Ngành Tài chính vươn mình trong kỷ nguyên mới

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo Bộ Tài chính về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và triển khai Đề án 06

Đi nhanh, tiến xa bằng đổi mới sáng tạo

Trong bối cảnh cả nước đang sục sôi khí thế trên con đường phát triển mới, lời phát biểu của người đứng đầu Bộ Tài chính đã khẳng định quyết tâm của ngành. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo Bộ Tài chính về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia và triển khai Đề án 06, đã khẳng định: “Đây là một cơ hội lớn để chúng ta nhìn nhận, phân tích và đề xuất những giải pháp đột phá cho kinh tế nhà nước”.

Khơi gợi định hướng phát triển của ngành, Bộ trưởng nhấn mạnh: “Chúng ta không thể đứng ngoài cuộc đua công nghệ. Muốn đi nhanh và đi xa, chúng ta phải đi bằng tri thức, bằng đổi mới sáng tạo và bằng sự kết nối số hóa toàn diện”.

Với quy mô hiện nay, công tác quản lý của ngành Tài chính bao trọn nhiều lĩnh vực quan trọng của đất nước, trong đó có nhiều ngành có tác động lớn đến người dân và doanh nghiệp.

Trong công tác tham mưu, các đơn vị thuộc Bộ Tài chính đã chủ động đề xuất với các cơ quan Trung ương nhiều giải pháp, cơ chế, chính sách quan trọng liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, tài chính - ngân sách, phát triển khoa học - công nghệ, chuyển đổi số quốc gia và cải cách hành chính, đặc biệt là triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng phân cấp, phân quyền rõ ràng.

Thời điểm hiện tại, Bộ Tài chính phải thực hiện cùng lúc rất nhiều nhiệm vụ quan trọng. Bộ đã triển khai quyết liệt công tác sắp xếp, tổ chức bộ máy theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII (một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả).

Trong lĩnh vực xây dựng pháp luật, Bộ Tài chính đã nỗ lực rất lớn để hoàn thành khối lượng công việc đồ sộ, nhiều văn bản quy phạm pháp luật đã được xây dựng, trình Chính phủ, Quốc hội đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Trong bối cảnh bộ máy tổ chức có nhiều thay đổi, việc đảm bảo tiến độ xây dựng các dự án luật, nghị quyết, thông tư là minh chứng cho sự chủ động, quyết liệt và sáng tạo của toàn ngành.

Công tác điều hành ngân sách - một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành Tài chính - cũng được Lãnh đạo Bộ Tài chính đặc biệt quan tâm chỉ đạo. Thu ngân sách nhà nước 7 tháng của năm 2025 đạt kết quả tích cực, với 1.572.300 tỷ đồng, bằng 79,9% dự toán và tăng 27,4% so với cùng kỳ năm 2024. Với kết quả này, mục tiêu phấn đấu thu ngân sách nhà nước năm 2025 tăng ít nhất 20% so với dự toán, mà Thủ tướng Chính phủ đặt ra cho ngành Tài chính, không còn xa.

Theo TS. Nguyễn Minh Phong, chuyên gia kinh tế, những con số trên không chỉ phản ánh sự phục hồi tích cực của nền kinh tế, mà còn là kết quả của việc thực hiện hiệu quả các chính sách giãn, giảm thuế, đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp suốt 5 năm qua. Nhờ vậy, doanh nghiệp phát triển và quay trở lại đóng góp cho ngân sách, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp phát triển

Trong cuộc làm việc với Lãnh đạo Cục Thuế (Bộ Tài chính) vào cuối tháng 3/2025, ông Ed Brzytwa, Phó chủ tịch Hiệp hội Công nghệ Tiêu dùng Hoa Kỳ nhận định, Việt Nam là một thị trường công nghệ phát triển nhanh với môi trường kinh doanh ngày càng mở rộng và nhiều tiềm năng tăng trưởng. Chính phủ Việt Nam, trong đó có Bộ Tài chính, đã có nhiều nỗ lực trong việc cải thiện môi trường pháp lý, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong và ngoài nước hoạt động, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ và thương mại điện tử.

