Nga làm chủ chiến trường Donbas trước các cuộc đàm phán hòa bình

Cuộc gặp được mong chờ giữa Tổng thống Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin để chấm dứt chiến tranh vẫn còn bỏ ngỏ. Cục diện chiến trường đang nghiêng về phía Moscow, củng cố vị thế của Nga trong các cuộc đàm phán hòa bình tiềm năng, theo tờ Kyiv Independent.

Trọng tâm chính của Nga vẫn là khu vực TP Pokrovsk (tỉnh Donetsk) ở miền Đông, nơi quân đội Nga đang chậm rãi tiến lên phía đông bắc của trung tâm hậu cần này.

Quân Nga đang tìm cách khép vòng vây quanh cụm phòng thủ Ukraine ở Pokrovsk, rộng khoảng 16 km, theo nhóm giám sát chiến trường nguồn mở DeepState của Ukraine.

Còn theo tình báo của Bộ Quốc phòng Anh, Nga đã tăng tốc độ tiến công từng tháng kể từ tháng 3, nhiều khả năng đã kiểm soát khoảng 500 - 550 km² lãnh thổ trong tháng 7.

Binh sĩ Nga tham chiến ở Ukraine. Ảnh: TASS

Các bước tiến của Nga trên chiến trường diễn ra trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc ép cả hai bên tiến hành đàm phán hòa bình để chấm dứt chiến tranh bằng mọi giá.

Ông Zelensky cho biết Ukraine sẵn sàng cho một cuộc gặp song phương và có thể là một cuộc gặp ba bên với sự tham gia của Mỹ.

“Như tôi đã nói, chúng tôi sẵn sàng cho bất kỳ định dạng nào ở cấp lãnh đạo, bởi chỉ ở cấp lãnh đạo mới có thể giải quyết tất cả những vấn đề phức tạp và nhức nhối” - ông Zelensky nói với các nhà báo tại Nhà Trắng hôm 18-8.

Sau khi gặp Tổng thống Putin ở Alaska ngày 15-8, Tổng thống Trump thể hiện sự ủng hộ nhiều hơn đối với việc thúc đẩy một thỏa thuận hòa bình thay vì chỉ dừng lại ở lệnh ngừng bắn.

Một số chuyên gia chính trị trao đổi với tờ Kyiv Independent cho rằng Nga có thể muốn trì hoãn việc thiết lập ngừng bắn để tiếp tục duy trì lợi thế trên thực địa ngay cả khi đàm phán hòa bình đang diễn ra.

Nhà phân tích quân sự Ba Lan Konrad Muzyka nhận định rằng chưa có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga sẵn sàng bước vào một tiến trình đàm phán. Moscow dường như muốn kéo dài các cuộc thương lượng để gia tăng điều kiện đàm phán.

Theo ông Muzyka, quân đội Nga trong những tháng gần đây đã giành thêm lợi thế trên nhiều hướng tấn công.

Đầu tháng này, quân Nga đã tiến sâu khoảng 10 km về phía tuyến đường cao tốc Dobropillia-Kramatorsk ở tỉnh Donetsk, khiến lực lượng Ukraine ở TP Dobropillia đối mặt nguy cơ lớn hơn.

Ukraine nhanh chóng đưa thêm lực lượng đến khu vực, giành lại được một số vị trí nhưng cũng mất một số nơi khác khi cuộc phản công bị chững lại.

“Điều này dường như cho thấy năng lực phòng thủ địa hình của Ukraine về cơ bản đang suy giảm” - ông Muzyka nói với Kyiv Independent.

Tháng 6, quân Nga cũng tiến vào tỉnh Dnipropetrovsk - khu vực giao tranh ác liệt nằm phía tây tỉnh Donetsk - để củng cố sườn nam của Pokrovsk và tìm cách bao vây TP này.

Quân đội Ukraine ngày 21-8 tuyên bố đã giành lại quyền kiểm soát một số ngôi làng giáp ranh. Khi các cuộc hòa đàm tiếp diễn, Nga được dự đoán sẽ tiếp tục kiểm soát thêm lãnh thổ, đặc biệt ở Donetsk.

Dù vậy, chuyên gia Muzyka cho rằng kịch bản Ukraine “sụp đổ chiến dịch” là khó xảy ra, dù tốc độ tiến quân của Nga có thể tăng nhanh.

Ông Muzyka tin rằng Pokrovsk có thể rơi vào tay Moscow trong những tháng tới, song khả năng phòng thủ của Ukraine ở các khu vực khác thuộc Donetsk sẽ phụ thuộc vào việc Kiev có thể tổ chức phản công và điều động thêm lực lượng hay không.

Ngoài Pokrovsk và Dobropillia, quân Nga cũng tập trung siết chặt vòng vây Kostiantinivka, một thị trấn cách Pokrovsk khoảng 50 km về phía đông bắc. Quân Nga đang tạo áp lực lên Kostiantinivka từ ba hướng, xuất phát từ hai thị trấn Chasiv Yar và Toretsk vốn đã phần lớn nằm dưới sự kiểm soát của Moscow.

Một trong những vấn đề lớn của Ukraine là tuyến phòng thủ “lỏng lẻo”, nghĩa là số binh sĩ triển khai trên mỗi km ở những điểm nóng nhất của cuộc chiến không nhiều, theo ông Emil Kastehelmi, nhà phân tích quân sự người Phần Lan thuộc nhóm tình báo nguồn mở Black Bird Group.

Vị chuyên gia bổ sung rằng đây là rủi ro đặc biệt nghiêm trọng, bởi chiến dịch tuyển quân của Nga vẫn đang diễn ra mạnh mẽ, giúp Nga bổ sung thêm binh sĩ nhiều hơn số thương vong trên chiến trường.

“Dù có nhiều cuộc bàn luận về hòa bình, tôi vẫn chưa nghe thấy hay nhận thấy bất kỳ thay đổi nào trên chiến tuyến trong cách mà Nga tiến hành tấn công” - ông Kastehelmi nói.

THẢO VY