Ngân hàng 'đi cùng' quỹ bảo lãnh tín dụng
Việc tái thiết mô hình tổ chức và hoạt động của quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV có thể xem là cơ hội để các quỹ bảo lãnh gia tăng hợp tác với các ngân hàng thương mại; tạo động lực mở rộng tín dụng cho DNNVV trên địa bàn cả nước.
Thời gian qua, tại Cần Thơ, các chi nhánh ngân hàng VietBank và Kienlongbank đã ký kết hợp tác với quỹ bảo lãnh tín dụng cho các DNNVV nhằm mở rộng cơ hội tiếp cận vốn cho các doanh nghiệp tại địa phương này.
Đại diện Kienlongbank cho biết, thông qua việc ký kết hợp tác, hai bên sẽ cùng tiếp nhận, thẩm định các khoản vay. Doanh nghiệp đủ điều kiện được quỹ cấp chứng thư bảo lãnh, sẽ được phía ngân hàng dùng chứng thư như tài sản bảo đảm để giải ngân, đồng thời xem xét giảm lãi suất cho vay. Bên cạnh đó, ngân hàng và quỹ bảo lãnh sẽ phối hợp giám sát giải ngân, sử dụng vốn và xử lý rủi ro khi phát sinh. Theo đánh giá của lãnh đạo quỹ bảo lãnh tín dụng cho các DNNVV TP. Cần Thơ, mô hình này rút ngắn thời gian, giảm chi phí vốn và tăng độ an toàn cho cả ba bên là doanh nghiệp, quỹ bảo lãnh và ngân hàng cho vay.

Các ngân hàng mở rộng hợp tác với các quỹ bảo lãnh tín dụng là một động thái tích cực
Ngoài Kienlongbank và VietBank, hiện nhiều NHTM đang sở hữu các nền tảng sản phẩm và hạ tầng bảo lãnh - cho vay có thể kết nối trực tiếp với quỹ bảo lãnh tín dụng địa phương để mở rộng cho vay khối DNNVV vốn hạn chế về tài sản thế chấp.
Chẳng hạn, MB trong những năm qua đã hợp tác với Quỹ Phát triển DNNVV Việt Nam để đẩy mạnh mảng tín dụng – bảo lãnh doanh nghiệp và triển khai các gói tài trợ vốn lưu động. Agribank cũng từng hợp tác với Quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh. Trong khi đó, BIDV hiện nay đang triển khai một số gói tín dụng dành cho DNNVV cho phép giảm tài sản bảo đảm dựa trên dòng tiền, phương án kinh doanh và uy tín khách hàng. Phía ngân hàng có thể tích hợp để giảm tài sản đảm bảo cho các khoản vay nếu có chứng thư bảo lãnh từ các quỹ bảo lãnh tín dụng địa phương.
Đại diện một số NHTM tại khu vực Cần Thơ, TP. Hồ Chí Minh cho biết, việc hợp tác với các quỹ bảo lãnh giúp ngân hàng có cơ sở mở rộng biên chấp nhận rủi ro cho các doanh nghiệp thiếu tài sản bảo đảm nhưng có dòng tiền và phương án kinh doanh khả thi. Về phía doanh nghiệp, lợi ích thiết thực nhất là tối ưu hóa được chi phí do tăng được hạn mức vay dựa trên tài sản đảm bảo và doanh nghiệp chỉ phải trả phí bảo lãnh ở mức thấp (theo thông lệ thường dưới 1%/năm). Song song đó, việc hợp tác giữa ngân hàng và quỹ trong việc thẩm định dự án, giải ngân và giám sát dòng tiền cũng sẽ giúp doanh nghiệp tiết giảm thời gian, thủ tục vay vốn do không phải làm hồ sơ hai lần.
Chuyên gia cho rằng, việc các ngân hàng mở rộng hợp tác với các quỹ bảo lãnh tín dụng là một động thái tích cực. Nó giúp các quỹ bảo lãnh có cơ hội mở rộng hoạt động và nâng cao hiệu quả hỗ trợ tài chính doanh nghiệp. Bởi hiện nay việc sáp nhập địa giới hành chính các tỉnh thành dẫn tới sáp nhập một số quỹ bảo lãnh cấp tỉnh hiện hữu, giúp các quỹ tăng tiềm lực tài chính và doanh số bảo lãnh cho doanh nghiệp trên địa bàn.
Ở cấp độ Chính phủ, hiện nay với việc quyết liệt triển khai Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế khu vực tư nhân, trong đó Bộ Tài chính được giao sửa đổi Nghị định số 34/2018/NĐ-CP (về tổ chức và hoạt động của quỹ bảo lãnh tín dụng cho DNNVV) có thể xem là cơ hội “tái thiết” mô hình quỹ bảo lãnh doanh nghiệp cấp trung ương. Từ đó tạo “lực đỡ” cho các NHTM trong việc mở rộng tín dụng DNNVV trên toàn quốc.
Theo các chuyên gia, hiện nay hoạt động số hóa trong hệ thống NHTM đã chuyển sang giai đoạn thương mại hóa. Nếu các quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp sớm tái cơ cấu được mô hình hoạt động và chuyển đổi số đồng bộ thì các hợp tác với NHTM sẽ diễn ra khá thuận lợi. Việc tích hợp API để ngân hàng và quỹ cùng thẩm định trên một nền tảng có thể thực hiện được giúp tháo gỡ điểm “nghẽn” thiếu minh bạch tài chính phổ biến ở các DNNVV. Bên cạnh đó, các NHTM cũng sẽ có cơ hội đa dạng hóa sản phẩm bảo lãnh, tích hợp dữ liệu bảo lãnh vào mô hình chấm điểm tín dụng, xếp hạng DNNVV… từ đó tạo cơ sở giảm lãi suất, tối ưu hóa chi phí vay vốn cho các doanh nghiệp có bảo lãnh.
Tuy nhiên, để những hợp tác giữa các NHTM và các quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp có thể lan tỏa, về phía các Quỹ bảo lãnh địa phương hoạt động chuyển đổi số và tái cơ cấu mô hình cần được đẩy mạnh song song với việc nâng cao quy mô vốn và doanh số bảo lãnh cũng như tối ưu hóa mức phí bảo lãnh, tỷ lệ bảo lãnh theo cơ chế khuyến khích, ưu đãi hơn cho các doanh nghiệp có tài chính minh bạch và dòng tiền, doanh thu ổn định và hoạt động trong các lĩnh vực được khuyến khích, ưu tiên phát triển như sản xuất xuất khẩu, nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp phụ trợ…