Nguy cơ tiềm ẩn khi bạn cố gắng nhịn hắt hơi

Hắt hơi là một phản xạ tự nhiên của cơ thể, giống như thở hay ho. Nó đóng vai trò như một cơ chế bảo vệ, giúp tống khứ các tác nhân lạ, vi khuẩn, virus, bụi bẩn hay phấn hoa ra khỏi đường hô hấp. Cụ thể, khi các niêm mạc mũi bị kích thích, một luồng khí mạnh sẽ được tống ra khỏi phổi qua mũi và miệng với tốc độ lên tới 160 km/h. Hành động này không chỉ giúp làm sạch đường thở mà còn bảo vệ cơ thể khỏi các mầm bệnh.

Tuy nhiên, trong một xã hội văn minh, việc hắt hơi thành tiếng đôi khi bị coi là kém duyên, đặc biệt ở những nơi cần sự yên tĩnh như văn phòng, thư viện, hoặc các buổi họp trang trọng. Vì vậy, nhiều người chọn cách cố gắng nín thở, bịt mũi, hoặc kìm nén để dập tắt cơn hắt hơi. Dù mang lại cảm giác "lịch sự", hành động này lại tiềm ẩn những nguy cơ khôn lường cho sức khỏe.

Hắt hơi là một phản xạ tự nhiên của cơ thể giúp tống khứ các tác nhân lạ ra khỏi đường hô hấp

Thủng màng nhĩ và nhiễm trùng tai

Mũi và tai được nối với nhau qua ống Eustachian. Khi hắt hơi, áp lực trong mũi sẽ tăng lên đột ngột. Nếu bạn cố gắng nhịn, áp lực này không có lối thoát và sẽ dồn ngược vào ống Eustachian, gây áp lực lớn lên màng nhĩ. Tình trạng này có thể dẫn đến chấn thương màng nhĩ, thậm chí gây thủng màng nhĩ. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì màng nhĩ rất mỏng và dễ bị tổn thương.

Ngoài ra, việc nhịn hắt hơi còn có thể gây nhiễm trùng tai. Theo Hiệp hội Phổi Mỹ, một cơn hắt hơi có thể tống ra hàng triệu vi khuẩn và virus. Khi bạn nhịn, những mầm bệnh này sẽ không được tống ra ngoài mà có thể di chuyển ngược từ mũi qua ống Eustachian vào tai giữa. Đây là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi, dẫn đến viêm tai giữa, gây đau nhức và có thể ảnh hưởng đến thính giác.

Vỡ mạch máu và đau tức ngực

Áp lực khi nhịn hắt hơi có thể lớn gấp 20 lần so với khi hắt hơi bình thường. Áp lực cực lớn này không chỉ gây hại cho đường thở mà còn có thể làm vỡ các mao mạch nhỏ, mỏng manh trong mũi, tai và thậm chí cả mắt. Mặc dù các trường hợp này không phổ biến nhưng khi xảy ra, chúng có thể gây chảy máu cam, xuất huyết dưới màng kết (xuất huyết mắt) hoặc các tổn thương nghiêm trọng khác.

Không chỉ gây tổn thương cho các cơ quan trên mặt, việc kìm hãm cơn hắt hơi còn có thể dẫn đến cảm giác tức ngực khó chịu. Bác sĩ Jason Abramowitz, một chuyên gia tai mũi họng tại Mỹ, giải thích rằng khi nhịn hắt hơi, áp lực sẽ dồn lên cơ hoành - cơ chính liên quan đến chức năng hô hấp, tạo ra cảm giác đau tức ở ngực và xương sườn. Mặc dù không đe dọa đến tính mạng, nhưng cảm giác này cũng đủ khiến bạn khó chịu.

Hắt hơi đúng cách

Nhận thức được những nguy cơ này, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ khuyến cáo mọi người nên hắt hơi một cách tự nhiên và có ý thức. Thay vì nhịn hắt hơi, bạn nên che miệng và mũi bằng khăn giấy, sau đó vứt bỏ ngay lập tức và rửa tay kỹ bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Cách làm này không chỉ bảo vệ bản thân bạn khỏi những rủi ro sức khỏe mà còn giúp ngăn chặn sự lây lan của vi khuẩn và virus trong cộng đồng.

Nếu bạn đang ở trong tình huống không thể hắt hơi thoải mái, hãy cố gắng không bịt chặt mũi và miệng. Thay vào đó, bạn có thể hắt hơi vào khuỷu tay áo. Đây là một cách hiệu quả để ngăn giọt bắn phát tán, vừa không làm tổn thương cơ thể, vừa giữ vệ sinh chung.

Khi nào cần đi khám?

Nếu bạn hắt hơi liên tục và tình trạng này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân. Hắt hơi quá nhiều có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý hô hấp như cúm, cảm lạnh, viêm mũi dị ứng hoặc thậm chí là viêm phổi. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác. Trong trường hợp hắt hơi do dị ứng với các tác nhân như bụi bẩn, phấn hoa, hoặc lông động vật, việc xác định đúng nguyên nhân và hạn chế tiếp xúc sẽ giúp giảm triệu chứng đáng kể.

H.Thanh