Nghị quyết 72-NQ/TW: 'Lực đẩy' quan trọng cho sự phát triển của y tế tư nhân
Trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới toàn diện, đồng bộ, hướng tới mục tiêu xây dựng đất nước dân chủ, công bằng, văn minh, Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân ra đời như một luồng gió mới, mang theo sức sống mãnh liệt cho ngành Y tế nói chung và cộng đồng y tế tư nhân (YTTN) nói riêng. Cuộc trao đổi sau đây giữa Báo Pháp luật Việt Nam và Giáo sư, Viện sĩ danh dự Nguyễn Văn Đệ - Chủ tịch Hiệp hội Bệnh viện tư nhân (BVTN) Việt Nam; Thành viên Hội đồng Tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ càng sáng rõ hơn nhận định này.
Thưa Giáo sư, Nghị quyết 72-NQ/TW được đánh giá là dấu mốc quan trọng trong lĩnh vực y tế. Với tư cách là Chủ tịch Hiệp hội BVTN Việt Nam, ông đánh giá thế nào về ý nghĩa tổng thể của Nghị quyết này đối với hệ thống y tế?
- Xét về mặt khoa học và chiến lược, Nghị quyết 72 đã phân tích sâu sắc thực trạng hệ thống y tế Việt Nam, chỉ rõ những thành tựu đạt được dưới sự lãnh đạo của Đảng, đồng thời thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế, bất cập tồn tại, trong đó có những rào cản lớn đối với sự phát triển của YTTN. Bên cạnh việc nâng cao năng lực phòng ngừa, kiểm soát dịch bệnh, hoàn thiện hệ thống y tế cơ sở, Nghị quyết đã vạch ra lộ trình rõ ràng, khả thi đến năm 2030 và tầm nhìn 2045, với những chính sách mang tính đột phá nhằm tháo gỡ những vướng mắc lâu nay.
Đặc biệt, Nghị quyết tập trung vào vai trò của YTTN như một động lực then chốt, tạo điều kiện thuận lợi để khu vực này đầu tư, mở rộng, góp phần giảm tải cho y tế công lập và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân (CSSKND). Với cộng đồng YTTN, đây là “cơ hội vàng” để vượt qua những trở ngại lớn, từ hạn chế về đất đai, tài chính đến các rào cản pháp lý, để vươn mình phát triển mạnh mẽ.

Những BVTN quy mô lớn sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ trong nước, thúc đẩy quảng bá hình ảnh y tế Việt Nam ra thế giới. (Ảnh: BV Đa khoa Hùng Vương)
Điểm nổi bật của Nghị quyết 72 là khuyến khích phát triển YTTN, tăng cường hợp tác công - tư trong CSSK. Giáo sư nhìn nhận thế nào về những đột phá, cơ hội mới mà Nghị quyết mở ra cho khối YTTN?
- Một trong những điểm nhấn quan trọng của Nghị quyết 72 là việc đưa ra các cơ chế, chính sách cụ thể nhằm tháo gỡ những khó khăn lớn nhất mà YTTN đang đối mặt, đồng thời tạo động lực mạnh mẽ để khu vực này phát triển bền vững. Những chính sách này không chỉ mang tính đột phá mà còn thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với vai trò của YTTN trong sự nghiệp CSSKND.
Đầu tiên, việc ưu tiên quỹ đất sạch, đất thu hồi từ các dự án, cùng với việc cho phép chuyển đổi linh hoạt mục đích sử dụng đất sang đất y tế, là một bước tiến lớn, giải quyết triệt để vấn đề đất đai - một trong những rào cản lớn nhất đối với các nhà đầu tư YTTN kéo dài, dai dẳng trong suốt nhiều thập kỷ qua. Trong bối cảnh quỹ đất tại các đô thị lớn ngày càng khan hiếm, chính sách này sẽ giúp các BVTN tiếp cận nguồn lực đất đai một cách dễ dàng hơn, đồng thời tạo điều kiện để xây dựng các cơ sở y tế hiện đại, quy mô lớn, tạo nền tảng quan trọng để phát triển các bệnh viện chuyên sâu, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của Nhân dân, đồng thời giảm áp lực cho hệ thống y tế công lập.
Thứ hai, việc cho phép áp dụng cơ chế giải phóng mặt bằng nhanh để phát triển cơ sở CSSK là một quyết định trí tuệ, sáng kiến mang tính đột phá, giúp rút ngắn thời gian triển khai các dự án YTTN. Trước đây, quy trình giải phóng mặt bằng thường kéo dài, phức tạp, gây chậm trễ và tăng chi phí đầu tư. Với cơ chế mới, các nhà đầu tư YTTN có thể triển khai dự án một cách nhanh chóng, hiệu quả, từ đó sớm đưa vào hoạt động các cơ sở y tế chất lượng cao, phục vụ cộng đồng.
