra thời hạn cụ thể cho việc hoàn tất quá trình chuyển đổi. Ông cho rằng mốc 2050 có thể thực tế hơn.

Các công nhân tại nhà máy Nissan Sunderland kiểm tra chiếc Leaf vừa ra khỏi dây chuyền sản xuất. (Ảnh: The Guardian)

EU, thị trường trọng điểm cho các mẫu xe sản xuất tại Sunderland, là khu vực mới nhất trong xu hướng toàn cầu làm chậm quá trình chuyển đổi sang xe điện, sau áp lực vận động hành lang từ ngành công nghiệp ôtô. Nước Anh đã nới lỏng quy định về xe không phát thải (ZEV) từ tháng 4, trong khi Canada cũng tạm dừng yêu cầu bắt buộc về doanh số xe điện.

Tại Mỹ, Tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ nhiều chính sách hỗ trợ xe điện, khiến các nhà sản xuất ô tô Mỹ, bao gồm Ford và General Motors, thiệt hại hàng tỷ USD do các khoản đầu tư bị bỏ dở và doanh thu bị mất.

Dù vậy, các nhà sản xuất ôtô châu Âu và Anh vẫn buộc phải chuyển sang xe điện trong dài hạn. Những điều chỉnh của EU giúp các hãng có thêm dư địa để bán xe hybrid, dòng xe kết hợp pin nhỏ với động cơ xăng. Ngược lại, các doanh nghiệp tập trung vào xe điện lo ngại điều này sẽ tạo lợi thế cho các nhà sản xuất Trung Quốc.

Tại Sunderland, một phần khoản đầu tư của Nissan nhằm đảm bảo nhà máy có thể linh hoạt sản xuất cả xe điện lẫn hybrid. Leaf thế hệ mới hiện được sản xuất trên cùng dây chuyền dài cả cây số với các mẫu Qashqai và Juke hybrid.

Theo ông Guy Reid, Giám đốc kỹ thuật nhà máy Nissan ở Sunderland, dây chuyền đã được “bảo đảm cho tương lai”, giúp Nissan không cần tiếp tục cải tạo khi mở rộng sản xuất xe điện. "Chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng cho quá trình chuyển đổi sang xe điện hoàn toàn", ông nói.

Mỗi trạm trong dây chuyền củ Nissan có thể hoàn thành 60 công đoạn mỗi giờ, với công suất thiết kế tối đa 600.000 xe mỗi năm. Tuy nhiên, năm 2024, nhà máy chỉ sản xuất 282.000 xe, giảm 14% so với năm trước đó.

Pin cho xe điện được sản xuất tại nhà máy liền kề do Automotive Energy Supply Corporation (AESC), công ty thuộc sở hữu Trung Quốc, xây dựng. Nhà máy này có công suất 15,8 GWh mỗi năm, đủ cung cấp pin cho khoảng 300.000 xe điện, thấp hơn nhiều so với kế hoạch ban đầu là 38 GWh. Hiện chỉ một trong bốn dây chuyền sản xuất pin đang hoạt động do nhu cầu chưa tăng.

Nhà máy sản xuất pin ô tô AESC bên cạnh nhà máy Nissan ở Sunderland, Anh. (Ảnh: The Guardian)

Việc điều chỉnh chiến lược của Nissan cũng gắn với quá trình tái cấu trúc kéo dài sau nhiều năm bất ổn lãnh đạo, bắt đầu từ khi cựu CEO Carlos Ghosn bị bắt năm 2018 và sau đó bỏ trốn khỏi Nhật Bản.

Năm 2023, CEO khi đó là Makoto Uchida từng cam kết Nissan sẽ chỉ bán xe điện tại châu Âu từ năm 2030, coi Sunderland là trung tâm của kế hoạch này. Hãng cũng cân nhắc sản xuất ba mẫu xe điện mới, gồm Leaf thế hệ mới và các phiên bản thay thế cho Juke và Qashqai.

Anh coi việc giữ các mẫu xe điện tại Sunderland là ưu tiên chiến lược. Năm 2022, chính phủ của Thủ tướng Boris Johnson trợ cấp trực tiếp 101 triệu bảng Anh (khoảng 3.500 tỷ đồng) cho Nissan để phát triển mẫu xe điện mới, trong khi hãng tự đầu tư 450 triệu bảng để nâng cấp nhà máy.

Khoản hỗ trợ này được cho là góp phần giúp nhà máy Sunderland tránh bị đóng cửa khi Nissan công bố kế hoạch đóng bảy nhà máy toàn cầu, cắt giảm 20.000 việc làm hồi tháng 5.

Dù vậy, Nissan vẫn đối mặt với thách thức lấp đầy công suất của nhà máy Sunderland. Một khả năng đang được cân nhắc là sản xuất xe cho Dongfeng, đối tác liên doanh của Nissan tại Trung Quốc. Tuy nhiên, ông Messina cho biết hiện chưa có kế hoạch cụ thể và ưu tiên trước mắt của hãng vẫn là giành lại thị phần bằng các mẫu xe mới.

Hoa Vũ (Nguồn: The Guardian )