Ngành xã hội học đang mở rộng không gian việc làm cho người học

Sinh viên ngành xã hội học có thể làm việc tại cơ sở địa phương hoặc các tổ chức, đoàn thể khác. Ảnh: Hà An

Phát huy sở trường

Ngọc Hùng - sinh viên ngành xã hội học tại Trường Đại học Mở TPHCM, chia sẻ rằng khi đăng ký học ngành xã hội học, nhiều người trong gia đình tỏ ra e ngại vì lo khó xin việc. Tuy nhiên, nam sinh vẫn quyết tâm đăng ký và theo học bậc đại học với ngành này. Hùng cho biết, bản thân có sở thích tham gia các hoạt động cộng đồng, làm tình nguyện.

Về kỹ năng, nam sinh nhận thấy mình có khả năng giao tiếp, hoạt náo và vốn tiếng Anh khá tốt nên định hướng sau khi ra trường có thể làm việc trong ngành dịch vụ du lịch với vị trí hướng dẫn viên. “Em cần trau dồi thêm nhiều kiến thức về văn hóa, địa lý của các vùng miền trên cả nước và tự trải nghiệm thực tế, sau đó đúc kết làm hành trang để chia sẻ với khách du lịch sau này”, Hùng nói.

Nam sinh cho biết, xã hội học mang tính liên ngành, bao gồm các vấn đề về kinh tế, văn hóa, quản trị, ngoại ngữ… Do đó, ở góc độ cá nhân, Hùng cho rằng sinh viên cần căn cứ vào sở trường và năng lực bản thân để lựa chọn hướng đi phù hợp với ngành.

Xã hội học (Sociology) là ngành khoa học xã hội nghiên cứu có hệ thống về xã hội loài người, tập trung vào các mối quan hệ, cấu trúc và các thể chế xã hội. Thông qua việc áp dụng các phương pháp nghiên cứu, phân tích, thí nghiệm và đánh giá, ngành này giúp cộng đồng hiểu rõ hơn về tổ chức xã hội, những biến đổi và các vấn đề xã hội hiện tại. Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS), mức tăng trưởng việc làm đối với vị trí nhà xã hội học giai đoạn 2019 - 2029 có thể đạt 4%; con số này sẽ cao hơn nếu trở thành nhà khoa học hoặc có học vị giáo sư.

Theo chuyên trang việc làm CareerViet, xã hội học được đánh giá là ngành học có nhiều triển vọng phát triển nghề nghiệp trong tương lai, với các vị trí việc làm phong phú, đa dạng, phù hợp với năng lực của người học. Sinh viên ngành xã hội học sau khi tốt nghiệp có đủ năng lực và kỹ năng chuyên môn để đảm nhiệm nhiều vị trí công việc thuộc các lĩnh vực khác nhau như quan hệ công chúng, với các vị trí cụ thể như phóng viên, quảng cáo, biên tập viên, tổ chức sự kiện…

Bên cạnh đó, sinh viên cũng có thể làm việc trong lĩnh vực nghiên cứu, tư vấn chính sách phát triển bền vững, tư vấn truyền thông quảng cáo, nghiên cứu thị trường, điều tra dư luận xã hội. Ngoài ra, sau khi tốt nghiệp, sinh viên có thể thử sức ở các công việc trong lĩnh vực kinh doanh, quản lý nhân sự, bán hàng; làm việc cho các quỹ phát triển, tổ chức phi chính phủ; nhân viên công tác xã hội, công đoàn; giảng viên, hành chính công…

Theo CareerViet, các vị trí việc làm thuộc ngành xã hội học có tính ứng dụng cao, thiết thực trong cuộc sống, phù hợp với những bạn trẻ năng động, giao tiếp khéo léo, có óc quan sát và tinh thần dấn thân vì xã hội.

