Nâng tầm vị thế doanh nghiệp: Hút vốn ngoại bền vững

Đồng hành cùng thị trường chứng khoán từ những ngày đầu vận hành, Báo Đầu tư Chứng khoán luôn cổ vũ, thúc đẩy các doanh nghiệp thực hành các sáng kiến, thông lệ quản trị tiên tiến, bền vững.

Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết (VLCA) đã trở thành biểu tượng đẹp cho nỗ lực góp sức xây dựng thị trường tài chính lành mạnh tại Việt Nam.

VLCA không chỉ dừng lại ở việc bình chọn và vinh danh các doanh nghiệp có báo cáo thường niên tốt nhất, quản trị công ty tốt nhất…, mà hướng tới nâng tầm vị thế của các doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán, thúc đẩy thực hành quản trị tiên tiến, đảm bảo quyền lợi của cổ đông, tạo niềm tin với các nhà đầu tư.

Nhiều dấu mốc mang tính bước ngoặt

Chia sẻ tại Hội nghị Doanh nghiệp niêm yết và Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025, diễn ra giữa tuần qua, cơ quan quản lý và giới chuyên gia đều nhìn nhận, trong năm 2025, có nhiều dấu ấn mang tính lịch sử của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đầu tiên, hệ thống công nghệ thông tin mới KRX đã được đưa vào vận hành ổn định, an toàn. Hệ thống mới nâng cấp toàn diện hạ tầng công nghệ, hỗ trợ thị trường gia tăng quy mô, giúp thị trường gia tăng chiều sâu, mở đường cho việc triển khai các sản phẩm mới sau này.

Cùng với đó, đầu tháng 10/2025, tổ chức xếp hạng FTSE Russell công bố thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí và chính thức được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging).

Đây là khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới của thị trường, yêu cầu cải cách ngày càng sâu rộng hơn nữa để đạt những mục tiêu dài hạn trong tương lai.

Đặc biệt, chỉ số VN-Index cán mốc cao chưa từng có, thanh khoản có thời điểm lên tới trên 80.000 tỷ đồng (3 tỷ USD) trong một phiên giao dịch.

Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Tài chính trao Giải Nhất Báo cáo phát triển bền vững cho Ngân hàng HDBank (Nhóm tài chính) và CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau (Nhóm Phi tài chính)

Thị trường chứng khoán Việt Nam, tính đến thời điểm hiện nay, được đánh giá là thị trường rất năng động và có mức tăng trưởng hàng đầu khu vực cũng như trên thế giới.

Bà Trần Anh Đào, Phó tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE), Trưởng ban Tổ chức, Chủ tịch Hội đồng bình chọn VLCA 2025 nhấn mạnh, việc được FTSE Russell công nhận là thị trường mới nổi mở ra khả năng tiếp nhận dòng vốn quy mô lớn cho thị trường chứng khoán Việt Nam, ước tính từ 3 - 6 tỷ USD và còn nhiều hơn nữa trong những năm tới từ các quỹ đầu tư chuyên nghiệp và các nhà đầu tư có trách nhiệm trên toàn cầu. Cánh cửa cơ hội này thực sự mở rộng khi doanh nghiệp đáp ứng được các yêu cầu ngày càng cao về quản trị, minh bạch và phát triển bền vững.

Cánh cửa gọi vốn rộng mở với doanh nghiệp quản trị tốt

Sau 6 tháng bình chọn, 50 doanh nghiệp xuất sắc ở 3 hạng mục Báo cáo thường niên, Báo cáo quản trị công ty và Báo cáo phát triển bền vững được chính thức vinh danh tại Lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025.

Đây được xem là những doanh nghiệp bền bỉ bồi đắp niềm tin trên thị trường vốn, khi liên tục duy trì phong độ nhiều năm trong việc hoàn thiện các hạng mục báo cáo. Không dừng ở việc tuân thủ các quy định liên quan, ngày càng nhiều doanh nghiệp niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam áp dụng các thông lệ tốt trên thế giới.

