Nguy cơ thiếu chip đe dọa ngành ôtô toàn cầu

Công nhân làm việc trên dây chuyền sản xuất xe ôtô ở Đức. (Ảnh: REUTERS/TTXVN)

Ngành ôtô toàn cầu một lần nữa lại đứng trước nguy cơ gián đoạn sản xuất do thiếu hụt chip bán dẫn, lần này bắt nguồn từ những căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ, Trung Quốc và Hà Lan liên quan đến nhà cung cấp Nexperia.

Honda Motor đã trở thành hãng xe đầu tiên phải cắt giảm sản xuất trong tuần này do vấn đề liên quan đến chip từ Nexperia, một công ty Hà Lan thuộc sở hữu của Wingtech Technology (Trung Quốc).

Các nguồn thạo tin cho hay Volkswagen hôm 30/10 đã nói rằng còn ít nhất một tuần nữa trước khi thiếu hụt nguồn cung chip ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của họ, trong khi các nhà sản xuất ôtô lớn khác cho biết đang theo dõi tình hình sát sao nhằm giảm thiểu tác động từ sự gián đoạn.

Công nhân làm việc trên dây chuyền sản xuất xe điện ID 3 của Tập đoàn sản xuất xe hơi Đức Volkswagen (VW) ở Dresden, miền Đông Đức. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Diễn biến này xảy ra sau khi Chính phủ Hà Lan đã nắm quyền kiểm soát Nexperia vào cuối tháng trước, một động thái được coi là rất bất thường và được cho là chịu ảnh hưởng từ Mỹ. Khi đưa ra quyết định, Chính phủ Hà Lan đã viện dẫn những lo ngại rằng sẽ không thể tiếp cận công nghệ từ Nexperia trong trường hợp khẩn cấp.

Đáp lại động thái đó, phía Trung Quốc đã chặn xuất khẩu các sản phẩm hoàn chỉnh của công ty, gây ra một làn sóng báo động trong ngành ôtô châu Âu.

Ngành ôtô đã hy vọng rằng cuộc gặp hôm 30/10 giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc sẽ mang lại một số giải pháp. Nhưng rồi không có giải pháp nào về vấn đề chip được công bố.

Trước tình hình khẩn cấp, các "ông lớn" ôtô đã phải kích hoạt lại trạng thái "phòng chiến tranh" (war room) - một thông lệ đã trở nên quen thuộc kể từ sau những gián đoạn chuỗi cung ứng do đại dịch COVID-19 cách đây bốn năm.

Nhiều nguồn tin trong ngành xác nhận rằng điều này này đã diễn ra tại công ty của họ, giữa lúc các nhà sản xuất ôtô tìm kiếm các giải pháp thay thế. Họ đang tìm cách hợp tác với các nhà cung cấp lớn để có nguồn cung mới, thậm chí chấp nhận mua hàng trực tiếp trên thị trường mở.

Hiệp hội các nhà cung cấp phụ tùng xe MEMA của Mỹ nhấn mạnh rằng việc thiếu hụt chỉ một con chip hay diode duy nhất cũng có thể làm gián đoạn toàn bộ quá trình sản xuất xe.

Vì những thành phần này tuy nhỏ nhưng là nền tảng của các linh kiện và hệ thống trên ôtô, từ hệ thống thông tin giải trí, tay nắm cửa, đến hệ thống lái và phanh. Các con chip bị ảnh hưởng là những loại bán dẫn cũ, được sử dụng trong các chức năng cơ bản như gạt nước mưa hay điều khiển cửa sổ. Tuy nhiên, hiện không có nhiều nguồn cung thay thế cho những loại chip này.

Tình hình hiện thời được mô tả là rất "biến động." Việc cắt giảm sản xuất của Honda đã ảnh hưởng đến tất cả các nhà máy chính của hãng ở Bắc Mỹ, gồm các cơ sở lắp ráp xe lớn và các cơ sở hỗ trợ trên khắp Mỹ, Canada và Mexico.

Tác động từ cuộc khủng hoảng dự kiến sẽ tiếp tục lan rộng sang các nhà sản xuất ôtô khác nếu không sớm có giải pháp. Giám đốc điều hành (CEO) của Ford Motor, ông Jim Farley gọi đây là một "vấn đề chính trị" và cho biết công ty đang làm việc với cả Chính phủ Mỹ và Trung Quốc để tìm cách giải quyết.

Ông nhấn mạnh rằng một bước đột phá nhanh chóng là thực sự cần thiết để tránh tổn thất về sản xuất trong quý 4 năm 2025 cho toàn ngành. Tương tự, CEO của General Motors, bà Mary Barra cũng gọi đây là một "vấn đề của ngành" và cho biết các đội ngũ của công ty đang làm việc suốt ngày đêm với các đối tác chuỗi cung ứng để hạn chế tình trạng gián đoạn.

Các quản lý cấp cao từ Volvo, Mercedes-Benz và nhiều hãng khác cũng chia sẻ quan điểm tương tự. CEO của Mercedes-Benz, ông Ola Källenius hôm 30/10 nhận định rằng đây là một tình huống do chính trị gây ra, đồng nghĩa rằng giải pháp nằm ở không gian chính trị. Tình hình này chủ yếu xảy ra do những va chạm giữa Mỹ và Trung Quốc, trong khi châu Âu bị kẹt ở giữa./.

(TTXVN/Vietnam+)