Nga mở bàn đạp mới ở Dnipropetrovsk, đe dọa vành đai phòng thủ chiến lược Ukraine
Nga lần đầu đột kích vào tỉnh Dnipropetrovsk – trung tâm công nghiệp then chốt của Ukraine, làm thay đổi cục diện chiến sự vốn ổn định suốt nhiều năm qua. Động thái này không chỉ đe dọa trực tiếp 'vành đai pháo đài' phòng thủ ở miền Đông, mà còn tạo sức ép lớn đối với tinh thần chiến đấu của Kiev.
Quân đội Ukraine ngày 27/8 lần đầu tiên thừa nhận lực lượng Nga đã đột kích vào tỉnh Dnipropetrovsk ở miền trung nước này. Moscow đã nỗ lực thiết lập chỗ đứng trong khu vực Dnipropetrovsk kể từ cuối mùa xuân, nhưng vẫn chưa đạt được bất kỳ bước tiến đáng kể nào. Song hiện giờ tình thế đã thay đổi.

Giao tranh giữa Nga và Ukraine diễn ra ác liệt trên tiền tuyến. Ảnh: Ukrinform
Nga mở bàn đạp mới ở Dnipropetrovsk
Ông Viktor Tregubov, phát ngôn viên của nhóm tác chiến chiến lược Dnipro cho biết: “Nga đã tiến vào khu vực và giao tranh vẫn đang diễn ra cho đến nay”. Mặc dù đã trải qua hơn một thập kỷ xung đột với lực lượng ly khai được Điện Kremlin hậu thuẫn và quân đội Nga, Ukraine chưa bao giờ phải chiến đấu ở tỉnh Dnipropetrovsk.
Nga lần đầu tiên tuyên bố lực lượng của họ đang cố gắng tiến vào khu vực Ukraine vào đầu tháng 6/2025. Vào thời điểm đó, họ chỉ cách biên giới khoảng 100 mét. Sau đó, Moscow đã chiếm được hai ngôi làng. Điều này cho thấy họ khó có thể đạt được bất kỳ bước tiến đáng kể nào trong suốt mùa hè.
Dnipropetrovsk là một trung tâm khai thác mỏ và công nghiệp quan trọng của Ukraine. Việc Nga tiến sâu hơn vào khu vực này có thể gây ra tác động dây chuyền nghiêm trọng đến quân đội và nền kinh tế Ukraine vốn đang gặp nhiều khó khăn.
Bất kỳ động thái đáng kể nào trong khu vực cũng sẽ là một đòn giáng mạnh vào tinh thần chiến đấu của Ukraine trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump đang dẫn đầu nỗ lực ngoại giao để đàm phán một giải pháp chấm dứt xung đột.
DeepState Map, bản đồ tình báo nguồn mở của Ukraine giám sát tiền tuyến cho biết, Nga đã kiểm soát hai ngôi làng gần biên giới Dnipropetrovsk-Donetsk là Zaporizke và Novohryhorivka, phía tây nam thành phố then chốt Pokrovsk.
Quân đội Ukraine phủ nhận thông tin lực lượng Nga kiểm soát hai ngôi làng này. Ukraine "vẫn tiếp tục kiểm soát" Zaporizka và "các cuộc giao tranh vẫn đang diễn ra ở khu vực làng Novohryhorivka", quân đội cho biết trong một tuyên bố. Tuy nhiên một binh sỹ Nga đồn trú gần Pokrovsk cho biết: "Nga đã ở đó một thời gian. Có vẻ như họ cuối cùng đã chiếm được Zaporizka và Novohryhorivka và chính phủ Ukraine không thể phủ nhận điều đó nữa. Bbộ chỉ huy Ukraine không cung cấp cho chúng tôi bất kỳ thông tin nào”.
Nga chưa tuyên bố chủ quyền đối với khu vực Dnipropetrovsk. Nhà phân tích quân sự Michael Clarke cho rằng, những bước tiến hiện tại của Nga rất hạn chế nhưng quyết định của Moscow trong việc tiến vào một khu vực mới cho thấy Moscow nhiều khả năng muốn mở rộng vùng sáp nhập ngoài 4 khu vực Donetsk, Lugansk, Zaporizhizia, Kherson vào năm 2022.
