Người dân Sơn La kêu cứu vì bãi tập kết, trung chuyển quặng gây ô nhiễm môi trường

Có mặt tại bản Híp, xã Chiềng Khương, tỉnh Sơn La ngày 12/11/2025, phóng viên VOV ghi nhận, bãi trung chuyển, tập kết quặng nằm giáp ranh giữa bản Híp và bản Liên Hồng của xã Chiềng Khương; xung quanh bãi tập kết được xây bằng gạch có cổng ra vào và nằm cạnh Quốc lộ 4G. Tại khu vực sân của bãi tập kết có khoảng 200m3 quặng sắt; 2 chiếc máy xúc (nhãn hiệu Komat’su PC120; Doosan) và một chiếc xe đầu kéo nhãn hiệu SITRAX mang BKS 26H - 010.58 đang được máy xúc múc lên thùng để chở đi tiêu thụ.

Bãi tập kết quặng nằm ngay gần khu dân cư và đất sản xuất nông nghiệp của các hộ dân

Ở ngay cạnh bãi tập kết, anh Lường Văn Vân, người dân bản Híp, xã Chiềng Khương bức xúc chia sẻ: “Gia đình bị ảnh hưởng rất nặng nề, thứ nhất là cây ăn quả, hoa màu; thứ hai là nhiễm vào nước sinh hoạt gia đình, mưa to nước thải chảy như dòng suối. Gia đình cố gắng khắc phục bằng cách khơi rãnh để không cho nước chảy thẳng vào trong nhà, nhưng khơi sang bên khác lại ảnh hưởng đến nhà hàng xóm”.

Thời điểm phóng viên đến bãi tập kết, các phương tiện vẫn đang hoạt động vận chuyển

Cùng chung nỗi bức xúc, ông Tòng Sơn Bình ở bản Híp cũng cho biết, vào những ngày mưa, nước có màu đen từ bãi cứ thế đổ ào ào xuống vườn, xuống nhà. Trời nắng thì bụi bặm, hoa màu gia đình đang canh tác ở vườn bị bụi quặng bám đen, không thể dùng được. Để khắc phục, gia đình phải mua gạch, cát, xi về để xây thành tường ngăn không cho nước ô nhiễm chảy vào nhà.

“Mùa mưa nước chảy ào ào, màu đen xì, đổ xuống vườn, xuống nhà luôn, trời nắng thì bụi bẩn. Bây giờ quặng làm ở đây, gần nhà, tôi mong muốn cấp ủy đảng, chính quyền, nhà nước giúp đỡ, giải tỏa bãi tập kết quặng ở khu vực này, đảm bảo sức khỏe cho nhân dân, cho con cháu”, ông Bình nói.

Hoạt động tập kết, trung chuyển quặng gây ảnh hưởng đến đời sống sản xuất, sức khỏe của các hộ dân xung quanh

Theo ông Lò Văn Xuân, Bí thư chi bộ, Trưởng bản Híp, xã Chiềng Khương, tỉnh Sơn La, khu vực này có hơn 20 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó bản Liên Hồng 13 hộ dân, bản Híp có 9 hộ. Bãi tập kết nằm ở khu vực giáp ranh của 2 bản nên khi nhận thông tin phản ánh của người dân, bản đã báo cáo lên UBND xã.

“Trước đây, bà con không biết loại quặng này độc hại, cứ tưởng chỉ như cát bình thường. Nhưng đến giờ, khi hiểu rõ mức độ nguy hiểm, mọi người rất lo lắng. Chúng tôi mong muốn bãi tập kết quặng dừng hoạt động và không tiếp tục đặt tại khu vực này”.

Anh Lường Văn Vân, người dân bản Híp phải khắc phục bằng cách lấy bao tải bịt các lỗ trên tường rào, hạn chế nước ô nhiễm chảy vào nương vườn của gia đình

Trao đổi với phóng viên VOV, ông Tòng Văn Việt, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Khương cho biết: Trước đây trên địa bàn xã có 3 điểm tập kết quặng, đến nay 1 điểm đã dừng hoạt động.

Ông Tòng Sơn Bình xây tường, ngăn không cho nước chảy vào nhà

Riêng điểm tập kết quặng tại địa điểm giáp ranh bản Híp và bản Liên Hồng, khi Sở Nông nghiệp và Môi trường, Công an tỉnh phối hợp với UBND xã đến kiểm tra, làm việc thì hộ gia đình đã cam kết dừng việc tập kết, vận chuyển quặng. Xã cũng đã giao cho Ban quản lý bản, tổ an ninh của bản và Công an xã theo dõi việc chấp hành của hộ gia đình nói trên, nếu tiếp tục vi phạm, xã sẽ xử lý theo quy định và trình lên cấp trên để ngăn chặn triệt để vi phạm.

“Vừa rồi xã đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và môi trường, Công an tỉnh kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm, đến thời điểm hiện tại chưa có kết quả. Về lâu dài, xã sẽ tiếp tục rà soát, khảo sát địa điểm nào đó để quy hoạch bãi tập kết đảm bảo theo đúng quy định, hướng dẫn của nhà nước, tạo điều kiện để nhân dân phát triển kinh tế, không gây ô nhiễm môi trường”.

Đất, đá trong nương vườn của các hộ gia đình đổi màu do bụi và nước từ bãi tập kết quặng chảy qua

Ông Tòng Văn Việt cho biết thêm, ngày 23/9 vừa qua, UBND xã Chiềng Khương đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực đất đai đối với ông Phạm Văn Hải (cho thuê đất làm bãi tập kết quặng) trú tại bản Híp, xã Chiềng Khương về hành vi sử dụng đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất phi nông nghiệp (không phải đất ở) mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép, trên diện tích 396m2, mức phạt là 4.000.000 VNĐ.

Lãnh đạo UBND xã Chiềng Khương kiểm tra hoạt động tập kết, trung chuyển quặng

Đồng thời, yêu cầu hộ gia đình ông Hải buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất và buộc phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính hơn 1,2 triệu đồng. Thời hạn khắc phục hậu quả là 15 ngày.

Xã Chiềng Khương cũng đã báo cáo lãnh đạo tỉnh để có giải pháp đưa bãi tập kết vào khu quy hoạch, vừa đảm bảo môi trường, vừa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và mong muốn lãnh đạo tỉnh Sơn La cùng vào cuộc, chỉ đạo khắc phục trong thời gian sớm nhất.

Phóng viên VOV sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này.

Nhóm PV/VOV-Tây Bắc