NATO nhất trí tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP

Phát biểu trước báo giới ngay sau khi bế mạc Hội nghị thượng đỉnh NATO vào hôm 25/6, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết, các thành viên đã nhất trí về kế hoạch đầu tư quốc phòng mới nhằm tăng cường sự đoàn kết và đảm bảo an ninh trước các thách thức mới.

“Các đồng minh đã nhất trí đầu tư 5% GDP hàng năm cho quốc phòng. Đây là một cam kết quan trọng để ứng phó với các mối đe dọa đối với an ninh của chúng ta. Kế hoạch này bao gồm chi ít nhất 3,5% GDP cho các hạng mục quốc phòng thiết yếu như tài trợ cho quân đội và các thiết bị hệ thống phòng không, đạn dược, máy bay không người lái, xe tăng… Ngoài ra, 1,5% GDP còn lại sẽ dành cho các khoản đầu tư hỗ trợ quốc phòng và an ninh”.

Tuyên bố chung La Haye năm 2025 được xem là khá ngắn gọn với chỉ 5 đoạn, song chứa nhiều nội dung quan trọng. Ảnh: France 24

Trong Tuyên bố chung, các thành viên cũng tái khẳng định cam kết vững chắc về khả năng phòng thủ tập thể, đã được ghi trong Điều 5 của Hiệp ước Washington - rằng một cuộc tấn công quân sự nhằm vào một hoặc nhiều thành viên được xem là một cuộc tấn công chống lại cả liên minh.

Liên quan đến cuộc xung đột Ukraine - Nga, Tuyên bố chung năm nay đã không còn đề cập tới vấn đề gia nhập NATO của Ukraine, điều trước đây được mô tả là “con đường không thể đảo ngược”. Việc thay đổi ngôn từ này nhằm tránh khiêu khích thêm Moscow và mở ra dư địa cho đàm phán hòa bình. Tuy nhiên, các quốc gia cũng nhất trí việc đảm bảo an ninh và chủ quyền lãnh thổ cho Ukraine có liên quan trực tiếp đối với an ninh của NATO; đồng thời cam kết rằng các hoạt động viện trợ cho Ukraine sẽ được tính vào tỷ lệ chi tiêu quốc phòng của các nước thành viên.

Đáng chú ý, mặc dù Tuyên bố chung tiếp tục coi Nga là một “mối đe dọa lâu dài đối với an ninh châu Âu - Đại Tây Dương”, nhưng đã được diễn đạt “mềm mại hơn”, so với Tuyên bố chung của Hội nghị thượng đỉnh NATO vào năm ngoái.

Chuyên gia địa bàn đánh giá, Tuyên bố chung La-hay năm nay được xem là khá ngắn gọn (với chỉ 5 đoạn), song chứa nhiều nội dung quan trọng. Đáng chú ý, việc các quốc gia nhất trí tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP được xem là “một bước nhảy vọt lịch sử”, qua đó thể hiện quyết tâm xây dựng một liên minh “mạnh mẽ hơn và công bằng hơn”. Mục tiêu này không chỉ mang tính biểu tượng mà đi kèm cơ chế giám sát thực chất. Từ năm 2029, các nước thành viên phải nộp báo cáo định kỳ về tiến độ thực hiện mục tiêu chi 5% GDP cho quốc phòng và không được trì hoãn vô thời hạn.

Theo kế hoạch, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh NATO vào năm 2026 và tiếp theo đó là Albanie vào năm 2027.

Anh Tuyển/VOV-Paris