Nâng cao nhận thức trong phòng, chống HIV/AIDS
Thời gian qua, nhờ triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh đã giúp ngăn chặn dịch HIV lây lan ra cộng đồng. Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh tiềm ẩn nhiều nguy cơ, do đó việc nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống HIV/AIDS không chỉ là nhiệm vụ cấp bách mà còn là chìa khóa để hướng tới mục tiêu khống chế tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng dưới 0,2% và chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tổ chức tập huấn triển khai chương trình can thiệp giảm tác hại, dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS tại cộng đồng cho cán bộ y tế thôn bản, nhân viên tiếp cận cộng đồng trên địa bàn tỉnh.
Mới 7 giờ sáng, Trạm y tế thị trấn Đoan Hùng, huyện Đoan Hùng đã có đông người tới khám và uống thuốc Methadone. Đây là một trong những cơ sở cấp phát Methadone cho các đối tượng nghiện các chất dạng thuốc phiện trên địa bàn huyện và vùng lân cận. Để thu hút được 35 người bệnh thường xuyên điều trị bằng Methadone, ngành Y tế huyện đã tăng cường truyền thông trên nhiều kênh thông tin với nội dung phong phú, cập nhật phù hợp tới nhiều đối tượng, đặc biệt nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Mạng lưới cán bộ chuyên trách phòng, chống HIV/AIDS, cộng tác viên y tế thôn thường xuyên được củng cố, tập huấn, đào tạo và cung cấp kiến thức phòng, chống HIV tại cơ sở, góp phần quan trọng trong công tác quản lý giám sát, can thiệp dự phòng lây nhiễm cũng như việc chăm sóc, hỗ trợ về y tế, xã hội.
Hoạt động tuyên truyền kiến thức, thực hành phòng, chống HIV/AIDS thông qua các phương tiện thông tin đại chúng và truyền thông trực tiếp không chỉ triển khai mạnh ở huyện Đoan Hùng mà còn rộng khắp từ tỉnh đến cơ sở. 3 tháng đầu năm 2025, hơn 7.000 lượt phát thông điệp qua các kênh như: Đài truyền thanh, website Sở Y tế, fanpage ngành y tế và các buổi truyền thông trực tiếp.
Các thông điệp về kiến thức phòng tránh HIV, tư vấn xét nghiệm, điều trị ARV và Methadone đã tiếp cận hàng triệu lượt người, giúp giảm kỳ thị và khuyến khích người dân tiếp cận các dịch vụ y tế. Đặc biệt, chương trình can thiệp giảm tác hại đã cung cấp gần 16.900 bao cao su và trên 97.900 bơm kim tiêm sạch, tiếp cận 2.040 lượt người nghiện chích ma túy và gần 50 lượt người bán dâm, góp phần giảm nguy cơ lây nhiễm HIV.
Các hoạt động truyền thông, can thiệp giảm tác hại, điều trị Methadone và tư vấn xét nghiệm HIV đã được triển khai đồng bộ tại 100% xã, phường, thị trấn, góp phần thay đổi nhận thức và hành vi của người dân.
Theo số liệu thống kê của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh, tính đến hết tháng 3/2025, toàn tỉnh ghi nhận 3.838 người nhiễm HIV lũy tích, trong đó 2.147 người còn sống và được quản lý. Cũng trong thời gian này, 22 trường hợp nhiễm HIV mới được phát hiện tại các địa phương trong tỉnh, giảm 3 ca tử vong do AIDS so với cùng kỳ năm 2024. Số người bệnh đang được quản lý điều trị bằng thuốc ARV tại các phòng khám ngoại trú HIV trong toàn tỉnh là 2.043 người, chiếm 95,1% trong tổng số người nhiễm HIV/AIDS hiện còn sống quản lý được.
Tuy đạt được nhiều kết quả, nhưng công tác phòng, chống HIV/AIDS tại Phú Thọ vẫn đối mặt với không ít thách thức. Dịch HIV/AIDS vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm, đặc biệt trong các nhóm có hành vi nguy cơ cao như người nghiện chích ma túy, người bán dâm và nhóm quan hệ tình dục đồng giới nam.

Người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone tại Trạm y tế thị trấn Đoan Hùng.
Tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV vẫn tồn tại, khiến một số người ngại tiếp cận dịch vụ y tế. Ngoài ra, khó khăn về giao thông ở vùng sâu, vùng xa, thiếu nguồn cung ứng thuốc ARV ổn định và hạn chế về kinh phí cũng ảnh hưởng đến hiệu quả triển khai.
Để khắc phục những khó khăn trên, cần tiếp tục thực hiện các giải pháp trọng tâm trong 9 tháng cuối năm 2025. BSCKI. Lương Đình Dụng - Trưởng khoa Phòng, chống HIV/AIDS (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh) cho biết: Trước hết, chúng tôi sẽ tiếp tục đổi mới phương pháp truyền thông, tập trung vào hiệu quả của điều trị ARV và Methadone để thay đổi nhận thức cộng đồng, giảm kỳ thị.
Các hoạt động can thiệp giảm tác hại sẽ được mở rộng, đảm bảo bao phủ dịch vụ tại mọi địa bàn. Đồng thời, tỉnh sẽ đẩy mạnh tư vấn xét nghiệm HIV miễn phí, đặc biệt tại các trạm y tế xã; đồng thời tăng cường giám sát, quản lý người nhiễm HIV qua hệ thống HIVInfo 4.0. Việc mở rộng phòng xét nghiệm khẳng định HIV và điểm cấp phát thuốc ARV tại các xã miền núi cũng là ưu tiên để hỗ trợ người dân ở khu vực khó khăn.
Có thể thấy, nhận thức của cộng đồng về công tác phòng, chống HIV/AIDS từng bước được cải thiện và nâng cao, tính chủ động tham gia của người dân trong thực hiện các dịch vụ dự phòng, điều trị ngày một gia tăng. Mỗi cá nhân, gia đình và toàn xã hội cần chung tay, thay đổi cách nhìn, xóa bỏ kỳ thị để người nhiễm HIV có thể tiếp cận dịch vụ y tế cởi mở hơn, góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh, an toàn, nhằm đạt mục tiêu chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030.