“Dnipropetrovsk là một bàn đạp cho một cuộc tiến công lớn hơn về phía tây, điều mà Nga sẽ làm nếu có thể,” ông Clarke giải thích.
Mặc dù khu vực này không trở thành tiền tuyến, nhưng đã liên tục hứng chịu các cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga.
Ukraine cáo buộc Nga nhắm mục tiêu vào các khu vực đông dân cư bằng tên lửa và máy bay không người lái trước khi tiến hành các cuộc tấn công trên bộ nhằm buộc người dân phải rời bỏ nhà cửa, loại bỏ những gì họ coi là chướng ngại vật trên đường tiến quân. Tuy nhiên, Moscow đã bác bỏ cáo buộc này.
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, mặc dù Ukraine chỉ xác nhận giao tranh đang diễn ra ở hai ngôi làng, nhưng các blogger quân sự Nga đã đưa ra những tuyên bố chưa được xác thực rằng quân đội Moscow đã chiếm được Andreevka-Klevtsova, phía tây Voskresenska, và Ternove.
Một nguồn tin quân sự Ukraine trước đây cho biết, Nga có thể tiến quân tương đối nhanh ở Dnipropetrovsk bởi đây là khu vực khá bằng phẳng, có ít chướng ngại vật tự nhiên hoặc làng mạc có thể được Kiev sử dụng làm vị trí phòng thủ.
Song chuyên gia Clarke tỏ ra hoài nghi về nhận định đó. Nhà phân tích này cho rằng: “Mỗi khi Nga giành được một vị trí quan trọng, họ phải dừng lại để tổ chức lại lực lượng, bởi vì họ đã phải trả giá không hề nhỏ để có được vị trí đó. Họ khó có thể tạo ra một cuộc tấn công liên tục, di chuyển nhanh chóng, cắt đứt tuyến đầu của đối phương tại các điểm chiến lược”.
Đe dọa vành đai phòng thủ chiến lược Ukraine
Cuộc tấn công mới của Nga diễn ra vào thời điểm lực lượng nước này đang đạt được những bước tiến chậm nhưng đáng kể trên chiến tuyến, đặc biệt là ở khu vực Donetsk. Lực lượng Nga gần đây đã có cuộc tiến công 24 giờ lớn nhất ở miền Đông Ukraine trong hơn một năm qua, triển khai các nhóm phá hoại và trinh sát tiến sâu 10 km bên ngoài chiến tuyến.
Cuộc tiến công đột ngột đã gióng lên hồi chuông cảnh báo ở Ukraine. Nhiều người người lo ngại rằng đây có thể là sự khởi đầu của một cuộc tấn công mới vào các thành phố thành trì Kostiantynivka và Pokrovsk. Cả hai khu vực này đều có thể mang lại cho Nga chỗ đứng vững chắc trong vành đai pháo đài quan trọng của Ukraine.
Việc tiến vào Dnipropetrovsk diễn ra cùng lúc với nỗ lực ngoại giao do Mỹ dẫn đầu, nhằm tiến tới một thỏa thuận hòa bình giữa Moscow và Kiev. Nhưng nỗ lực này đang bị đình trệ.
Đầu tháng 8, Tổng thống Putin đã đến Alaska để hội đàm với tổng thống Trump. Ông cho biết, Nga sẵn sàng chấm dứt xung đột nếu Ukraine rút khỏi phần còn lại của khu vực Donetsk. Nga kiểm soát 88% diện tích Donetsk, nhưng các thành phố lớn còn lại - Kramatorsk, Sloviansk, Druzhkivka và Kostiantynivka - tạo nên cái mà Ukraine gọi là “vành đai pháo đài” của nước này.
Quân đội Ukraine đã dành gần 1 thập kỷ để củng cố các tuyến phòng thủ tại những khu vực trên. Tình báo Anh ước tính, Nga sẽ mất thêm 4 năm nữa để có thể chiếm 12% còn lại với tốc độ tiến quân hiện tại.