Nga ra mắt loại đạn đặc biệt cho AK huyền thoại chuyên bắn hạ UAV của Ukraine

Mỗi viên đạn có 7 viên bi giúp tăng xác suất tiêu diệt UAV

Loại đạn này được công ty Tekhkrim phát triển, sử dụng một nang kim loại mạ kẽm hai mảnh chứa 7 viên bi 4,5 mm. Cấu trúc này giúp cải thiện đáng kể so với các mẫu thử nghiệm trước đây, chẳng hạn loại đạn 7,62x39 mm sử dụng vỏ polymer dễ gây bám bẩn nòng súng. Bên trong, các viên bi được bố trí khoa học hơn để cho độ tản đồng đều, đạt mức 80 cm ở khoảng cách 35 m, theo thử nghiệm của hãng.

Với thiết kế này, mỗi phát bắn của AK có hiệu ứng gần giống như một viên đạn shotgun thu nhỏ. Nhờ vậy, xác suất bắn trúng các UAV nhỏ bay thấp – vốn cực khó tiêu diệt bằng đầu đạn truyền thống – được nâng cao rõ rệt.

Giải pháp đơn giản và hiệu quả

Trong thực tế, đây là giải pháp phòng thủ tầm cực gần (last line of defense), hiệu quả nhất ở cự ly từ 20–50 m. Nó cho phép từng người lính bộ binh Nga có thể chủ động chống lại UAV trinh sát hoặc drone cảm tử đang lao đến, thay vì hoàn toàn phụ thuộc vào các hệ thống phòng không đắt đỏ như tên lửa vác vai hay pháo phòng không.

Theo giới phân tích, đạn chống UAV sẽ đặc biệt hữu ích khi kết hợp với chiến thuật “tay súng cảnh giới UAV”: một hoặc vài binh sĩ trong đơn vị có nhiệm vụ trực quan theo dõi bầu trời, sẵn sàng khai hỏa loạt ngắn khi phát hiện UAV vào tầm bắn. Nếu được sử dụng cùng với các biện pháp gây nhiễu để làm chậm hoặc giảm ổn định UAV, khả năng bắn hạ sẽ tăng lên đáng kể.

Nga không phải là nước duy nhất đi theo hướng này. Mỹ hiện cũng đang nghiên cứu loại đạn “multi-shot” cho các dòng vũ khí, từ súng trường tiêu chuẩn cho tới đại liên, nhằm tăng xác suất bắn hạ UAV.

Tuy nhiên, vì cỡ nòng nhỏ hơn nhiều so với shotgun, số lượng viên bi trong mỗi phát đạn ít hơn đáng kể. Bù lại, nhờ tốc độ bắn cao của AK, bộ binh có thể khai hỏa liên tục, tạo ra mật độ hỏa lực đủ để đối phó UAV trong tình huống nguy cấp.

Dù mang lại lợi thế nhất định, loại đạn này cũng tồn tại không ít hạn chế: Hiệu quả chỉ trong phạm vi rất gần, ngoài 50 m thì gần như vô dụng; Có nguy cơ gây thương vong ngoài ý muốn do mảnh bi bay chệch hướng; Không thể thay thế các hệ thống phòng không hiện đại, mà chỉ đóng vai trò bổ trợ, chi phí thấp.

Dù vậy, sự xuất hiện của đạn 5,45×39 mm chống UAV cho AK-74/AK-12 cho thấy Nga đang tìm cách phổ cập năng lực phòng không xuống tận từng người lính. Trên chiến trường nơi UAV ngày càng đóng vai trò quyết định, việc một đơn vị bộ binh có thể tự bảo vệ mình trước drone của đối phương sẽ giúp giảm tổn thất và duy trì sức chiến đấu.

Đây là minh chứng cho thấy, trong khi vũ khí công nghệ cao ngày càng phát triển, những giải pháp tưởng chừng “thô sơ” như bi thép bắn từ AK vẫn có chỗ đứng quan trọng trong cuộc chiến chống UAV hiện đại.

Giới thiệu về AK-74M

Nga lần đầu tiên giới thiệu súng trường AK-74M được hiện đại hóa trong lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng Phát xít ở Quảng trường Đỏ năm 2015. Đây là sản phẩm của Nhà máy Izhmash với việc ứng dụng các loại vật liệu mới, công nghệ mới để hiện đại hóa sâu súng trường AK-74 đã được quân đội Liên Xô trước đây và Liên bang Nga hiện nay sử dụng trong nhiều thập niên.

Về cơ bản, súng trường AK-74M vẫn sử dụng cơ cấu cơ khí truyền thống của súng trường AK với các ưu điểm dễ tháo lắp, sửa chữa và bền bỉ trong điều kiện khắc nghiệt, nhưng đã được tinh chỉnh để tăng tầm bắn, giảm giật, cũng như có thể trang bị thêm nhiều loại phụ kiện hỗ trợ chiến đấu hiện đại. Điều quan trọng hơn cả là các súng trường AK-74 hiện tại có thể được nâng cấp lên chuẩn AK-74M nhanh chóng và giá thành rẻ.

Nga thừa hưởng kho vũ khí gồm hàng triệu khẩu súng AK-74 từ thời Liên Xô và việc nâng cấp chúng lên để đáp ứng các yêu cầu tác chiến hiện đại với chi phí rẻ là lựa chọn hợp lý hơn việc phát triển dòng súng trường tấn công hoàn toàn mới.

Về đặc điểm kỹ-chiến thuật, AK-74M nặng khoảng 3,4kg (không hộp tiếp đạn), dài tổng thể 943mm, dùng cỡ đạn tiêu chuẩn 5,45x39mm với hộp tiếp đạn 30 viên. Súng đạt tốc độ bắn 600 phát/phút, sơ tốc đạn 900m/s, tầm bắn hiệu quả 500-800m.

Theo giới phân tích, so sánh với AK-47, súng trường AK-74 và AK-74M sử dùng đạn cỡ nhỏ nên xạ thủ có thể mang được lượng đạn gấp 1,5 lần. Vì vậy, thời gian duy trì hỏa lực nhanh và mạnh hơn AK-47. Trong các bài thử nghiệm chiến đấu, hiệu quả về hỏa lực, tầm bắn và tính tiện lợi của súng trường AK-74M tăng thêm 20-30% so với súng AK-74 tiêu chuẩn. Cũng do súng nhẹ nên binh sĩ sử dụng súng này dễ mang vác, xoay trở, cơ động trên chiến trường hơn.

Khẩu súng trường tấn công AK-74M mới được trang bị các thiết bị ngắm bắn quang điện tử và laser hiện đại, đèn pin cho khu vực tầm nhìn thấp và nòng giảm thanh. Súng trường mới cũng có trang bị đi kèm là: Súng phóng lựu 40mm và một lưỡi lê. Súng AK-74M được nâng cấp sẽ có độ chính xác tăng 50% trong khoảng cách bắn 300m bất kể điều kiện thời tiết cũng như thời gian trong ngày. Trong các bài thử nghiệm của Tập đoàn Rostec, súng trường AK-74M hoàn toàn hoạt động tốt ở điều kiện -50 độ C hay điều kiện sa mạc, bùn lầy… Các chuyên gia Nga đánh giá, súng trường AK-74M kế thừa được các ưu điểm vốn có của “gia đình” Avtomat Kalashnikov trên nền công nghệ hiện đại.

Bùi Tú