Thứ ba, chính sách không thu tiền sử dụng đất, giảm hoặc miễn tiền thuê đất đối với cơ sở YTTN phi lợi nhuận là một nội dung mang tính nhân văn sâu sắc. Đối với các cơ sở YTTN không vì mục tiêu lợi nhuận, đây là sự hỗ trợ thiết thực, giúp giảm đáng kể chi phí vận hành, từ đó tạo điều kiện để họ cung cấp dịch vụ y tế với giá cả hợp lý, tiếp cận được với nhiều tầng lớp Nhân dân, đặc biệt là những người có thu nhập thấp, điều này đã rõ nét cho định hướng của Đảng trong việc phát triển y tế toàn diện, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Thứ tư, việc không áp thuế thu nhập doanh nghiệp đối với cơ sở YTTN phi lợi nhuận, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, là một chính sách đột phá, tạo động lực mạnh mẽ để khu vực này phát triển. Trước đây, gánh nặng thuế đã là một rào cản lớn khiến nhiều tổ chức YTTN gặp khó khăn trong việc duy trì hoạt động. Với chính sách này, các cơ sở y tế phi lợi nhuận có thể tái đầu tư toàn bộ nguồn lực vào việc nâng cao chất lượng dịch vụ, mua sắm trang thiết bị hiện đại và đào tạo nhân lực, góp phần nâng cao hiệu quả CSSKND.
Thứ năm, việc cho phép áp dụng hình thức thuê công trình thuộc sở hữu Nhà nước đối với cơ sở YTTN theo quy định là một sáng kiến sáng tạo, giúp tận dụng tối đa cơ sở hạ tầng sẵn có của Nhà nước, góp phần giúp giảm chi phí đầu tư ban đầu cho các nhà đầu tư tư nhân, đồng thời tạo điều kiện để các cơ sở YTTN nhanh chóng đi vào hoạt động, đặc biệt tại các vùng sâu, vùng xa, nơi nguồn lực y tế còn hạn chế. Điều này thể hiện sự linh hoạt và tầm nhìn xa của Đảng trong việc huy động mọi nguồn lực cho sự nghiệp y tế.
Thứ sáu, việc huy động nguồn lực xã hội trong CSSKND, đặc biệt ở các lĩnh vực đầu tư, nghiên cứu, sản xuất thuốc - vaccine - thiết bị y tế, kiểm định - kiểm nghiệm - kiểm chuẩn, là một cơ chế mang tính đột phá, mở ra cơ hội lớn cho YTTN. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, nhu cầu về thuốc, vaccine và thiết bị y tế chất lượng cao ngày càng tăng và YTTN có thể đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu này. Chính sách này sẽ khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu khoa học, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp y tế trong nước, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, đồng thời tạo ra hàng ngàn việc làm chất lượng cao.
Cuối cùng, việc khuyến khích phát triển các BVTN có quy mô lớn, kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm quốc gia và quốc tế là một định hướng chiến lược, đánh dấu sự quan tâm đặc biệt, đánh giá cao những đóng góp và sự chuyển mình mạnh mẽ của YTTN Việt Nam. Những BVTN quy mô lớn sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ trong nước, thúc đẩy quảng bá hình ảnh y tế Việt Nam ra thế giới, mang lại nguồn thu ngoại tệ đáng kể, đồng thời tạo động lực cho cộng đồng YTTN đầu tư mạnh mẽ hơn.
Để hiện thực hóa tinh thần và mục tiêu của Nghị quyết, cộng đồng YTTN sẽ làm gì để triển khai có hiệu quả chủ trương, chính sách này, thưa Giáo sư?
- Những chính sách trên đã thể hiện tư duy đổi mới, sáng tạo của Đảng trong việc phát triển YTTN. Đối với cộng đồng YTTN, đây là dấu mốc lịch sử, khơi dậy niềm tin và sự hưng phấn để đầu tư dài hạn. Trước đây, các nhà đầu tư YTTN thường e ngại do những rào cản về đất đai, tài chính và pháp lý. Nay, với những cơ chế đột phá này, chúng tôi cảm thấy được đồng hành, được hỗ trợ và được trao cơ hội để đóng góp nhiều hơn cho xã hội. Sự phấn khởi này đã lan tỏa mạnh mẽ, tạo nên khí thế mới, động lực mới để dấn thân vào sự nghiệp CSSKND.
Từ góc độ thuyết phục khoa học, Nghị quyết 72 vừa là văn kiện chính trị, vừa là tài liệu chiến lược dựa trên cơ sở dữ liệu thực tiễn. Đối với cộng đồng YTTN, những định hướng này là nguồn động lực mạnh mẽ, khơi dậy tinh thần hăng hái, quyết tâm đầu tư để cùng đất nước đạt được những thành tựu rực rỡ.
Chúng tôi rất vui mừng, phấn khởi khi đón nhận Nghị quyết này, như một ngọn lửa khơi dậy khí thế, động lực, lòng quyết tâm và sự hưng phấn để yên tâm đầu tư, dấn thân vào sự nghiệp bảo vệ, CSSKND. Chúng tôi sẽ đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở vật chất, công nghệ, đào tạo nhân lực, bảo đảm dịch vụ y tế chất lượng, giá cả phải chăng, hướng tới lợi ích của Nhân dân. Đồng thời, chúng tôi kêu gọi các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các Nghị quyết trụ cột, tạo môi trường thuận lợi để YTTN phát triển, góp phần thực hiện khát vọng Việt Nam hùng cường.
Trân trọng cảm ơn ông!