Nguồn cung tín chỉ carbon thiếu hụt do sức mua lớn từ các Big Tech
Nhu cầu tăng vọt từ các 'ông lớn' công nghệ (Big Tech) để bù đắp lượng khí thải do hoạt động trí tạo nhân tạo (AI) gây ra đang góp phần gây ra tình trạng thiếu hụt về tín chỉ loại bỏ carbon (CRC) chất lượng cao. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng đây chính là điều cần thiết để thúc đẩy đầu tư vào thị trường mới nổi này.

Chồng khay đựng đá vôi đã qua xử lý, được sử dụng để hấp thụ CO2 từ không khí tại nhà máy của công ty Heirloom ở Tracy, California, Mỹ. Ảnh: Reuters
Làn sóng mua của các công ty như Microsoft và Google trong 2 năm qua đẩy giá CRC trong năm 2024 đắt hơn gần 4 lần so với các tín chỉ carbon giá thấp hơn được gắn với các dự án bảo tồn rừng.
Các chuyên gia cho biết kể từ năm 2019, đặc biệt là trong 2 năm qua, các tập đoàn công nghệ lớn đã chi hàng trăm triệu đô la cho các dự án loại bỏ carbon bền vững, tức các dự án thu giữ và lưu trữ carbon dioxide trong thời gian dài.
Theo công cụ theo dõi thị trường CDR.fyi, tổng cộng đã có 10 tỉ đô la Mỹ được chi trên thị trường tín chỉ CRC giao ngay và các thỏa thuận bao tiêu CRC dài hạn.
Các nhà khoa học cho rằng, các dự án loại bỏ carbon là công cụ cần thiết để làm chậm quá trình nóng lên toàn cầu bằng cách bù đắp lượng khí thải từ các ngành công nghiệp, chẳng hạn như sản xuất điện, vốn vẫn tiếp tục sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Tín chỉ liên quan đến các dự án như than sinh học, trong đó sinh khối được chuyển đổi thành một chất giống than củi có khả năng khóa carbon, hoặc thu giữ carbon trực tiếp không khí, được đánh giá là phương pháp loại bỏ carbon an toàn và lâu dài hơn. Những dự án loại bỏ carbon liên quan đến việc phục hồi đất bị suy thoái cũng được đánh giá cao.
Khi các công ty công nghệ mở rộng các trung tâm dữ liệu để cung cấp năng lượng cho AI, lợi nhuận và lượng khí thải nhà kính của họ đang tăng lên, tạo ra động lực cho nhu cầu tín chỉ CRC.
Nhiều công ty khác cũng đang tận dụng AI để mở rộng hoạt động kinh doanh và sử dụng một phần lợi nhuận để mua tín chỉ carbon, Brennan Spellacy, CEO công ty công nghệ khí hậu Patch cho biết.
“AI đang thúc đẩy lợi nhuận của các công ty và lợi nhuận thúc đẩy nhu cầu đầu tư tín chỉ carbon”, Spellacy phát biểu bên lề hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP30 của Liên Hợp Quốc đang diễn ra tại Brazil.
Các Big Tech đã cam kết sẽ loại bỏ hoàn toàn lượng khí thải của họ. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris năm 2015.
“Chúng tôi gửi tín hiệu nhu cầu mạnh mẽ thông qua các hợp đồng mua tín chỉ carbon dài hạn để mở ra một chu kỳ đổi mới, tài trợ và triển khai hiệu quả. Bằng cách neo giữ các dự án quy mô lớn, chúng tôi vừa thúc đẩy nguồn cung mới vừa để lại khoảng trống cho các doanh nghiệp khác tham gia”, người phát ngôn của Microsoft chia sẻ với Reuters.
Theo công nghệ khí hậu Patch, 1/3 trong số các yêu cầu mua tín dụng thông qua nền tảng Patch là than sinh họ nhưng loại tín chỉ này chiếm chưa đến 20% doanh số do nguồn cung khan hiếm.
Trong khi đó, tín chỉ tái trồng rừng chiếm 25% tổng nhu cầu, nhưng chỉ bán được 12%.
“Nhu cầu tín chỉ carbon chất lượng cao là rất thực tế, thể hiện qua các con số. Năm 2024, có 8 triệu tấn khí thải carbon loại bỏ bền vững được mua và đến nay, con số này là 25 triệu. Các tập đoàn công nghệ đóng góp lớn trong các con số này”, Lukas May, giám đốc thương mại của Carbon Registry Isometric nói.
Dữ liệu CDR.fyi cho thấy tính đến nay, chưa đến 1 triệu tấn tín chỉ loại bỏ carbon bền vững đã được phát hành, chủ yếu từ các dự án than sinh học.
Do nguồn cung khan hiếm, nhiều công ty đang tìm cách ký kết các thỏa thuận bao tiêu, giúp mở rộng nguồn cung bằng cách đảm bảo doanh số cho các nhà phát triển.
“Cuối cùng, nhu cầu tăng sẽ thúc đẩy nguồn cung tăng”, May nói thêm.
Đối với một số công ty, giải pháp cho tình trạng khan hiếm nguồn cung là tự tạo ra tín chỉ.
Pure Data Centres Group, một công ty có khách hàng là các công ty công nghệ lớn, lên kế hoạch chi 24 triệu bảng Anh (31,6 triệu đô la Mỹ) để xây dựng dự án than sinh học lớn nhất nước Anh để đảm bảo có đủ nguồn cung tín chỉ CRC.
A Healthier Earth, công ty con của Pure Data Centres Group sẽ là đơn vị sẽ điều hành dự án. Alastair Collier, giám đốc nghiên cứu và phát triển của công ty này cho biết, dự án sẽ bắt đầu hoạt động vào tháng 12, mở rộng quy mô trong 18 tháng để loại bỏ 9.000 tấn carbon mỗi năm.
Theo Reuters

































