Nâng cao hiệu quả các mô hình bảo đảm an ninh trật tự tại địa bàn cơ sở
Nhằm huy động sự tham gia, vào cuộc của quần chúng nhân dân trong công tác phòng ngừa, đấu tranh, tố giác tội phạm, tệ nạn xã hội (TNXH) và các hành vi vi phạm khác, thời gian qua, lực lượng Công an từ tỉnh đến cơ sở đã tích cực tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai xây dựng và nhân rộng mô hình tự quản về an ninh trật tự (ANTT). Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo đã và đang góp phần quan trọng trong bảo đảm an ninh chính trị (ANCT), trật tự an toàn xã hội (TTATXH) ở cơ sở.
Điểm sáng “Vì an ninh Tổ quốc”
Phường Thanh Tuyền (thành phố Phủ Lý) là địa bàn rộng, với 8 tổ dân phố (TDP), trên 9 nghìn nhân khẩu, là địa bàn giáp ranh với khu công nghiệp (KCN) huyện Thanh Liêm, KCN Châu Sơn (thành phố Phủ Lý), có tuyến giao thông huyết mạch quốc lộ 1A chạy qua. Đây là điều kiện thuận lợi để cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội (KT - XH), nhưng đồng thời cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ phát sinh yếu tố gây mất ANTT.
Để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn có hiệu quả các loại tội phạm và duy trì, nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ)”, Công an phường đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền và phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể xây dựng các mô hình liên kết về ANTT. Kết quả, từ năm 2020 đến nay, Công an phường Thanh Tuyền đã tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương triển khai xây dựng và duy trì có hiệu quả 8 mô hình tự quản về ANTT như: mô hình “Chung tay góp sức giúp đỡ người có quá khứ lầm lỗi vượt khó hoàn lương”; “Móc khóa an ninh”; “Tự quản, tự phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy”; “An ninh cuối tuần”; “Phường không ma túy”… Đặc biệt, mô hình chuyên mục “An ninh cuối tuần” do Công an phường triển khai xây dựng được Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo nhân rộng trên địa bàn toàn tỉnh. Nội dung của chuyên mục tập trung thông báo về: chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến ANTT; thông tin về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm, TNXH; kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy, giữ gìn trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông… Những thông tin cụ thể, gần gũi, thiết thực đó góp phần giúp người dân nâng cao tinh thần cảnh giác, chủ động phòng ngừa và phối hợp tích cực với cơ quan công an trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH trên địa bàn.
Ông Lê Mạnh Anh, Chủ tịch UBND phường Thanh Tuyền cho biết: Cấp ủy, chính quyền địa phương luôn xác định công tác xây dựng “Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ” là yếu tố then chốt trong bảo đảm ANCT, TTATXH nên đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia phòng ngừa, đấu tranh, tố giác các loại tội phạm, TNXH ở địa phương, góp phần giữ vững ổn định tình hình ANTT ngay tại địa bàn cơ sở.

Công an xã Mộc Hoàn (thị xã Duy Tiên) tuyên truyền, phổ biến các phương thức, thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm cho nhân dân trên địa bàn.
Cũng như các mô hình về ANTT của phường Thanh Tuyền, mô hình “Dòng họ Nguyễn Hữu tự quản về ANTT” ở TDP Lạc Nhuế, phường Đồng Hóa (thị xã Kim Bảng) được thành lập từ năm 2012, sau hơn 10 năm đi vào hoạt động mang lại hiệu quả thiết thực. 268 hộ dân trong dòng họ thường xuyên phối hợp với lực lượng công an tuyên truyền, vận động thành viên trong dòng họ thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương. Đặc biệt, các thành viên trong dòng họ Nguyễn Hữu luôn nâng cao ý thức cảnh giác, phòng chống tội phạm và TNXH, động viên con cháu tích cực học tập, sản xuất, kinh doanh.
Ông Nguyễn Như Phong, quyền Trưởng dòng họ Nguyễn Hữu, TDP Lạc Nhuế cho biết: Sau khi thực hiện mô hình “Dòng họ Nguyễn Hữu tự quản về ANTT”, hơn 10 năm qua, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nhiều con em trong dòng họ đã nhận rõ đúng, sai, chăm lo học tập tốt, thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng; nhiều vụ tranh chấp đất đai, khiếu kiện cũng được dòng họ hòa giải thành công. Ý thức chấp hành pháp luật của các thành viên trong dòng họ ngày càng được nâng lên. Nhiều năm liên tục, dòng họ không có người vi phạm pháp luật, mắc các TNXH. Với thành tích đó, nhiều năm liền dòng họ Nguyễn Hữu được lựa chọn báo cáo điển hình về xây dựng mô hình “Dòng họ tự quản về ANTT” và được các cấp biểu dương, khen thưởng. Đây chỉ là 2 trong hàng chục mô hình tự quản về ANTT được triển khai đã và đang góp phần quan trọng trong bảo đảm ANCT, TTATXH ở cơ sở thời gian qua.
