Ngăn ngừa nguy cơ tử vong mẹ và bé từ đái tháo đường thai kỳ

Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng glucose huyết tương do khiếm khuyết về tiết insulin, về tác động của insulin hoặc cả hai. Theo Hội Nội tiết Hoa Kỳ (Endocrine Society) đái tháo đường thai kỳ là tình trạng liên quan đến tăng glucose huyết tương của mẹ và làm tăng nguy cơ các kết cục sản khoa bất lợi.

Nghiên cứu ở một số cơ sở của Việt Nam cho thấy, tỉ lệ phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường thai kỳ ở TP Hồ Chí Minh có xu hướng tăng dần trong những năm qua, từ 2,1% năm 1997 lên 4% năm 2007, 11% năm 2008 và khoảng 20% trong năm 2017.

Ca mổ lấy thai hy hữu cho sản phụ nặng 178kg mắc nhiều bệnh lý thai kỳ nguy hiểm tại Bệnh viện Phụ sản T.Ư. Ảnh: BVCC

Theo khảo sát của các bệnh viện chuyên khoa sản trên toàn quốc, trong giai đoạn từ năm 2001-2004, tỉ lệ phát hiện bệnh đái tháo đường thai kỳ vào khoảng 3%-4%, tuy nhiên đến năm 2017, tỉ lệ này đã tăng lên mức 20% trên tổng số thai phụ được khám tại các bệnh viện/cơ sở y tế chuyên khoa.

Đái tháo đường thai kỳ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe của bà mẹ cũng như của thai nhi. Người mẹ có thể mắc các bệnh lý như tăng huyết áp, sẽ đe dọa đến tính mạng của cả mẹ và thai nhi, bệnh lý võng mạc, bệnh lý mạch vành và nhiễm trùng tiết niệu, tăng nguy cơ tiền sản giật - sản giật và nguy cơ bị đái tháo đường thực sự trong tương lai…. Phần lớn các nghiên cứu chỉ ra rằng bất thường bẩm sinh tăng gấp 3 lần ở những thai nhi có mẹ mắc bệnh đái tháo đường thai kỳ trước đó mà không được kiểm soát tốt.

Ngày 29/5/2024, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký ban hành Quyết định số 1470/QĐ-BYT phê duyệt “Hướng dẫn quốc gia về sàng lọc và quản lý đái tháo đường thai kỳ”. Đây là tài liệu chuyên môn quan trọng, góp phần chuẩn hóa quy trình phát hiện sớm, điều trị và chăm sóc phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường, bảo đảm an toàn cho cả mẹ và trẻ sơ sinh.

Phát biểu khai mạc, bác sĩ Nguyễn Văn Chi - Phó Cục trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em nhấn mạnh, việc triển khai hướng dẫn quốc gia về sàng lọc và quản lý đái tháo đường thai kỳ là một bước tiến quan trọng nhằm giảm thiểu biến chứng trong thai kỳ, nâng cao sức khỏe bà mẹ và trẻ em, đồng thời góp phần đạt các mục tiêu quốc gia về dân số và sức khỏe sinh sản.

Thông qua hội thảo, Bộ Y tế kỳ vọng các cơ sở y tế tiếp tục thúc đẩy việc thực hiện Hướng dẫn quốc gia về sàng lọc và quản lý đái tháo đường thai kỳ, đồng thời tăng cường công tác truyền thông, tư vấn nhằm mục tiêu giảm tỉ lệ tử vong mẹ, tử vong trẻ em do biến chứng của các nguyên nhân gián tiếp, đó là đái tháo đường thai kỳ.

Hà Linh