Tân sinh viên ngành xã hội học Trường Đại học Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM) trong ngày làm thủ tục nhập học. Ảnh: USSH

Đào tạo xã hội học cần gì

Hiện nay, cả nước có nhiều cơ sở giáo dục đại học lớn đào tạo ngành xã hội học, phân bố ở cả ba miền. Cụ thể, phía Bắc có Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội); Học viện Báo chí và Tuyên truyền; Trường Đại học Công đoàn; Trường Đại học Sư phạm Hà Nội…

Phía Nam có Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM); Trường Đại học Lao động - Xã hội (Cơ sở TPHCM); Trường Đại học Sài Gòn; Trường Đại học Mở TPHCM; Trường Đại học Văn Hiến; Trường Đại học Bình Dương… Khu vực miền Trung có Trường Đại học Khoa học (Đại học Huế) và nhiều cơ sở giáo dục khác.

Theo ThS Từ Hữu Công - giảng viên Trường Đại học Bình Dương, nhân lực ngành xã hội học nói riêng và các ngành khoa học xã hội nói chung khi được đào tạo bài bản sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chính sách phát triển bền vững, quản trị xã hội, bảo tồn văn hóa…

Các nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục, truyền thông và chính sách công góp phần hỗ trợ giải quyết những vấn đề xã hội như bình đẳng giới, phát triển cộng đồng, nâng cao nhận thức công dân. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các chuyên gia xã hội học còn đóng vai trò cầu nối, giúp Việt Nam tham gia tích cực vào các diễn đàn toàn cầu, từ đó nâng cao vị thế quốc gia.

Ở góc độ đào tạo, ThS Công cho rằng chương trình đào tạo ngành xã hội học hiện nay cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với xu thế phát triển của xã hội và thị trường lao động. Chương trình cần tích hợp các chủ đề mới như phát triển bền vững, quản trị đa văn hóa, truyền thông số, toàn cầu hóa, an sinh xã hội; cũng như các vấn đề liên ngành như xã hội học môi trường, tâm lý học tổ chức…

Việc đưa những nội dung này vào chương trình học không chỉ giúp sinh viên bắt kịp xu hướng toàn cầu, mà còn rèn luyện khả năng ứng phó với các vấn đề phức tạp của xã hội hiện đại. “Kỹ năng mềm chính là yếu tố then chốt giúp người học chuyển hóa kiến thức thành năng lực hành động, thích nghi nhanh với thay đổi và phát huy hiệu quả trong môi trường nghề nghiệp hiện đại”, ThS Công nhấn mạnh.

Chuyên gia này cho rằng, sinh viên xã hội học cần được thực hành thông qua các dự án nhóm, học tập theo tình huống, hoặc tham gia các câu lạc bộ học thuật và hoạt động cộng đồng để phát triển kỹ năng một cách tự nhiên, bền vững.

Đồng thời, trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, giao tiếp đa văn hóa và năng lực ngoại ngữ không chỉ là lợi thế, mà còn là điều kiện cần để sinh viên xã hội học hội nhập quốc tế. Các chương trình tăng cường tiếng Anh học thuật, giao tiếp liên văn hóa hoặc trao đổi sinh viên sẽ là những công cụ hiệu quả giúp nâng cao năng lực hội nhập.

Theo khảo sát của chuyên trang việc làm, mức lương ngành xã hội học phụ thuộc vào vị trí và lĩnh vực công tác. Cụ thể, ở khu vực Nhà nước, thu nhập thường gắn với thang bảng lương viên chức, dao động từ 6 - 8 triệu đồng/tháng đối với người mới ra trường và tăng dần theo bậc ngạch, thâm niên công tác.

Trong khi đó, tại các tổ chức phi chính phủ, dự án xã hội hoặc trung tâm dịch vụ tư nhân, thu nhập có phần cao hơn, trung bình từ 9 - 15 triệu đồng/tháng. Với các vị trí quản lý dự án, điều phối viên hoặc chuyên gia, mức lương có thể đạt trên 20 triệu đồng/tháng, kèm theo các chế độ phúc lợi tốt hơn.

Hà An