Nâng cao năng lực ứng phó với bạo lực gia đình trên không gian số

Sự kiện diễn ra đúng Ngày Quốc tế Xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái (25/11), cũng là thời điểm mở đầu Chiến dịch toàn cầu 16 ngày hành động và Tháng hành động quốc gia vì bình đẳng giới tại Việt Nam.

Nâng cao năng lực cho đội ngũ cung cấp dịch vụ

Dự án “Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình giai đoạn 2025 - 2026” do Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) trực tiếp triển khai, tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm: nâng cao năng lực cho đội ngũ cung cấp dịch vụ, từ cán bộ văn hóa cơ sở, nhân viên công tác xã hội đến cán bộ làm việc tại các cơ sở trợ giúp nạn nhân; củng cố cơ chế phối hợp liên ngành giữa y tế - công an - tư pháp - lao động - hội phụ nữ, bảo đảm hỗ trợ người bị bạo lực theo quy trình thống nhất.

Thúc đẩy các thực hành an toàn trên môi trường số, trang bị kỹ năng phòng ngừa bạo lực trực tuyến; hoàn thiện hệ thống dữ liệu và cơ chế giám sát, góp phần xây dựng báo cáo quốc gia và chính sách dài hạn; duy trì và mở rộng dịch vụ hỗ trợ thiết yếu, trong đó có Tổng đài điện thoại quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình.

Dự án còn hướng đến thể chế hóa các mô hình hiệu quả để nhân rộng trên cả nước, bảo đảm tính bền vững sau khi dự án kết thúc.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy phát biểu tại lễ khởi động dự án. Ảnh: UNFPA

Phát biểu tại lễ khởi động, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy khẳng định: "Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 và Nghị định 76/2023/NĐ-CP đã tạo nền tảng pháp lý quan trọng. Tuy nhiên, bối cảnh mới đòi hỏi phải đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng và tăng cường chất lượng dịch vụ hỗ trợ nạn nhân".

Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh, sự đồng hành của UNFPA và KOICA sẽ giúp triển khai các hoạt động trọng tâm, góp phần bảo vệ phụ nữ - trẻ em và củng cố nền tảng gia đình Việt Nam. Đồng thời, việc Lễ phát động thu hút gần 100 đại biểu từ các bộ, ngành, tổ chức xã hội, đối tác phát triển và cơ quan báo chí, cho thấy quyết tâm của Việt Nam trong xử lý những hình thức bạo lực ngày càng phức tạp, đặc biệt là bạo lực gia đình trong bối cảnh chuyển đổi số.

Thứ trưởng cũng yêu cầu Cục Văn hóa cơ sở, Gia đình và Thư viện chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi để Ban quản lý dự án triển khai các hoạt động đúng mục tiêu kế hoạch đã đề ra, bảo đảm sử dụng hiệu quả các nguồn vốn viện trợ theo quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả.

Lễ ký kết thỏa thuận hợp tác Dự án "Nâng cao năng lực phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình giai đoạn 2025 - 2026". Ảnh: UNFPA

Xây dựng môi trường số an toàn hơn cho phụ nữ, trẻ em

Theo Điều tra Quốc gia về bạo lực đối với phụ nữ năm 2019, bạo lực gia đình vẫn là vấn đề nhức nhối: 63% phụ nữ từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực do chồng/bạn tình gây ra; 31,6% bị bạo lực trong 12 tháng trước khảo sát; 52,5% phụ nữ chịu bạo lực không chia sẻ với bất kỳ ai, cho thấy rào cản lớn trong tiếp cận hỗ trợ. Chi phí kinh tế do bạo lực gây ra rất lớn: phụ nữ mất trung bình 26% thu nhập hàng năm, thiệt hại toàn xã hội tương đương 1,81% GDP.

Những con số trên cho thấy, bạo lực gia đình vẫn là vấn đề còn bị che giấu và nhu cầu cấp thiết phải tăng cường công tác phòng ngừa, thúc đẩy việc báo cáo sớm các vụ việc, đồng thời mở rộng các dịch vụ hỗ trợ lấy người bị bạo lực làm trung tâm, bảo đảm dễ tiếp cận, an toàn, tin cậy và phù hợp với nhu cầu của người bị bạo lực.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, nhiều hình thức bạo lực mới xuất hiện: kiểm soát tài khoản mạng xã hội, ép buộc chia sẻ mật khẩu, theo dõi vị trí, đe dọa bằng hình ảnh riêng tư, lan truyền thông tin cá nhân… Những hành vi này gây tổn thương tâm lý, kéo dài sự kiểm soát và thao túng, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ và trẻ em gái.

Việc khởi động dự án giai đoạn 2025 - 2026 không chỉ đánh dấu bước tiến quan trọng trong thực hiện Luật Phòng, chống bạo lực gia đình mà còn mở đường cho các giải pháp hiện đại, lấy công nghệ làm công cụ bảo vệ. Dự án kỳ vọng góp phần xây dựng môi trường an toàn hơn cho phụ nữ, trẻ em trong gia đình, cộng đồng và trên không gian mạng.

Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam Matt Jackson phát biểu tại Lễ khởi động dự án. Ảnh: UNFPA

Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam Matt Jackson nhấn mạnh: Để ứng phó hiệu quả với bạo lực gia đình, chúng ta phải đồng thời giải quyết các hình thức bạo lực truyền thống và mới nổi. Chấm dứt bạo lực gia đình cần có một khung pháp lý tốt, đồng thời phải có sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị - xã hội, của mỗi gia đình, cộng đồng, đặc biệt là nam giới và trẻ em trai.

Nỗ lực ấy đòi hỏi đội ngũ cán bộ ở mọi lĩnh vực được trang bị đầy đủ kỹ năng và tự tin để hành động. Nỗ lực ấy đòi hỏi nam giới và trẻ em trai tham gia với vai trò là những người đồng hành vì tôn trọng, bình đẳng và trách nhiệm chung.

"Và hơn hết, nỗ lực ấy đòi hỏi chúng ta phải bắt kịp tốc độ đổi mới của thế giới, áp dụng công nghệ, chuyển đổi số và những mô hình hỗ trợ mới để bảo đảm rằng không người bị bạo lực nào bị bỏ lại phía sau", ông Matt Jackson nhấn mạnh.

Minh Vân