Người dân chia sẻ thông tin về điện mặt trời mái nhà góp phần bảo đảm an toàn hệ thống

Theo thông tin tại tọa đàm, những năm gần đây, điện mặt trời mái nhà đã có bước phát triển vượt bậc, góp phần giảm áp lực cho hệ thống điện quốc gia, đặc biệt là vào các giờ cao điểm, thực hiện xu hướng chuyển dịch năng lượng, giảm phát thải. Bên cạnh đó, còn giúp người dân, doanh nghiệp tiết kiệm chi phí tiền điện hàng tháng, góp phần hình thành thị trường dịch vụ về năng lượng tái tạo…

Tuy nhiên, điện mặt trời mái nhà phát triển quá nóng cũng sẽ gây ra những hệ lụy không đáng có như quá tải lưới phân phối, nguy cơ cháy nổ và các nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng điện… nếu không có biện pháp quản lý.

Quang cảnh tọa đàm.

Bộ Công Thương đã tham mưu, xây dựng, trình Chính phủ các Nghị định nhằm hiện thực hóa chủ trương phát triển năng lượng tái tạo của Đảng, Nhà nước cũng như Luật Điện lực và các chiến lược khác. Trong đó, phải kể đến nội dung điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu trong Nghị định số 58/2025/NĐ-CP.

Chia sẻ tại tọa đàm, ông Trần Hoài Trang, Phó cục trưởng Cục Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, các chủ trương, cơ chế, chính sách phát triển năng lượng tái tạo nói chung, trong đó có điện mặt trời mái nhà, đặc biệt là điện tự sản, tự tiêu đã được xác định rõ ràng, có mục tiêu cụ thể, góp phần không nhỏ bảo đảm an ninh năng lượng.

Theo ông Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng ban Kinh doanh, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), ngay khi Nghị định 58 được ban hành, EVN đã thiết lập công cụ để người dân có thể thông tin thuận tiện nhất với các hình thức thông báo trên trang web, ứng dụng điện tử và các phương tiện khác. Hiện tại, các hệ thống này đã được xây dựng và vận hành ổn định để người dân có thể thông báo về lắp đặt điện mặt trời mái nhà một cách dễ dàng.

Ông Nguyễn Quốc Dũng cho biết, việc vận hành lưới điện có nhiều vấn đề liên quan đến kỹ thuật, phải xây dựng kế hoạch ngắn hạn, dài hạn dựa trên dự báo lượng phụ tải và chuẩn bị nguồn phát. "Thời gian qua, lượng pin mặt trời mái nhà phát triển tương đối nhiều nhưng con số EVN thống kê được còn ít, chủ yếu do EVN tự khảo sát, tìm hiểu, dẫn đến dự báo phụ tải không chính xác và có thể gây ra khó khăn trong vận hành hệ thống", ông Nguyễn Quốc Dũng chia sẻ.

Các đại biểu chia sẻ thông tin tại tọa đàm.

Liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn hệ thống, ông Nguyễn Bá Hoài, Phó trưởng phòng Năng lượng tái tạo, Công ty Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) nhấn mạnh, việc có đầy đủ thông tin về các hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu là hết sức cần thiết cho công tác vận hành. Đặc biệt trong việc dự báo khả năng phát điện của loại hình nguồn điện này, bảo đảm cung cấp điện an toàn, ổn định.

Theo đó, điều quan trọng nhất là phải có thông số về quy mô lắp đặt loại hình này, qua đó dự báo được tổng công suất điện mặt trời mái nhà có thể phát ra trong từng giờ, từng ngày, theo diễn biến thời tiết. Nếu thiếu dữ liệu cơ bản này, độ chính xác của các mô hình dự báo sẽ bị hạn chế, dẫn tới những sai số trong tính toán huy động nguồn, đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của người dân, ảnh hưởng đến tính an toàn, ổn định của toàn hệ thống điện quốc gia nói chung.

"Việc người dân và doanh nghiệp cung cấp thông tin về điện mặt trời mái nhà không chỉ phục vụ công tác quản lý, mà trước hết là giúp những người làm công tác điều độ có được bức tranh đầy đủ hơn để bảo đảm hệ thống điện quốc gia vận hành an toàn, ổn định và hiệu quả hơn", ông Nguyễn Bá Hoài bày tỏ.

TS Hà Đăng Sơn, chuyên gia năng lượng, cho rằng, Nhà nước hiện rất tạo điều kiện để người dân lắp đặt điện mặt trời mái nhà, bãi bỏ nhiều quy định về giấy phép, thủ tục, hồ sơ. Cùng với đó, cần có sự hợp tác của người dân để chia sẻ thông tin. Nếu không có thông tin đầy đủ sẽ dẫn đến những rủi ro, ảnh hưởng đến hệ thống điện. Theo TS Hà Đăng Sơn, việc đăng ký thông tin cũng giúp người dân tránh được nguy cơ sử dụng những thiết bị điện trôi nổi, không bảo đảm chất lượng hoặc thi công bởi những nhà thầu không đủ kinh nghiệm dẫn tới hệ lụy như nguy cơ cháy, nổ.

Bên cạnh đó, theo ý kiến chuyên gia, muốn người dân chia sẻ thông tin, trong công tác quản lý Nhà nước cần xây dựng quy trình thủ tục đơn giản, dễ dàng, nêu rõ đầu mối để tiếp nhận thông tin đăng ký, tạo thuận lợi nhất cho người dân.

MẠNH HƯNG