Nâng cao vai trò của phụ nữ dân tộc thiểu số trong cộng đồng
Tại huyện miền núi Khánh Vĩnh (tỉnh Khánh Hòa) - nơi phụ nữ và trẻ em dân tộc thiểu số (DTTS) còn đối mặt với nhiều khó khăn - Dự án 8 đã và đang tạo nên những chuyển biến tích cực, giúp họ thay đổi 'nếp nghĩ, cách làm', phá vỡ định kiến và nâng cao vai trò trong cộng đồng.

Hội LHPN huyện Khánh Vĩnh tổ chức diễn đàn Xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em
Huyện Khánh Vĩnh, nơi sinh sống của 27 dân tộc anh em, trong đó dân tộc thiểu số chiếm 74% tổng dân số. Dù kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS đã có những bước tiến, đời sống được cải thiện, nhưng phụ nữ và trẻ em nơi đây vẫn đối mặt với không ít thách thức như trình độ dân trí chưa đồng đều, nhận thức hạn chế về các vấn đề cấp thiết như thất nghiệp, tảo hôn, bạo lực gia đình và bất bình đẳng giới.
Trong bối cảnh đó, Dự án 8 "Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em" thuộc Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 đã trở thành một điểm sáng, mang lại những tác động tích cực sâu sắc, đặc biệt trong việc thay đổi "nếp nghĩ, cách làm" và nâng cao tiếng nói phụ nữ dân tộc thiểu số.
Xóa bỏ định kiến giới, xây dựng môi trường sống an toàn
Một trong những tác động ý nghĩa và sâu rộng nhất mà Dự án 8 mang lại cho huyện Khánh Vĩnh là sự thay đổi đáng kể về "nếp nghĩ, cách làm" trong cộng đồng, góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới. Chị Nguyễn Thị Phấn, Phó Chủ tịch Hội LHPN huyện Khánh Vĩnh cho biết, các cấp Hội đã thành lập 18 tổ truyền thông tại 18 thôn/tổ đặc biệt khó khăn với 180 thành viên. Đây là lực lượng nòng cốt trực tiếp mang thông tin, kiến thức đến từng ngõ ngách của bản làng.
Các hoạt động tập huấn được tổ chức một cách bài bản, với 31 hội nghị hướng dẫn cách thức vận hành tổ truyền thông và tuyên truyền nâng cao nhận thức về xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em, thu hút 1.550 người tham gia.
Đặc biệt, Dự án đã tổ chức 02 đợt chiến dịch truyền thông với 26 buổi truyền thông sân khấu hóa ngoài trời về các vấn đề nhức nhối như "Hậu quả của bỏ học, không có việc làm, tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống" và "Xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em". Các hoạt động này đã thu hút trên 18.756 lượt hội viên, phụ nữ và người dân trong cộng đồng, cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ và sự đón nhận tích cực từ người dân.

Nhiều hội nghị, diễn đàn được Hội LHPN huyện Khánh Vĩnh tổ chức nhằm nâng cao nhận thức cho phụ nữ DTTS.
Các diễn đàn và tọa đàm cũng được triển khai rộng khắp, như 03 diễn đàn xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em tại 03 cụm trong huyện, thu hút 450 đại biểu. Hay 31 buổi tọa đàm, gặp mặt giao lưu chia sẻ kinh nghiệm về "Phát huy vai trò của người có uy tín trong tuyên truyền vận động, thực hiện bình đẳng giới vùng đồng bào DTTS và miền núi" với 780 đại biểu tham dự. Những hoạt động này không chỉ là nơi truyền tải kiến thức mà còn là không gian để người dân, đặc biệt là phụ nữ có thể bày tỏ suy nghĩ, chia sẻ kinh nghiệm và cùng nhau tìm ra giải pháp cho các vấn đề của cộng đồng.
Bên cạnh đó, việc tổ chức 02 hội thi "Truyền thông xóa bỏ định kiến giới và khuôn mẫu giới xây dựng môi trường sống an toàn cho phụ nữ và trẻ em" và "Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp, mô hình truyền thông hiệu quả thay đổi 'nếp nghĩ, cách làm'" với sự tham gia của 26 đội thi và hơn 1.845 lượt người dân đến xem. Đặc biệt, cuộc thi ứng dụng Công nghệ thông tin về tìm hiểu kiến thức pháp luật liên quan đến Luật Hôn nhân gia đình, Tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, phòng chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới tại 13 xã, thị trấn đã thu hút 1.105 thí sinh. Điều này đã giúp đội ngũ thành viên các mô hình Dự án 8 và tuyên truyền viên tại Chi/tổ Phụ nữ có đủ kiến thức để tuyên truyền cho người dân, góp phần xóa bỏ các định kiến và khuôn mẫu giới, những tập tục văn hóa có hại và một số vấn đề xã hội cấp thiết cho phụ nữ và trẻ em.
Những nỗ lực này đã tạo ra một sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân, đặc biệt là phụ nữ dân tộc thiểu số, giúp họ tự tin hơn, hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình và mạnh dạn lên tiếng trước những vấn đề bất bình đẳng. Đây là nền tảng vững chắc để hướng tới một xã hội công bằng và an toàn hơn cho phụ nữ và trẻ em.
Nâng cao tiếng nói của phụ nữ
26 lớp tập huấn nâng cao kiến thức pháp luật về Luật phòng, chống bạo lực gia đình, kỹ năng vận hành địa chỉ tin cậy đã được tổ chức cho 1.365 người. Các buổi lễ phát động và ra quân tuyên truyền phòng chống bạo lực gia đình tại 13 xã, thị trấn đặc biệt khó khăn đã thu hút 1.040 người tham gia, cho thấy sự quan tâm và tham gia tích cực của cộng đồng trong việc xây dựng môi trường an toàn cho phụ nữ.

Dự án 8 giúp phụ nữ dân tộc thiểu số ở Khánh Vĩnh thay đổi "nếp nghĩ"
Ngoài ra, Dự án cũng tạo cơ hội cho phụ nữ tham gia vào quá trình giám sát và phản biện chính sách. Các cấp Hội từ huyện đến cơ sở đã phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức 32 hoạt động đối thoại về chế độ chính sách liên quan đến phụ nữ và trẻ em cấp thôn, bản, thu hút 1.720 đại biểu là lãnh đạo các cấp và phụ nữ DTTS. Quan trọng hơn, 375 ý kiến của người dân đã được chính quyền các cấp trả lời và ghi nhận thực hiện. Điều này thể hiện một kênh đối thoại hiệu quả, giúp tiếng nói của phụ nữ DTTS được lắng nghe và có sức ảnh hưởng đến các quyết sách phát triển địa phương.
Việc thành lập 19 câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi tại 19 thôn/tổ đặc biệt khó khăn và trường học với 415 thành viên , cùng với Hội thi "Thủ lĩnh giỏi" tại các trường THCS, đã góp phần bồi dưỡng những hạt nhân tích cực, khuyến khích trẻ em, đặc biệt là trẻ em gái, phát huy vai trò của mình trong việc thay đổi định kiến và xây dựng môi trường sống an toàn.
Mặc dù vẫn còn những thách thức trong việc hỗ trợ phụ nữ DTTS xây dựng mô hình sinh kế gắn với ứng dụng khoa học công nghệ do đặc thù vùng sâu, vùng xa và thói quen sản xuất lạc hậu, nhưng những nền tảng về thay đổi nhận thức, tăng cường sự tham gia và tạo môi trường an toàn đã được hình thành. Điều này sẽ là tiền đề để phụ nữ DTTS ở Khánh Vĩnh tiếp cận tốt hơn với các cơ hội phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống.