Người 'kể chuyện' Cao Bằng và hành trình kết nối sức mạnh đại đoàn kết

Anh Hà Kim Cương (SN 1978, dân tộc Tày, trú phường Tân Giang, Cao Bằng), người sáng lập Fanpage “Cao Bằng Hóng”.

Những ngày tháng 11, khi cả nước đang hướng về Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc, chúng tôi tìm gặp anh Hà Kim Cương (dân tộc Tày, trú Tổ Hòa Chung 6, phường Tân Giang, Cao Bằng), người mà đồng bào Cao Bằng quen gọi với cái tên trìu mến "Hóng". Anh là "cha đẻ" của fanpage Facebook "Cao Bằng Hóng", một địa chỉ đã trở thành cầu nối cho hàng chục tỷ đồng cứu trợ, dựng nên những mái nhà, phòng học, cây cầu và thắp sáng niềm tin ở những bản làng xa xôi nhất.

Từ kỹ sư bảo hộ lao động đến "sứ giả" của non nước Cao Bằng

Sáu năm trước, Hà Kim Cương vẫn là một kỹ sư bảo hộ lao động tại Công ty CP Gang thép Cao Bằng. Công việc ổn định, nhưng ngọn lửa đam mê "kể chuyện quê hương" cứ thôi thúc anh. Anh nhìn sang Hà Giang, thấy họ "biến khó thành lợi thế nhờ truyền thông mạnh" và tự hỏi: "Tại sao không thử làm điều ấy với Cao Bằng?".

Năm 2019, anh đưa ra một quyết định táo bạo: Nghỉ việc. Anh bắt đầu đi khắp các nẻo Cao Bằng, học và kể lại câu chuyện non nước quê hương bằng mạng xã hội". Trang "Cao Bằng Hóng" ra đời từ đó, ban đầu chỉ là những clip giới thiệu điểm đến, phong tục, bản sắc các dân tộc. "Nếu mình làm tử tế, có thương hiệu và cộng đồng tin tưởng, thì rồi việc mưu sinh sẽ ổn. Quan trọng hơn, mình được thỏa đam mê và góp phần quảng bá văn hóa, du lịch tỉnh nhà", anh Cương tâm niệm.

Anh Cương (ngoài cùng, bên phải) đưa đoàn mạnh thường quân ủng hộ các gia đình chịu thiệt hại do bão số 10, 11 trên địa bàn phường Thục Phán, phường Tân Giang (Cao Bằng) với tổng số tiền 500 triệu đồng, tháng 10/2025.

Nhưng cơ duyên thiện nguyện đến với anh còn sớm hơn. Từ năm 2018, trước cả khi trang nổi tiếng, anh đã tự kết nối giúp những hoàn cảnh khó khăn. Khi "Cao Bằng Hóng" lớn mạnh, những tin nhắn nhờ giúp đỡ từ hộ nghèo, bệnh nhân, thầy cô giáo gửi về ngày một nhiều. Anh nhận ra mình có một trách nhiệm khác: Trở thành cầu nối.

Và anh chọn một lối đi riêng, một nguyên tắc "sống còn" để giữ được niềm tin của cộng đồng: Minh bạch. "Tôi không nhận tiền vào tài khoản cá nhân. Tôi không làm thủ quỹ, không giữ tiền. Tôi chỉ xác minh, đăng tải, kết nối và mạnh thường quân chuyển trực tiếp cho người thụ hưởng, hoặc thông qua Mặt trận Tổ quốc và chính quyền địa phương", anh Cương nhấn mạnh.

Anh Cương kết nối xây dựng cầu dân sinh, như cây cầu ở bản Ỏ (xã Bảo Lạc) giúp người dân đi lại an toàn, thuận tiện hơn, năm 2024.

Nguyên tắc của anh là "làm ít nhưng làm đúng". Mỗi trường hợp kêu gọi đều phải có giấy xác nhận rõ ràng từ chính quyền, từ Mặt trận Tổ quốc cấp xã, huyện. Mỗi năm, anh cùng cộng đồng tập trung triển khai 7-8 chương trình an sinh lớn: Xây cầu, xây trường, kéo điện, hỗ trợ vùng thiên tai.

Anh Cương kể, có gia đình ở xã Trà Lĩnh điều trị ở Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), hoàn cảnh quá khó khăn, anh đăng bài, chỉ ba ngày cộng đồng chuyển về hơn 200 triệu đồng. Người nhà phải gọi điện xin "dừng giúp" vì đã đủ. Hay có ông cụ neo đơn, anh kêu gọi 2-3 ngày được hơn 200 triệu đồng, anh lại vội vàng gỡ số tài khoản, cập nhật để cộng đồng yên tâm. Sự minh bạch, dứt khoát ấy đã biến Cao Bằng Hóng thành một địa chỉ tin cậy.

Thông qua fanpage “Cao Bằng Hóng”, anh Cương đã kêu gọi, kết nối được 220 triệu đồng để hỗ trợ cháu Nông Hữu Phúc ở xóm xóm Khuổi Sang, sinh năm 2023 (xã Cốc Pàng) chữa bệnh.

