Nasdaq, Binance nhập cuộc: Việt Nam trải 'thảm đỏ' hút 20 tỷ USD vốn ngoại

Chính phủ chính thức công bố thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTCQT) tại TP.HCM và Đà Nẵng. Đây không chỉ là một dự án kinh tế mà còn là "cú hích" chiến lược để Việt Nam chuẩn bị bước vào kỷ nguyên tăng trưởng hai chữ số.

Nasdaq, Binance và dàn “ông lớn” cùng nhập cuộc

Theo định hướng, TP.HCM và Đà Nẵng là hai trung tâm tài chính quốc tế, sẽ bổ trợ cho nhau để tối ưu hóa nguồn lực. Cụ thể, TP.HCM sẽ là đầu mối quy mô lớn, tập trung vào thị trường chứng khoán, trái phiếu, ngân hàng và dịch vụ niêm yết. Đây sẽ là động lực dẫn dắt, kết nối trực tiếp với các dòng vốn thế giới.

Trong khi đó, Đà Nẵng chọn lối đi riêng vào thị trường ngạch: Tận dụng thế mạnh hạ tầng du lịch để phát triển Fintech (công nghệ tài chính), quản lý gia sản (wealth management) và tài chính xanh.

Việt Nam đã xác định lộ trình phát triển rõ ràng để khẳng định vị thế. Cụ thể, giai đoạn từ năm 2026 - 2030: Đặt nền móng và phục vụ thị trường Đông Nam Á. Giai đoạn từ năm 2031 - 2035: Tăng tốc phát triển, nâng hạng tín nhiệm quốc gia. Giai đoạn từ năm 2036 - 2045: Khẳng định vị thế trên bản đồ tài chính thế giới.

TP. Đà Nẵng nghiên cứu khai thác tòa nhà ICT tại Khu Công viên phần mềm Đà Nẵng số 2 để tổ chức hoạt động trung tâm tài chính.

Theo các chuyên gia, việc ra mắt Hội đồng điều hành tại TP.HCM và Đà Nẵng vào ngày 21/12 chính là phát súng hiệu, mở ra kỷ nguyên mà Việt Nam không chỉ là nơi gia công sản xuất, mà còn là trung tâm điều phối dòng chảy tài chính của khu vực.

Đáng chú ý, ngay sau khi được thành lập, danh sách các nhà đầu tư tiềm năng tham gia vào TTTCQT đã lộ diện những cái tên "khủng" toàn cầu.

Tại TP.HCM, danh sách 10 nhà đầu tư tiềm năng đầu tiên bao gồm các sàn giao dịch và tổ chức tài chính hàng đầu như Nasdaq, VinaCapital, Vietcombank, MB Bank... sẽ đóng vai trò trụ cột cho thị trường chứng khoán và vốn. Trong khi đó, nhóm hạ tầng số gây chú ý với sự góp mặt của Binance, Tether, Circle cùng các tập đoàn công nghệ như TikTok, Viettel, FPT.

Một số tổ chức lớn đã ký kết biên bản hợp tác với thành phố Đà Nẵng, gồm: Binance, Tether, Bybit, Abu Dhabi Global Market, DTCpay, APEX Group, Hiệp hội Fintech Thụy Sĩ, Frankfurt Main Finance…

Thực tế, để thu hút các định chế tài chính lớn như JP Morgan hay các hãng luật quốc tế, Chính phủ đã "trải thảm đỏ" bằng cơ chế vượt trội như: Thuế thu nhập doanh nghiệp 10% trong 30 năm: Mức thuế chỉ bằng một nửa so với thông thường, kéo dài suốt 3 thập kỷ.

Đồng thời, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp tới 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Miễn thuế thu nhập cá nhân cho các chuyên gia, nhà khoa học và nhà quản lý cấp cao đến hết năm 2030 để thu hút 50.000 lao động chất lượng cao.

