Nghiên cứu mở rộng thí điểm miễn giấy phép xây dựng hiệu quả

Thí điểm miễn giấy phép xây dựng với người dân tại khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500. (Ảnh: MAI HOA/BÁO NHÂN DÂN)

Cụ thể, theo tinh thần của Công điện số 133/CĐ-TTg ngày 12/8/2025 về việc đẩy mạnh thực hiện một số nhiệm vụ, giải pháp nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng cùng các bộ, ngành, địa phương quyết liệt đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án giao thông chiến lược, quan trọng quốc gia… bảo đảm mục tiêu hoàn thành ít nhất 3.000km đường bộ cao tốc, hơn 1.700km đường bộ ven biển trong năm 2025. Đồng thời, tập trung giải ngân 100% kế hoạch vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước năm 2025 và toàn bộ số vốn đầu tư công từ nguồn tăng thu, tiết kiệm chi ngân sách Nhà nước của năm 2024.

Thủ tướng cũng chỉ đạo Bộ Xây dựng, các bộ, cơ quan phối hợp với Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội tổng kết, đánh giá việc thí điểm miễn giấy phép xây dựng đối với người dân tại khu vực đã có quy hoạch chi tiết 1/500, đồng thời nghiên cứu khả năng mở rộng phạm vi áp dụng, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong quý IV/2025.

Trước đó, theo Công điện số 78, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương rà soát, cắt giảm ít nhất 30% thời gian, chi phí và điều kiện hành chính liên quan lĩnh vực xây dựng, trong đó chú trọng giảm thủ tục cấp giấy phép xây dựng cho các dự án đã có quy hoạch 1/500 hoặc thiết kế đô thị được phê duyệt.

Thực tế, Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội triển khai, kết quả bước đầu cho thấy, cần nghiên cứu mở rộng miễn giấy phép xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.

Các địa phương phải xem việc miễn giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ tại khu vực đã có quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/500 như là sản phẩm hành chính sau sáp nhập. Người dân không còn mang giấy tờ đi xin xây nhà như trước đây, mà làm đúng theo quy hoạch đã được duyệt.

Miễn giấy phép xây dựng, người dân không mất thời gian, giảm được chi phí, trong đó có cả chi phí xin-cho. Tuy nhiên, những trường hợp lợi dụng chính sách nhằm vi phạm quy định về xây dựng, môi trường, an toàn lao động, phải bị xử lý thật nghiêm.

Cần lưu ý, ngay cả khi quy định bắt buộc về cấp phép xây dựng, vẫn có không ít trường hợp cán bộ chính quyền "bảo kê", hoặc người dân cố tình vi phạm về chiều cao, mật độ, kiến trúc, khoảng lùi... phá vỡ quy hoạch và ảnh hưởng đến hạ tầng đô thị, vi phạm về phòng cháy, chữa cháy. Do đó, miễn giấy phép xây dựng phải đi liền với tăng cường kiểm tra, kiểm soát, để bảo đảm kỷ cương phép nước. Trách nhiệm của chính quyền nặng nề hơn, cán bộ thực thi công vụ phải công minh, liêm chính.

Mở rộng miễn giấy phép xây dựng là chính sách tốt đẹp, nhưng chính quyền, người dân đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Từ cán bộ đến người dân, ai làm sai đều phải bị xử lý tùy theo trách nhiệm và mức độ vi phạm.

LÊ ANH