"Cầu nối" của lòng dân và vai trò "nhạc trưởng" của Mặt trận

Hành trình thiện nguyện của anh Cương không hề đơn độc. Khi bão lũ xảy ra, phương tiện cá nhân của anh không thể vận chuyển khối lượng hàng lớn hay vào được những vùng ngập sâu, sạt lở. Lúc ấy, MTTQ trở thành "nhạc trưởng", huy động cả hệ thống - từ xe quân đội, ca-nô đến lực lượng dân quân, đoàn thanh niên,... để đưa hàng cứu trợ đến đúng nơi cần nhất.

"Sức tôi có hạn, nhưng Mặt trận là sức của cả hệ thống chính trị. Có những thời điểm, Mặt trận huy động cả xe quân đội, ca-nô vào vùng ngập. Khi nhiều đoàn lên cùng lúc, Mặt trận lập tức phân luồng: Xe này đi xã nào, thôn nào, tránh chồng chéo, bảo đảm nơi nguy cấp được ưu tiên", anh Cương nói.

Càng làm, anh càng thấm thía vai trò quy tụ, điều phối, giữ kỷ cương của Mặt trận. Đó chính là sức mạnh của đại đoàn kết, để tấm lòng của nhân dân cả nước đến đúng người, đúng chỗ, đúng thời điểm. Dấu ấn sâu đậm nhất là đợt bão số 3 (Yagi) tháng 9/2024. Cao Bằng chịu thiệt hại nặng nề. Chỉ riêng nhóm của anh Cương đã kêu gọi được 2,4 tỷ đồng và 8 tấn nhu yếu phẩm. Trong khi đó toàn bộ mạng lưới mà anh làm cầu nối đã chung tay hỗ trợ khoảng 16 tỷ đồng.

32 căn nhà kiên cố, mỗi căn trị giá 100 triệu đồng, đã được dựng lên ở huyện Nguyên Bình (nay là xã Nguyên Bình), giúp bà con rời vùng sạt lở đến nơi ở an toàn. "Mỗi lần đến trao nhà, nhìn bà con nắm tay mình khóc vì lần đầu trong đời nhận được khoản hỗ trợ lớn, tôi lại thấy việc mình làm - dù chỉ là chiếc 'cầu nối' - vẫn thật có ý nghĩa", anh Cương xúc động nói.

Anh Cương kết nối các mạnh thường quân xây dựng, khánh thành công trình “Đưa ánh sáng về bản” đưa đường điện kéo dài 8km về điểm Trường Tiểu học Thôn Lũng (xã Khánh Xuân), tháng 12/2024.

Ý nghĩa ấy còn là 8km đường điện được kéo về điểm trường và bản làng ở xã Khánh Xuân, huyện Bảo Lạc (nay là xã Bảo Lạc). Trước đó, thầy cô trò phải dùng đèn năng lượng mặt trời. Chỉ sau 2 ngày anh đăng tải, một trường học ở Hà Nội đã nhận hỗ trợ toàn bộ kinh phí hơn 500 triệu đồng.

"Hôm bật cầu dao, phòng học sáng choang, thầy cô có điện soạn bài, cả bản có điện sinh hoạt ổn định. Đó là thứ ánh sáng rất thật, rất ấm áp", anh Cương nhớ lại. Rồi những cây cầu dân sinh mọc lên, như cây cầu ở bản Ỏ, xã Đình Phùng (nay là xã Bảo Lạc), để trẻ em đến lớp không còn hiểm nguy, để bà con qua suối an toàn.

Đầu tháng 10/2025, bão số 10 (Bualoi) và bão số 11 (Matmo) liên tiếp đổ vào Cao Bằng, mưa lớn gây sạt lở nghiêm trọng. Giữa những chuyến đi cứu trợ ròng rã, có một câu chuyện khiến anh xúc động mãi: Một đoàn xe tải 8 tấn chở hàng cứu trợ từ Quảng Ninh lên, khi gần đến nơi, tới đoạn đèo Khau Múc (xã Kim Đồng) thì bị lật do sạt lở, xe hư hỏng nặng. Biết tin, anh lập tức đăng lời kêu gọi: “Bà con ơi, giúp những người đang đi giúp mình!”.

Anh Quân, thành viên Đoàn Hải Hà (Quảng Ninh), gặp nạn tại đèo Khau Múc khi lái xe tải 8 tấn chở hàng cứu trợ bà con vùng lũ Cao Bằng.

Chỉ một ngày, cộng đồng gửi 45 triệu đồng giúp nhà xe. Đại diện nhà xe gọi cho anh, nói: "Anh ơi, bọn em xin nhận 15 triệu thôi, phần còn lại 30 triệu xin chuyển về lại bà con Cao Bằng". Họ tự thuê xe cứu hộ, gom hàng và tiếp tục hành trình ngược lên vùng lũ. "Tấm lòng 'không để ai bị bỏ lại' đôi khi hiện ra mộc mạc như thế: Người vừa gặp nạn vẫn nghĩ đầu tiên đến đồng bào vùng lũ", anh Cương chiêm nghiệm.

