Người Si La giữ rừng để hưởng nguồn lợi từ rừng

Thông qua tuyên truyền, vận động, ý thức bảo vệ rừng của người dân bản Nậm Sin ngày càng được nâng cao.

Gắn bó với những cánh rừng ở bản Nậm Sin ngay từ những ngày đầu thành lập bản, gần 45 năm qua, ông Hù Chà Thái luôn là một trong những người tiên phong bảo vệ rừng ở bản. Để những cánh rừng của bản xanh tốt như bây giờ theo ông Hù Chà Thái, khó nhất là những ngày đầu đi vận động bà con dân bản thay đổi thói quen khai thác tận diệt rừng. Bởi trước đây, người dân trong bản không lường trước được hậu quả của việc rừng bị tàn phá nên khi cần, họ cứ vào rừng chặt cây, lấy củi, khai thác lâm sản mà không suy nghĩ đến việc rừng sẽ cạn kiệt.

Ông Hù Chà Thái cho biết: Cán bộ địa phương, kiểm lâm địa bàn thường xuyên đến bản tuyên truyền Luật Bảo vệ phát triển rừng, hướng dẫn người dân cách chăm sóc, bảo vệ rừng để hưởng lợi từ rừng. Thế nhưng, chỉ 1, 2 cá nhân hiểu và bảo vệ rừng thì giữ rừng không nổi mà cần có sự chung tay của cả cộng đồng. Tôi đã đến từng nhà anh em, họ hàng thân thiết giải thích để mọi người hiểu, sau đó, mọi người lại tiếp tục vận động bà con trong bản, dòng họ cùng góp sức giữ rừng. Cứ như thế, theo thời gian tình yêu với rừng lớn dần trong cộng đồng.

Trước đây, những quy định giữ rừng của bản chỉ được truyền miệng nên hương ước chưa được thực hiện nghiêm túc. Sau đó, bản Nậm Sin đã lập một hương ước giữ rừng bằng văn bản. Hương ước nêu rõ: Mọi động vật trong rừng đều bị cấm săn bắt; người dân chỉ được phép khai thác những lâm sản phụ như hái măng, nhặt củi, cây dược liệu dưới tán rừng... Nếu ai chặt gỗ, phá rừng làm nương sẽ bị phạt tiền tùy theo mức độ; tiền phạt sẽ được thu từ phần hưởng tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Người dân bản Nậm Sin nhận tiền dịch vụ môi trường rừng.

Chuyện giữ rừng, bảo vệ rừng ở bản Nậm Sin giờ đây cũng bài bản hơn với những tổ, đội tuần rừng được thành lập, trong đó có sự tham gia của chính người dân trong bản, những người sống và gắn bó với rừng.

Trưởng bản Nậm Sin, Lỳ Hồng Sơn cho hay: Bản có 59 hộ dân thì cả 59 hộ đều có ít nhất một người là thành viên tổ bảo vệ rừng của bản. Đến nay, bản đã thành lập 5 đội tuần tra bảo vệ rừng, mỗi đội gồm 12 - 15 người. Những cánh rừng tự nhiên rộng bạt ngàn là thế nhưng mỗi tháng đều đặn từ 2 - 3 lần, tổ bảo vệ rừng đều đi kiểm tra từng tiểu khu, lối mòn. Vào mùa hanh khô những chuyến tuần rừng được tăng lên gấp đôi. Nhờ đó, từ nhiều năm nay bản không để xảy ra vụ phá rừng hay cháy rừng nào.

Hiểu được rừng là tài sản sinh lợi chung của cộng đồng, quản lý, bảo vệ và phát triển rừng là trách nhiệm chung của cộng đồng, người Si La ở bản Nậm Sin giữ rừng như bảo vệ chính tài sản của mình. Nhờ đó, trong số hơn 485ha diện tích rừng bản Nậm Sin được giao quản lý, bảo vệ đến nay đã có gần 410ha diện tích được cung ứng dịch vụ môi trường rừng với số tiền được chi trả từ 300 – 400 triệu đồng/năm. Hưởng lợi từ chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng giúp cho người dân có thêm thu nhập, nâng cao tinh thần trách nhiệm trong quản lý, bảo vệ rừng.

Rừng được bảo vệ tốt góp phần cung cấp nguồn nước dồi dào phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho người dân bản Nậm Sin.

Những cánh rừng ở Nậm Sin được bảo vệ xanh tốt không chỉ giúp giữ đất, mà còn cung cấp nguồn nước dồi dào phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Từ đây, người dân trong bản đã tích cực mở rộng diện tích khai hoang ruộng nước; chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện của địa phương. Đến nay, bản Nậm Sin có khoảng 30ha diện tích gieo trồng lúa nước; gần 1,5ha diện tích ao nuôi cá.

Mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức trong công cuộc giữ rừng, song không thể phủ nhận những chuyển biến tích cực trong công tác quản lý, bảo vệ rừng ở Nậm Sin. Đáp lại sự trân trọng, giữ gìn rừng bằng cả tấm lòng của cộng đồng người Si La những cánh rừng nơi đây luôn xanh ngút ngàn theo năm tháng. Để rồi, được rừng che chở, đời sống người dân ở Nậm Sin cũng từng bước được nâng cao nhờ nguồn lợi mà rừng mang lại.

Thu Hằng