Nghệ thuật Chầu văn chạm đến trái tim giới trẻ

Sự kiện nghệ thuật biểu diễn kết hợp tọa đàm “Hồn xưa, điệu mới” - “Một Chầu để nhớ” thu hút 350 khán giả xem trực tiếp. Ảnh: Nhật Thủy

Mới đây, nhóm sinh viên R3VIVE Event thuộc trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Folklore Club (Đại học Quốc gia Hà Nội) đã tổ chức sự kiện nghệ thuật “Hồn xưa - Điệu mới” tại Nhà hát Chèo Đại Nam (Hà Nội). Sự kiện có sự tham gia của nghệ sĩ dân gian Thanh Long; TS Tạ Thị Thanh Huyền - Chủ nhiệm CLB hát văn và hát Chầu văn Hà Nội; MC, BTV Trịnh Lê Anh; nghệ sĩ Tô Minh Cường; ca sĩ Trịnh Ngọc Minh Anh .

“Hồn xưa – Điệu mới” không đơn thuần là một đêm biểu diễn nghệ thuật, mà còn là hoạt động mang tính giáo dục và truyền thông văn hóa. Thông qua việc kết hợp biểu diễn, giao lưu và đối thoại, chương trình góp phần nâng cao nhận thức của người trẻ về giá trị di sản, từ đó hình thành ý thức gìn giữ và phát huy văn hóa dân tộc trong đời sống hiện nay.

Tham gia chương trình, khán giả được thưởng thức 4 tác phẩm Chầu văn tiêu biểu mang hơi thở truyền thống và hiện đại. Các tiết mục như Chúa Thác Bờ, Cô Bé Thượng Ngàn, Cô Đôi Thượng Ngàn và Chầu Bé Bắc Lệ được dàn dựng công phu, kết hợp giữa yếu tố nguyên bản của Chầu văn với cách thể hiện phù hợp hơn với không gian sân khấu hiện đại. Việc lựa chọn các tác phẩm quen thuộc giúp bảo đảm tính kế thừa, đồng thời tạo điều kiện để công chúng so sánh, cảm nhận sự khác biệt giữa truyền thống và hiện đại.

Tiết mục “Chúa Thác Bờ” do Mộc Ân Thanh Đồng Trần Thị Phượng và “Chầu Bé Bắc Lệ” do ca sĩ Trịnh Ngọc Minh Anh cùng các nghệ nhân thể hiện. Ảnh: Nhật Thủy

Nếu như hai tác phẩm truyền thống “Chúa Thác Bờ” và “Cô Đôi Thượng Ngàn” được sắp xếp trong phần “Hồn xưa” bởi những tinh túy, cốt lõi mà nghệ thuật Chầu văn đem đến thì đối với hai tác phẩm được làm mới là “Cô Bé Thượng Ngàn” và “Chầu Bé Bắc Lệ”, công chúng trẻ không khỏi trầm trồ với giai điệu mới lạ khi kết hợp với âm nhạc trẻ, nhịp điệu nhanh dồn cùng cách nhấn nhá điêu luyện.

Là một khán giả trẻ trực tiếp xem chương trình, bạn Đặng Mỹ Linh bày tỏ: “Giai điệu, cách phối nhịp hay cách nhấn nhá đều ấn tượng. Tôi đã đi xem nhiều buổi Hầu đồng nhưng chưa bao giờ mình được trải nghiệm Chầu văn hiện đại, dễ nghe với giới trẻ như vậy. Đêm diễn hôm nay đã khiến tôi thay đổi hoàn toàn cách nhìn về loại hình nghệ thuật này”.

“Hồn xưa - Điệu mới” là chương thu hút nhiều bạn trẻ. Ảnh: Nhật Thủy

Bên cạnh biểu diễn nghệ thuật, điểm đáng chú ý của chương trình là talkshow “Giữ lửa Chầu văn” với sự tham gia của nghệ sĩ và diễn giả có chuyên môn. Dưới sự dẫn dắt của TS Tạ Thị Thanh Huyền, buổi tọa đàm tập trung trao đổi về giá trị của Chầu văn trong đời sống truyền thống và hiện đại, cũng như những thách thức trong việc bảo tồn và phát huy loại hình nghệ thuật này trong bối cảnh xã hội thay đổi nhanh chóng.

Các nghệ sĩ dân gian, chuyên gia chia sẻ về hướng lan tỏa nghệ thuật Chầu văn trực tiếp và trực tuyến. Ảnh: Nhật Thủy

Các nghệ sĩ trong chương trình cho biết, để thực hiện một tác phẩm Chầu văn hoàn chỉnh, đặc biệt là một tác phẩm mang hướng hiện đại như “Cô Bé Thượng Ngàn” hay “Chầu Bé Bắc Lệ”, họ đã phải luyện tập suốt hằng năm trời để làm sao kết hợp hiệu quả âm hưởng truyền thống xưa cũ và dòng nhạc hiện đại hiện nay.

Ca sĩ Trịnh Ngọc Minh Anh - nghệ sĩ biểu diễn Cô Bé Thượng Ngàn và Chầu Bé Bắc Lệ cho biết: “Có 2 điều rôi nghĩ là khó nhất để giữ gìn và lan rộng các chương trình nghệ thuật dân gian đến giới trẻ. Thứ nhất là cách để bảo tồn được những cái cốt lõi, tinh hoa sâu trong nghệ thuật dân gian nói chung và Chầu văn nói riêng. Hai là phải thể hiện được “chất riêng” của mình, những cái điều mới mẻ, độc đáo mà khán giả chưa biết hoặc ít biết tới”.

“Hồn xưa – Điệu mới” cho thấy một hướng tiếp cận gần gũi hơn của nghệ thuật truyền thống khi đến với công chúng trẻ: không áp đặt, không sao chép máy móc, mà dựa trên sự hiểu biết, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm với di sản. Từ một chương trình do sinh viên thực hiện, sự kiện góp phần khẳng định rằng thế hệ trẻ hoàn toàn có thể trở thành cầu nối quan trọng, giúp những giá trị văn hóa dân tộc tiếp tục sống và lan tỏa trong đời sống hôm nay.

Nhật Thủy