Nhà khoa học quốc tế và Việt Nam chia sẻ các thành tựu của Vật lý
Từ ngày 13-15/10, hơn 200 đại biểu là các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh đến từ nhiều quốc gia cùng chia sẻ các tiến bộ trong lĩnh vực vật lí tại Hội nghị Vật lý Quốc tế Phenikaa 2025: Kỷ niệm 100 năm Vật lý Lượng tử.

PIPC 2025 là diễn đàn học thuật quốc tế quy tụ các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh và sinh viên đến từ nhiều quốc gia. Ảnh: LV
Hội nghị Vật lý Quốc tế Phenikaa 2025: Kỷ niệm 100 năm Vật lý Lượng tử (Phenikaa International Physics Conference 2025: Celebrating 100 Years of Quantum Physics – PIPC2025) được đồng tổ chức bởi Đại học Phenikaa, Hội Vật lý Việt Nam, Viện Nghiên cứu Tiên tiến Phenikaa (PIAS) và Viện Vật lý, Đại học Quốc gia Yang Ming Chiao Tung, Đài Loan (Trung Quốc).
PIPC 2025 là sự kiện khoa học quốc tế đánh dấu Kỷ niệm 100 năm ra đời của Vật lý lượng tử, lĩnh vực đã làm thay đổi nền tảng nhận thức của nhân loại về thế giới vật chất và năng lượng. Với sự thiết lập thành công của cơ học lượng tử năm 1925, con người bắt đầu hiểu biết sâu sắc về thế giới vi mô và khám phá ra những ứng dụng lớn của nó, như sự ra đời của laser, vật liệu bán dẫn, cho đến máy tính lượng tử. Vật lý lượng tử đang và tiếp tục là trụ cột của tiến bộ khoa học công nghệ thế kỷ 21.
Hội nghị quy tụ hơn 200 đại biểu là các nhà khoa học, giảng viên, nghiên cứu sinh đến từ Việt Nam và các quốc gia có nền khoa học tiên tiến như Mỹ, Thụy Điển, Pháp, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ...
Hội nghị được thiết kế như một diễn đàn học thuật đa chiều, với các báo cáo mời (plenary talks), các phiên thảo luận chuyên đề (parallel sessions) và hoạt động giao lưu học thuật dành cho các nhà nghiên cứu trẻ. Các lĩnh vực khoa học chính được trình bày tại PIPC 2025 bao gồm: Vật lý năng lượng cao; Vật lý thiên văn và vũ trụ học; Vật lý chất rắn và vật lý tính toán; Khoa học và công nghệ lượng tử; Khoa học vật liệu và công nghệ bán dẫn; Khoa học và kỹ thuật hạt nhân; Vật lý kỹ thuật và ứng dụng.
Phát biểu về ý nghĩa của hội nghị, GS.TS Phạm Thành Huy, Trưởng Ban Tổ chức PIPC 2025 chia sẻ: "Vật lý lượng tử là một trong những thành tựu vĩ đại nhất của trí tuệ nhân loại, đặt nền móng cho toàn bộ kỷ nguyên công nghệ hiện nay từ chất bán dẫn, laser, cho đến máy tính lượng tử. Việc tổ chức Hội nghị PIPC 2025 tại Phenikaa không chỉ nhằm tôn vinh 100 năm hình thành và phát triển của vật lý lượng tử, mà còn thể hiện cam kết mạnh mẽ của chúng tôi trong việc đầu tư cho khoa học cơ bản, kết nối tri thức toàn cầu và nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu trong thế hệ trẻ. Thông qua hội nghị, Đại học Phenikaa mong muốn tạo ra một không gian học thuật mở, nơi các nhà khoa học Việt Nam có thể đối thoại, hợp tác và đóng góp tiếng nói vào các vấn đề khoa học toàn cầu. Đây cũng là một bước đi cụ thể trong hành trình xây dựng Phenikaa trở thành trung tâm nghiên cứu đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, gắn kết nghiên cứu hàn lâm với ứng dụng thực tiễn".

Giới chuyên môn kỳ vọng hội nghị PIPC được tổ chức định kỳ hằng năm tại Đại học Phenikaa. Ảnh: LV
GS. TS Nguyễn Quang Liêm, Chủ tịch Hội Vật lý Việt Nam khẳng định tầm quan trọng của vật lý lượng tử và khẳng định tiềm năng to lớn của khoa học lượng tử trong việc đem lại lợi ích cho xã hội toàn cầu.
Bên cạnh đó, GS Liêm cho biết: “Nghị quyết số 57, dấu mốc quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững đất nước dựa trên khoa học và công nghệ, đặc biệt nhấn mạnh đến nghiên cứu lượng tử. Đây là cơ sở để kỳ vọng sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ Chính phủ trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế, mang lại lợi ích và phát triển chung cho các quốc gia. Hội Vật lý Việt Nam tiếp tục khẳng định cam kết tăng cường hợp tác quốc tế, đầu tư cho giáo dục khoa học từ bậc phổ thông và bồi dưỡng thế hệ nhà vật lý trẻ”.
Về chuyên môn, Viện Nghiên cứu Tiên tiến Phenikaa (PIAS) giữ vai trò quan trọng trong việc kết nối và điều phối nội dung học thuật của hội nghị. Dưới sự dẫn dắt của GS.TS Phùng Văn Đồng, Viện trưởng, PIAS đã trở thành một trong những đơn vị nghiên cứu vật lý hàng đầu Việt Nam, được quốc tế ghi nhận bởi các công trình công bố chất lượng cao trong lĩnh vực vật lý năng lượng cao, vật lý hạt cơ bản, vật lý thiên văn và vật lý tính toán.
Chia sẻ về tầm nhìn của PIPC 2025, GS.TS Phùng Văn Đồng cho biết: "Chúng tôi kỳ vọng hội nghị PIPC được tổ chức định kỳ hằng năm tại Đại học Phenikaa, trở thành điểm hẹn khoa học quen thuộc của cộng đồng vật lý trong nước và quốc tế. Việc duy trì chuỗi hội nghị này không chỉ giúp củng cố mối liên kết hợp tác quốc tế, mà còn góp phần định hình hệ sinh thái nghiên cứu vật lý tại Việt Nam, nơi các ý tưởng mới được khuyến khích, tài năng trẻ được ươm mầm và khoa học cơ bản được trân trọng".
PIPC 2025 được kỳ vọng trở thành diễn đàn uy tín thường niên, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu giữa các trường đại học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp, hướng đến xây dựng một cộng đồng vật lý năng động, hội nhập và sáng tạo tại Việt Nam.