Duy trì, nhân rộng mô hình
Những năm qua, công tác xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ” luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Công an, Tỉnh ủy, UBND tỉnh, của cấp ủy, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, doanh nghiệp, nhà trường; sự phối hợp chặt chẽ của MTTQ, các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội và sự đồng tình, hưởng ứng của quần chúng nhân dân. Để tiếp tục nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, thời gian tới, Đảng ủy, lãnh đạo Công an tỉnh tăng cường phát huy vai trò nòng cốt của lực lượng công an xã, phường, thị trấn trong việc tham mưu với cấp ủy, chính quyền, phối hợp với MTTQ, các ban, ngành, đoàn thể địa phương, tổ chức xây dựng, duy trì, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của từng lĩnh vực, địa bàn, đối tượng. Theo đó, cán bộ, chiến sĩ công an tại cơ sở sẽ bám sát cơ sở, gần dân, sát dân, tăng cường thực hiện phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân đối với công tác bảo đảm ANTT ở cơ sở; khảo sát, xây dựng mới, nhân rộng các mô hình “tự phòng, tự quản” gắn với tiếp tục tuyên truyền về ý nghĩa, vai trò của mô hình tại khu dân cư để thu hút cán bộ, đảng viên và nhân dân hưởng ứng tham gia. Tiếp tục nhân rộng mô hình gắn với nhiệm vụ chính trị cụ thể tùy theo từng địa phương, đơn vị; nhất là những địa bàn cơ sở có nhiều vấn đề phức tạp, nhạy cảm như: trọng điểm, phức tạp về ANTT, tệ nạn ma túy, tranh chấp đất đai, giải phóng mặt bằng, an ninh nông thôn, khiếu kiện đông người, tôn giáo, ô nhiễm môi trường…
Lực lượng công an từ tỉnh đến cơ sở chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền tập trung làm tốt công tác xây dựng, củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các mô hình phòng, chống tội phạm theo hướng xã hội hóa ở cơ sở. Năm 2024, lực lượng Công an tỉnh đã tiến hành rà soát, đánh giá, chỉ đạo kết thúc hoạt động 19 mô hình tại 41 địa bàn cơ sở không còn phù hợp, hiệu quả thấp. Xây dựng, duy trì và nhân rộng 51 mô hình “Dân vận khéo”, 83 mô hình phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ” tại nhiều cơ sở; nhiều mô hình được Bộ Công an, UBND tỉnh đánh giá cao, khen thưởng và thông báo rộng rãi để áp dụng, nhân rộng. Từ phong trào “Toàn dân bảo vệ ANTQ”, bình quân mỗi năm, quần chúng nhân dân đã cung cấp cho lực lượng công an hàng nghìn tin liên quan đến ANTT, trong đó có nhiều thông tin có giá trị, giúp cơ quan chức năng phát hiện, ngăn chặn, điều tra, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến ANTT ngay tại cơ sở. Trong năm 2024, Công an tỉnh đã tiếp nhận, thụ lý 1.427 tin báo, tố giác về tội phạm của nhân dân cung cấp và xử lý đạt 100% tin báo, tố giác về tội phạm đã tiếp nhận; góp phần giúp cơ quan công an điều tra, khám phá 1.271 vụ, khởi tố 2.216 đối tượng phạm tội.
Đặc biệt, ngay sau khi Luật Lực lượng tham gia bảo vệ ANTT ở cơ sở có hiệu lực thi hành, Công an tỉnh đã chủ trì tham mưu HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết về tiêu chí thành lập Tổ bảo vệ ANTT ở cơ sở, tiêu chí về số lượng thành viên và chế độ, chính sách đối với các thành viên tham gia Tổ bảo vệ ANTT ở cơ sở. Theo đó, toàn tỉnh đã thành lập 387 Tổ bảo vệ ANTT ở các thôn, TDP, khu dân cư, với 1.669 thành viên được kiện toàn thống nhất từ lực lượng công an xã bán chuyên trách, bảo vệ dân phố và đội trưởng, đội phó dân phòng đang hoạt động. Đây là lực lượng quan trọng hỗ trợ tham gia công tác bảo vệ ANTT tại địa bàn cơ sở, là “cánh tay nối dài” của lực lượng công an trong công tác bảo đảm ANTT, đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ.
Có thể nói, hiệu quả hoạt động của các mô hình tự quản về ANTT ở cơ sở đã và đang tạo động lực thúc đẩy phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ. Qua đó, tích cực tuyên truyền, vận động, hướng dẫn các tầng lớp nhân dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hóa, giáo dục người lầm lỡ tại cộng đồng dân cư. Hơn thế nữa, việc xây dựng, duy trì và nhân rộng có hiệu quả các mô hình tự quản về ANTT, ý thức tự quản, tự phòng, tự bảo vệ, tự hòa giải trong nhân dân có nhiều chuyển biến tích cực; xuất hiện nhiều tấm gương tiêu biểu, điển hình tiên tiến trong việc tham gia tố giác, đấu tranh phòng, chống tội phạm, TNXH, góp phần giữ vững ổn định ANTT, phát triển KT-XH ở địa phương.