Tập đoàn PAN được vinh danh là “Doanh nghiệp tổ chức ĐHĐCĐ thường niên tốt nhất” tại lễ trao giải Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025

Cuộc Bình chọn Doanh nghiệp niêm yết là khởi nguồn cho rất nhiều hoạt động tạo giá trị gia tăng cho doanh nghiệp, cho thị trường chứng khoán Việt Nam trong công tác quản trị rủi ro, quan hệ với nhà đầu tư, thiết lập báo cáo phát triển bền vững và quản trị doanh nghiệp theo các thông lệ tốt của quốc tế.

Điểm tích cực đáng ghi nhận qua các mùa giải, là đã định hướng doanh nghiệp chuyển từ “đáp ứng quy định” sang “công bố thông tin để tạo dựng niềm tin”.

Điểm nhấn tập trung ở tính hữu ích của thông tin, mức độ kết nối giữa chiến lược - vận hành - kết quả kinh doanh và khả năng giải trình của doanh nghiệp trước cổ đông. Mùa giải năm 2025 cũng cho thấy một chuyển dịch quan trọng: doanh nghiệp Việt Nam đã đi từ “quản trị để đáp ứng yêu cầu” sang “quản trị để tạo giá trị và phát triển bền vững”.

Đây được xem là yếu tố nền tảng để thị trường chứng khoán Việt Nam có thể phát triển bền vững và giữ chân dòng vốn ngoại hàng tỷ USD dự báo sẽ đổ vào khi thị trường được nâng hạng chính thức.

Ông Lương Hải Sinh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam nhìn nhận, “những doanh nghiệp được vinh danh trong Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết không chỉ là thương hiệu hiệu quả trong hoạt động kinh doanh mà còn là biểu tượng của niềm tin với cổ đông và nhà đầu tư, đặc biệt quan trọng trong giai đoạn thị trường cổ phần sôi động”.

Ban Tổ chức vinh danh các doanh nghiệp quản trị công ty tốt nhất theo từng nhóm quy mô vốn hóa (lớn, vừa và nhỏ)

Năm 2025 đánh dấu tròn một thập kỷ hình thành tư duy về quản trị tại Việt Nam, bắt đầu với những chuyển động mạnh mẽ từ khung pháp lý với sự thúc đẩy của các cơ quan quản lý thị trường đến sự thay đổi trong nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp.

Thập kỷ này không chỉ ghi nhận sự hoàn thiện về luật pháp, mà quan trọng hơn, chứng kiến sự trưởng thành trong nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về quản trị công ty như một yếu tố chiến lược - chứ không còn là yêu cầu tuân thủ tối thiểu.

Nhận định nhà đầu tư sẵn sàng trả giá cao hơn cho doanh nghiệp thực hiện tốt về quản trị minh bạch và hiệu quả, Phó tổng giám đốc phụ trách Ban điều hành HOSE Trần Anh Đào cho biết, Việt Nam hiện đang trên lộ trình cải thiện chất lượng quản trị công ty, với mong muốn trở thành một trong năm quốc gia có hệ thống quản trị doanh nghiệp tốt nhất khu vực ASEAN.

Điều này không chỉ là một mục tiêu, chiến lược quan trọng mà còn là nền tảng để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút vốn đầu tư nước ngoài và tạo dựng hình ảnh tích cực trong mắt cộng đồng tài chính quốc tế.

Từ góc nhìn của bà Nguyễn Thị Việt Hà, Quyền Chủ tịch HOSE, giai đoạn 2025 - 2030, khi thị trường vốn Việt Nam bước vào một chu kỳ phát triển mới, với những yêu cầu cao hơn về tính minh bạch, bền vững và hội nhập sâu rộng, những doanh nghiệp duy trì được chất lượng ổn định qua nhiều mùa VLCA sẽ gia tăng khả năng thu hút dòng vốn đối ngoại và quỹ đầu tư theo chuẩn ESG.

