Năng lượng tái tạo tăng trưởng ấn tượng

Năng lượng tái tạo sẽ tăng trưởng nhanh hơn bất kỳ nguồn năng lượng lớn nào trong thập kỷ tới, khiến việc chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch trở nên "không thể tránh khỏi". Đó là nhận định được đưa ra trong báo cáo thường niên được Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA, trụ sở ở thủ đô Paris - Pháp) công bố hôm 12-11.

Báo cáo này dự báo rằng trong 5 năm tới, thế giới sẽ xây dựng nhiều dự án năng lượng tái tạo hơn so với toàn bộ lượng dự án được triển khai trong 40 năm qua. Đáng chú ý, theo AP, IEA cho rằng Ấn Độ cùng với các quốc gia ở Đông Nam Á, Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latinh sẽ ngày càng có ảnh hưởng lớn đến thị trường năng lượng toàn cầu trong những năm tới nhờ tiềm năng lớn về điện mặt trời.

Cũng theo báo cáo, sự bùng nổ năng lượng tái tạo nói trên có thể đáp ứng gần như toàn bộ nhu cầu điện đang ngày một tăng. Sản lượng điện toàn cầu dự kiến tăng 40% trong thập kỷ tới, được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng lớn về xe điện, sưởi ấm, làm mát và việc cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo.

Báo cáo cũng lưu ý về "thời kỳ phục hưng" của năng lượng hạt nhân khi các công ty công nghệ lớn tìm kiếm nguồn điện phát thải thấp ổn định để vận hành trung tâm dữ liệu của họ. IEA dự đoán đầu tư toàn cầu vào trung tâm dữ liệu sẽ đạt 580 tỉ USD trong năm 2025, vượt mức 540 tỉ USD chi cho cung ứng dầu mỏ toàn cầu.

Ông David Tong, một chuyên gia của Tổ chức Tư vấn và Nghiên cứu Oil Change International (trụ sở ở thủ đô Washington - Mỹ), nhận định báo cáo trên đã xác nhận rằng "không một quốc gia nào có thể ngăn cản tiến trình chuyển đổi năng lượng". Ông kêu gọi các nước đang tham dự Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) tại Brazil ủng hộ "một lộ trình loại bỏ nhiên liệu hóa thạch nhanh chóng, công bằng và được hỗ trợ tài chính đầy đủ".

Tấm pin năng lượng mặt trời được lắp trên mái của một ngôi nhà ở TP Gurugram - Ấn Độ. Ảnh: AP

Theo trang The Guardian, báo cáo mới của IEA có thể tiếp thêm động lực cho các nhà lãnh đạo muốn dùng COP30 để thúc đẩy tiến triển trong việc đạt mục tiêu toàn cầu là tăng gấp 3 năng lượng tái tạo vào năm 2030 và chuyển dần khỏi nhiên liệu hóa thạch theo thỏa thuận đạt được tại COP28 hồi năm 2023. Một số chuyên gia cho rằng các quốc gia giàu nên dùng COP30 để cam kết chấm dứt đầu tư vào nhiên liệu hóa thạch và tăng cường tài chính khí hậu.

Ông Dave Jones, chuyên gia tại Tổ chức Năng lượng Ember (trụ sở ở thủ đô London - Anh), cho rằng lộ trình chuyển đổi nhanh sẽ mang lại hệ thống năng lượng rẻ, hiệu quả và an toàn hơn. Trong khi đó, lộ trình chuyển đổi chậm sẽ làm tăng nhiệt độ toàn cầu và nhu cầu năng lượng thông qua việc đốt nhiên liệu hóa thạch kém hiệu quả.

Báo cáo gần đây của Ember cho thấy thế giới hoàn toàn có thể giảm dần sự phụ thuộc vào các nguồn năng lượng gây ô nhiễm - ngay cả khi nhu cầu điện tăng vọt - nếu tiếp tục đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió, năng lượng sinh học... Theo báo cáo, sản lượng điện mặt trời toàn cầu trong 6 tháng đầu năm 2025 tăng 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, mức tăng của điện gió là 7,7%.

Hoàng Phương