Trong những ngày đầu tháng 11/2025, trang Cao Bằng Hóng vẫn không một ngày ngơi nghỉ. Anh Cương kết nối mạnh thường quân hỗ trợ 400 triệu đồng cho bà con phường Thục Phán và xã Hòa An. Anh lặn lội tiền trạm vào tận xóm Cà Lò, Hò Lù (xã Khánh Xuân), chuẩn bị cho chương trình "Nấu cơm tại bản" và 500 suất quà. Anh đồng hành cùng Hội Đại Bi (TPHCM) và Chùa Pháp Vân (Canada) trao hàng ngàn suất quà tại 12 xã, phường bị ảnh hưởng nặng nề nhất .

Bà con đồng bào dân tộc Dao ở bản Cà Lò (xã Khánh Xuân) nhận đồ cứu trợ (nhu yếu phẩm, vật dụng sinh hoạt thiết yếu) qua sự kết nối của anh Cương với các mạnh thường quân, tháng 11/2025.

Song song với hoạt động thiện nguyện, anh Cương vẫn không quên cái "gốc" của mình: Kể chuyện văn hóa. Là người Tày, anh luôn tự hào lưu giữ và giới thiệu nét đẹp của các dân tộc Cao Bằng qua ống kính và trang viết. Anh từng ghi lại hình ảnh bộ trang phục phụ nữ Dao Tiền được may, thêu, đính bạc công phu trị giá hơn 120 triệu đồng, hay bộ đồ của phụ nữ Nùng chạm bạc tinh xảo trị giá khoảng 20 triệu đồng. Với anh, đó không chỉ là những tấm vải và sợi chỉ, mà là "căn cước được thêu bằng thời gian", thứ để người trẻ thêm tự hào, trân trọng và trở thành người kể chuyện văn hóa của chính quê hương mình.

Với những cống hiến thầm lặng đó, anh Cương đã nhiều lần được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tặng giấy khen. Đặc biệt, dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 vừa qua, anh vinh dự là một trong những cá nhân tiêu biểu cả nước được mời gặp mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhận Kỷ niệm chương.

Anh Cương được biểu dương và tặng kỷ niệm chương tại buổi gặp mặt của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam với các đại biểu tiêu biểu đại diện các tầng lớp nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, tháng 8/2025.

Nói về những đóng góp ấy, bà Nông Thị Bích Thủy, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tam Kim, nguyên cán bộ MTTQ huyện Nguyên Bình (cũ), cho rằng: "Anh Cương là người tận tâm, luôn đồng hành cùng địa phương trong nhiều hoạt động hỗ trợ bà con. Không chỉ góp sức trong công tác cứu trợ, anh còn giúp quảng bá hình ảnh Cao Bằng qua những video và bài viết đầy cảm xúc. Trang Cao Bằng Hóng đã trở thành cầu nối tích cực, lan tỏa thông tin tốt đẹp và gắn kết cộng đồng, kể cả những người con xa quê hướng về quê hương".

Khi được hỏi về gia đình, anh cười hiền. Hậu phương của anh là người vợ làm viên chức, cũng phụ trách lĩnh vực chính sách xã hội nên rất thấu hiểu công việc của chồng. Những mùa cứu trợ, anh dừng hết các hoạt động dịch vụ media, vợ anh lại gánh bớt việc nhà, động viên anh yên tâm đi làm thiện nguyện. "Tôi không dám nói mình làm được điều gì lớn lao. Tôi chỉ là 'Hóng' - người thích nghe, thích nhìn, thích kể chuyện Cao Bằng, và đứng giữa để nối những bàn tay", anh Cương khiêm tốn nói.

Bài viết về lễ Tẩu Sai của dân tộc Dao Tiền ở Cao Bằng trên fanpage "Cao Bằng Hóng".

Sau 7 năm bền bỉ làm cầu nối, anh Cương đúc kết một điều giản dị: "Khi cộng đồng tin nhau, đại đoàn kết không phải khẩu hiệu, mà là hành động". Từ một cú điện thoại của Mặt trận, một bài đăng đúng lúc, một cú chuyển khoản nhỏ, đến cây cầu dựng lên, bóng đèn bật sáng - tất cả ghép lại thành tấm khiên chung để không ai bị bỏ lại phía sau.

Nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam; Ngày truyền thống MTTQ Việt Nam(18/11/1930 - 18/11/2025), anh Cương chỉ mong một điều: "Chúng ta tiếp tục nắm tay nhau - chính quyền địa phương, Mặt trận, các đoàn thể, doanh nghiệp, người trẻ và bà con xa quê,… để cùng giữ gìn bản sắc và vun đắp con đường phát triển cho quê hương".

Chắc chắn, Cao Bằng Hóng sẽ còn kể, còn kết nối, cho đến khi những nếp nhà vùng cao ai cũng có điện, những bản vượt suối đều có cầu... và những mùa bão về ít nước mắt hơn.

Trường Hùng