Tiềm năng tăng trưởng của thị trường vốn là rất lớn

Ông Dominic Scriven, Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch Công ty Quản lý Quỹ Dragon Capital - đơn vị đồng hành với Cuộc bình chọn Doanh nghiệp niêm yết liên tục trong 18 năm qua - nhận định, tiềm năng tăng trưởng của thị trường vốn Việt Nam đến năm 2030 rất lớn.

Theo ông Dominic, Dragon Capital đã rà soát khoảng 120 doanh nghiệp trong số khoảng 1.500 doanh nghiệp niêm yết, giao dịch cổ phiếu trên sàn chứng khoán và tập trung vào khoảng 80 doanh nghiệp chiếm gần 80% trong giá trị vốn hóa. Kết quả cho thấy, lợi nhuận quý III/2025 của nhóm này tăng trưởng 21% so với cùng kỳ.

Đà tăng trưởng của các doanh nghiệp không chỉ ở quý sau cao hơn quý trước, mà còn lan tỏa rộng từ doanh nghiệp lớn đến doanh nghiệp nhỏ. Thị trường đã có sự tăng trưởng rất phổ biến và theo thời gian - một dấu hiệu rất tốt cho năm 2026. Các công ty bắt đầu vay vốn để đầu tư, xây dựng nền tảng cho đà phát triển của các năm sau.

Theo báo cáo của HOSE, quý III/2025, hơn 95% doanh nghiệp niêm yết trên sàn này có lãi, với tổng lãi tăng hơn 23% so với cùng kỳ năm 2024.

Tính cuối tháng 11/2025, tổng giá trị vốn hóa trên HOSE đạt khoảng 7,5 triệu tỷ đồng, tăng hơn 44% so với đầu năm 2024. Giá trị giao dịch bình quân phiên trên sàn này đạt gần 1 tỷ USD. Trong đó, giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài là hơn 6.120 tỷ đồng, chiếm khoảng 22% giá trị giao dịch của toàn thị trường.

Mùa bình chọn Doanh nghiệp niêm yết 2025 có nhiều gương mặt quen thuộc - những doanh nghiệp bền bỉ bồi đắp niềm tin trên thị trường vốn

Trong 11 tháng đầu năm, có 9 cổ phiếu được HOSE đưa lên niêm yết. Từ nay đến cuối năm, dự kiến có 7 cổ phiếu được lên niêm yết. Khối lượng cổ phiếu niêm yết trong 11 tháng đầu năm, cao gấp 3,5 lần so với năm 2024. Đây là tín hiệu đáng mừng vì lượng hàng mới trên thị trường tăng lên.

Về tình hình niêm yết bổ sung và huy động vốn, có 176 đợt niêm yết bổ sung trên HOSE. Giá trị huy động đạt hơn 55.300 tỷ đồng, tăng hơn 20% so với năm 2024. Đối với việc niêm yết bổ sung và huy động theo mệnh giá là hơn 218.000 tỷ đồng.

Dự báo của Dragon Capital cho năm sau, với kịch bản không quá lạc quan, tổng lợi nhuận bình quân sẽ tăng khoảng 16 - 17% và Việt Nam đang ở giai đoạn khá thuận lợi trong chu kỳ tăng trưởng. Tốc độ phát triển lợi nhuận của các công ty đang mở rộng và đi lên, cùng với đó là định giá và dòng vốn ở mức tương đối thuận lợi sẽ là động lực cho thị trường chứng khoán tăng trưởng trong năm 2026.

Bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước:

ESG ngày càng trở thành tiêu chí quan trọng để đánh giá rủi ro quyết định đầu tư. Vì vậy, quản trị công ty tốt, minh bạch công bố thông tin, phát triển bền vững sẽ tác động đến khả năng thu hút vốn, mở rộng thị trường và nâng cao lợi thế cạnh tranh cho các doanh nghiệp.

Phan Hằng