Nguy cơ rắn độc cắn sau mưa lũ, người dân cần cảnh giác
Mùa mưa bão, môi trường ẩm ướt tạo điều kiện thuận lợi cho rắn sinh sôi. Tại TP. Đà Nẵng, số bệnh nhân bị rắn cắn nhập viện đang có xu hướng gia tăng, trong đó nhiều trường hợp nguy kịch phải cấp cứu tích cực.
Trong tuần qua, Bệnh viện Đà Nẵng tiếp nhận liên tục các ca bệnh nhân bị rắn cắn, hầu như ngày nào cũng có ít nhất một trường hợp nhập viện.
Điển hình là chiều 31/10, bệnh nhân N.T.L (SN 1993) phải nhập Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc trong tình trạng suy tạng và rối loạn đông máu nghiêm trọng sau khi bị rắn hoa cổ đỏ cắn khi đi bắt rắn. Các bác sĩ nhanh chóng tiến hành thay huyết tương và điều trị tích cực, cứu sống bệnh nhân qua cơn nguy kịch.
Theo bác sĩ Hoàng Hữu Hiếu, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, rắn độc cắn là một trong những tai nạn thương tích phổ biến tại Việt Nam. “Vết cắn rắn độc có thể gây chảy máu nặng, hoại tử cơ, tê liệt hô hấp, thậm chí dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời”, bác sĩ Hiếu nhấn mạnh.

Khoảng 30.000 ca rắn cắn tại Việt Nam mỗi năm (Ảnh minh họa).
Hiện trung bình mỗi ngày, khoa tiếp nhận khoảng 4-5 trường hợp. Các ca nhẹ chỉ sưng nề nhẹ tại chỗ vết cắn, trong khi một số bệnh nhân khác gặp tình trạng sưng nề, hoại tử nghiêm trọng. Tùy mức độ, khoa áp dụng phác đồ điều trị phù hợp, đến nay tất cả bệnh nhân nhập viện đều đã được điều trị ổn định và xuất viện.
Nguyên nhân tăng cao các ca rắn cắn sau mưa lũ được lý giải là do môi trường ẩm ướt, nước ngập cao khiến rắn rời hang tìm nơi khô ráo, dễ tiếp xúc với người và vật nuôi. Rắn thường ẩn trong đống củi, tôn, bụi rậm hoặc theo dòng nước lũ vào nhà. Khi dọn dẹp, thu hoạch nông sản hoặc đi lại ban đêm, người dân rất dễ bị cắn, đặc biệt ở vùng nông thôn, khu vực giáp sông suối.
Các loài rắn độc phổ biến ở miền Trung gồm rắn lục đuôi đỏ, rắn hổ mang đất, rắn học trò (rắn lửa) và rắn cạp nia. Khi bị rắn cắn, bác sĩ Hiếu khuyến cáo người dân cần giữ bình tĩnh, hạn chế cử động chi bị cắn, không garo, rạch hay hút nọc độc, cũng không đắp lá thuốc dân gian vì dễ gây nhiễm trùng hoặc hoại tử.

Các bác sĩ cấp cứu tích cực cho bệnh nhân bị rắn độc cắn, nguy cơ suy tạng, rối loạn đông máu.
Khi bị rắn cắn nên được cố định bằng nẹp, đặt thấp hơn tim, rửa nhẹ bằng nước sạch và xà phòng, băng gạc sạch, sau đó nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Nếu có thể, người dân nên ghi nhớ hoặc chụp hình con rắn để bác sĩ nhận diện dễ dàng, đồng thời tuyệt đối không đuổi bắt hay cầm rắn bằng tay trần.
Để phòng tránh rắn cắn sau lũ, người dân cần giữ vệ sinh môi trường, dọn dẹp nhà cửa khô ráo, hạn chế chuột, ếch và các loài vật nhỏ là thức ăn của rắn. Khi đi dọn dẹp hoặc sinh hoạt ngoài trời, nên mặc quần áo dài, đi ủng, mang găng tay, dùng gậy gõ phía trước để xua rắn, tránh thò tay, chân vào hang hốc hay nơi rậm rạp.
Khi đi lại ban đêm, mang theo đèn pin quan sát đường đi; nếu phát hiện rắn trong nhà, giữ khoảng cách an toàn và liên hệ người có chuyên môn xử lý, tuyệt đối không tự bắt hay giết rắn.
Việc nâng cao cảnh giác, chuẩn bị phương án xử trí và bảo vệ môi trường sống chính là cách hiệu quả giúp hạn chế tai nạn rắn cắn, bảo đảm an toàn cho người dân trong mùa mưa lũ.
Việt Nam ghi nhận khoảng 30.000 ca rắn cắn hằng năm với xu hướng gia tăng. Con số này nằm trong bức tranh toàn cầu đáng lo ngại khi theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 2023, có tới 5,4 triệu người bị rắn tấn công mỗi năm.
Trong số đó, con số tử vong dao động từ hơn 80.000 đến gần 140.000. Số ca tàn tật hoặc cụt chi do rắn cắn cao gấp ba lần số ca tử vong.
Từ năm 2017, WHO đã xếp rắn độc cắn vào nhóm 20 bệnh nhiệt đới bị lãng quên (NTDs), nhằm kêu gọi các quốc gia tăng cường giám sát và hỗ trợ điều trị.






