Đặc biệt, để xóa bỏ rào cản về niềm tin, lần đầu tiên Việt Nam sẽ có Tòa án chuyên biệt dành riêng cho các tranh chấp tài chính quốc tế có hiệu lực từ 2026 để giải quyết nhanh chóng các tranh chấp theo chuẩn quốc tế. Đây là bước đi đột phá, áp dụng các chuẩn mực và thông lệ đầu tư toàn cầu, giúp các nhà đầu tư ngoại yên tâm về quyền lợi khi rót vốn vào Việt Nam.

Lộ trình 20 tỷ USD và những băn khoăn

Theo các chuyên gia, việc hình thành TTTCQT là yêu cầu khách quan để Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình. Chuyên gia kinh tế, TS. Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh, nguồn vốn ngoại từ đây sẽ giúp các siêu dự án quốc gia hoàn thành đúng tiến độ, tạo lực đẩy cho nền kinh tế tăng trưởng hai chữ số. Việc hình thành TTTCQT ngay trước thềm năm mới 2026 sẽ tạo ra một thị trường vốn có chi phí thấp nhất có thể.

Dự báo, khi sàn HoSE (chiếm 64% vốn hóa toàn thị trường) kết hợp với hệ sinh thái TTTCQT, dòng vốn từ các quỹ ngoại có thể đạt 10-20 tỷ USD vào năm 2030. Mục tiêu xa hơn là đưa vốn hóa thị trường đạt 100% GDP và thu hút khoảng 50.000 lao động chất lượng cao.

Tuy nhiên, ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Chứng khoán Ngân hàng Số Vikki (VikkiBankS), nêu một nghịch lý là dù hội đủ nhiều điều kiện để được nâng hạng từ cận biên lên mới nổi và các tiêu chí kỹ thuật đã cơ bản hoàn tất, nhưng từ năm 2024 đến nay, nhà đầu tư nước ngoài vẫn bán ròng rất mạnh. Riêng năm 2024, giá trị bán ròng lên tới khoảng 94.000 tỷ đồng. Lũy kế đến cuối tháng 11 vừa qua, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng gần 5 tỷ USD.

Ngoài ra, theo các chuyên gia dù sở hữu vị trí địa lý chiến lược và GDP xếp thứ 33 toàn cầu, Việt Nam vẫn phải đối mặt với bài toán về tính minh bạch và hạ tầng.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển thị trường tài chính và bất động sản toàn cầu, cho hay để vận hành như một "siêu thị tài chính" thực thụ, Việt Nam cần sớm phủ kín hạ tầng bằng các cao ốc hạng A+ thông minh và bắt buộc áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS). Chỉ khi "nói chung ngôn ngữ" với thế giới và đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối, TP.HCM và Đà Nẵng mới có thể thực sự trở thành những "cỗ máy in tiền" mới cho nền kinh tế trong kỷ nguyên phát triển mạnh mẽ sắp tới.

“TTTCQT phải vận hành như một "siêu thị tài chính" (one-stop shopping). Ở đó, không chỉ cần những tòa cao ốc hạng A+ thông minh mà cần cả một đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp theo tiêu chuẩn New York hay London”, ông Hiếu nói.

Đồng tình, ông Phùng Anh Tuấn, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam, cũng cho rằng Việt Nam là người đi sau trong cuộc chơi xây dựng trung tâm tài chính toàn cầu. Để thành công, chúng ta cần phải phù hợp với các hệ thống tài chính hiện đại tại London, New York, Hong Kong hay Tokyo.

“Việt Nam không phải là một "tay chơi" đủ lớn để đặt ra những quy luật riêng biệt mang tính áp đặt, cục bộ rồi bắt các nhà đầu tư quốc tế phải tuân thủ, trong khi chính chúng ta đang cần nguồn vốn và sự thừa nhận từ họ”, ông nhấn mạnh.

Ngoài ra, ông Tuấn cũng băn khoăn điểm vướng mắc hiện nay là về mặt kỹ thuật, nhưng có thể dẫn đến hệ lụy lớn sau này. Đó là quy định: Áp dụng pháp luật nước ngoài nhưng không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam. “Nếu chúng ta đưa vào áp dụng mà không làm rõ, nhà đầu tư sẽ không thể dự đoán được rủi ro pháp lý của mình”, ông cho hay.

Thanh Hoa