Tại nghị trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, năm 2025 là năm đất nước triển khai nhiều chủ trương, chiến lược lớn, nhất là cuộc cách mạng xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp. Cùng với đó, “bộ tứ nghị quyết trụ cột” về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế trong tình hình mới; đổi mới công tác xây dựng, thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và phát triển kinh tế tư nhân được ban hành là động lực để đất nước bứt phá, bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Với Bộ Tài chính, song hành cùng việc thực hiện các mục tiêu lớn đó là nhiệm vụ tham mưu Chính phủ điều hành kinh tế vĩ mô, nhất là chính sách tài khóa, để góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đề ra. Trong bối cảnh sản xuất, kinh doanh còn nhiều khó khăn, các động lực tăng trưởng truyền thống chưa đạt kỳ vọng, trong khi các động lực tăng trưởng mới đang ở giai đoạn đầu, cần thời gian để phát huy hiệu quả, chính sách tài khóa hỗ trợ nguời dân, doanh nghiệp thời gian qua đã góp phần tích cực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Chỉ tính riêng gói hỗ trợ miễn, giảm, giãn tiền thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất trong 5 năm qua đã xấp xỉ 1.000 tỷ đồng.

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã, đang và sẽ sửa đổi, bổ sung nhiều dự án luật, xử lý các vướng mắc có tính cấp bách tại một số luật nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn để thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, tiếp tục đẩy mạnh sản xuất - kinh doanh, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; thực hiện nghiêm Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, coi đây là giải pháp đột phá để tăng năng suất, nâng cao năng lực cạnh tranh…

Đáng chú ý, Bộ Tài chính đang chủ trì xây dựng Đề án Phát triển kinh tế nhà nước. Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, Đề án dự kiến làm rõ quan điểm về đầu tư vốn của Nhà nước vào các doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp vừa kinh doanh, vừa làm nhiệm vụ chính trị hay những doanh nghiệp đơn thuần, sẽ có quan điểm rõ ràng về việc đầu tư, thoái vốn. Bộ trưởng cũng đề nghị các doanh nghiệp tích cực tham gia, đóng góp ý kiến từ thực tiễn, nhằm tiếp tục xác định rõ vai trò của doanh nghiệp nhà nước là lực lượng nòng cốt, đóng vai trò dẫn dắt, định hướng và tạo động lực cho sự phát triển kinh tế đất nước.

Huy động hiệu quả nguồn lực tài chính

Bộ Tài chính đang hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống ngành Tài chính (28/8/1945 - 28/8/2025) và chuẩn bị tổ chức Đại hội Đảng bộ Bộ Tài chính nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là những dấu mốc quan trọng để ngành Tài chính bước tiếp trên nấc thang mới cao hơn, trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục chủ động tham mưu các giải pháp chính sách tài khóa phù hợp nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế, kiểm soát lạm phát và duy trì ổn định vĩ mô, đồng thời bảo đảm cân đối ngân sách nhà nước. Theo đó, công tác dự báo tiếp tục được nâng cao, linh hoạt trong điều hành để xử lý kịp thời các tình huống phát sinh từ những biến động trong nước và quốc tế.

Tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ Tài chính mở rộng diễn ra mới đây, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh, cần tiếp tục đổi mới tư duy trong xây dựng và hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật. Bộ trưởng yêu cầu ban hành kịp thời các thông tư hướng dẫn để các luật đã được Quốc hội thông qua sớm đi vào thực tiễn một cách đầy đủ và hiệu quả.

Bên cạnh đó, một nhiệm vụ quan trọng là phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, coi đây là nhiệm vụ xuyên suốt. Bộ trưởng yêu cầu tập trung thực hiện 4 nghị quyết trụ cột, trong đó đẩy mạnh triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia, bảo đảm kết nối liên thông, phục vụ tốt hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Ngành Tài chính xác định “cải cách là sống còn”, coi cải cách hành chính (bao gồm cải cách thủ tục hành chính) là nhiệm vụ cốt yếu. Theo đó, tiếp tục nhân rộng các sáng kiến, mô hình cải cách hành chính, triển khai sâu rộng trong các lĩnh vực trọng yếu như thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội. Những cách làm thiết thực này không chỉ tháo gỡ điểm nghẽn chính sách, giảm gánh nặng thủ tục, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Giai đoạn tới, công tác cải cách hành chính tiếp tục được xác định là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của ngành, với mục tiêu xây dựng nền tài chính hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Đồng thời, ngành sẽ tăng cường quản lý thu ngân sách, quyết liệt thực hiện các biện pháp chống thất thu và phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2025 ở mức cao nhất có thể. Việc phân bổ và sử dụng nguồn lực ngân sách tiếp tục gắn chặt với hiệu quả đầu tư công, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển bền vững.

Hồng Vân