Ngành ngân hàng cần 750.000 nhân lực công nghệ vào năm 2026

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Tiến Dũng phát biểu khai mạc diễn đàn.

Đó là thông tin đưa ra trong Diễn đàn Nhân lực ngành ngân hàng trước làn sóng công nghệ, được tổ chức ngày 16/7 tại Hà Nội.

Phát biểu khai mạc, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Tiến Dũng nhận định, chưa bao giờ ngành ngân hàng khát nhân lực về an ninh như hiện nay.

Trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, hoạt động của ngành ngân hàng đã thay đổi hoàn toàn, từ tiếp xúc trực tiếp đến cách thức quản trị, cách thức giám sát, nhân lực.

Nếu như năm 2017, tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản ngân hàng chiếm khoảng 31% dân số Việt Nam thì đến nay, tỷ lệ này đã tăng lên 87%, tương ứng với khoảng 200 triệu tài khoản tiền gửi. Số lượng giao dịch tài chính cũng lên đến 50-100 triệu giao dịch/ngày.

Đây là những con số cho thấy số lượng giao dịch trong hệ thống ngân hàng rất lớn, đòi hỏi nhân lực của ngân hàng cũng phải thay đổi. Hầu hết các ngân hàng đã phải thành lập khối chuyên trách là khối dữ liệu, tương tự như khối tín dụng.

Những thay đổi dễ nhận thấy đối với hoạt động của ngành ngân hàng trong thời đại hiện nay là hơn 90% giao dịch của khách hàng được thực hiện qua kênh số; các dịch vụ ngân hàng cũng được thực hiện tự động, không còn phải bố trí nhân viên đọc chứng từ...

Thực tế này đòi hỏi ngành ngân hàng phải tái cấu trúc, xây dựng quy trình nghiệp vụ thông minh và quan trọng là phải có một đội ngũ am hiểu về nghiệp vụ, về công nghệ thông tin đi cùng với nhau để xây dựng nghiệp vụ đó. Ngân hàng nào không làm được điều đó thì không tham gia được cuộc chơi.

Trong bài phát biểu đề dẫn, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, trung bình 6 tháng đến 1 năm lại có một công nghệ mới ra đời, do đó, việc cập nhật trong đào tạo nhân lực công nghệ phải làm liên tục. Trong xu thế công nghệ mới, Việt Nam bắt buộc phải phát triển công nghệ liên quan đến fintech, tài sản số, blockchain, trí tuệ nhân tạo, phải đưa vào danh sách công nghệ chiến lược.

Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy phát biểu tại diễn đàn.

Dự báo khối nghiệp vụ về tài chính kinh doanh cơ bản sẽ thay đổi kỹ năng bằng (AI). Nhóm nhân viên IT trong các ngân hàng phải trang bị lại kiến thức để theo kịp các nền tảng mới như blockchain, AI.

Liên quan đến nhân lực ngành ngân hàng trước làn sóng công nghệ, Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy cho biết, sinh viên trong tương lai muốn vào làm việc trong ngành ngân hàng phải hoàn thiện kỹ năng, nếu không hiểu về hệ thống số, về an ninh bảo mật sẽ không tư vấn được cho khách hàng.

“Khi nhu cầu nhân lực yêu cầu những kỹ năng đó mà các trường đại học không thay đổi toàn bộ chương trình đào tạo thì sẽ không thu hút được người học. Đặc biệt là nhóm an ninh bảo mật, chúng ta thường suy nghĩ trước đây là về kỹ thuật, nhưng an ninh bảo mật ngày nay hiện hữu ngay trong câu chuyện sử dụng của chúng ta hằng ngày. Password, token, các kỹ năng nhận biết một tin nhắn, gửi mã OTP qua tin nhắn đều là đối tượng có thể bị tấn công bằng các công nghệ mới như các trạm phát sóng giả lập trung gian”, Thứ trưởng Bùi Thế Duy nói.

Tại diễn đàn, đại diện các ngân hàng, tổ chức đào tạo, chuyên gia tài chính ngân hàng đã tập trung thảo luận những vấn đề đang đặt ra cho hoạt động ngành ngân hàng hiện nay như: đào tạo nội bộ kết hợp với các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ; xây dựng mô hình đào tạo linh hoạt; giữ chân nhân tài công nghệ...

Sự khan hiếm nhân lực ngân hàng có trình độ công nghệ, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ khiến cho tiến trình ứng dụng ở các ngân hàng bị chậm lại. Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng, năm 2026 ngành ngân hàng sẽ cần 750.000 nhân lực công nghệ.

Thời điểm này, nguồn cung về công nghệ thông tin chưa đủ cầu, khiến ngành ngân hàng thiếu hụt nguồn cung nhân lực có chuyên môn sâu về công nghệ thông tin. Đây là nguồn nhân lực có ý nghĩa quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng.

Tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia tài chính ngân hàng nêu quan điểm, chuyển đổi số, AI, blockchain không phải là xu thế, không phải chuyện đi lên bình thường của khoa học công nghệ mà là vấn đề thời đại.

Trong điều kiện thực tế của Việt Nam, cần đẩy nhanh tốc độ đào tạo AI, blockchain…, nếu chần chừ, giấc mơ chuyển mình trong kỷ nguyên mới của đất nước không thể trở thành hiện thực.

Nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc chuyển đổi theo xu hướng tất yếu của công nghệ số, kỹ thuật số đối với ngành ngân hàng, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh, chính xu hướng này cũng mang lại nhiều rủi ro, như rủi ro về an ninh mạng, rủi ro về bảo vệ tiềm ẩn, rủi ro hệ thống, lừa đảo...

“Dự báo 10 năm tới, AI chưa thể thay thế con người, những quyết định của con người liên quan đến kiểm soát môi trường kinh doanh, về kinh tế vĩ mô, luật pháp... thì con người cần có đạo đức kinh doanh, trí tuệ để đi đến những quyết định tốt nhất cho ngành ngân hàng. Đây là điều rất cần thiết, chứ không phải chuyển đổi số”, Tiến sĩ Nguyễn Trí Hiếu nói.

TÔ HÀ